ارزیابی مقاومت به سرما در ژنوتیپ های امیدبخش گندم دوروم و ارتباط آن با صفات فیزیولوژیکی و نشانگرهای مولکولی

تحمل سرما در گندم یکی از مهمترین عوامل موثر در زمینه خسارت زمستانه در ایران است. برای دستیابی به اهداف تعیین شده، آزمایشات انجماد و آزمایشگاهی در آزمایشگاه اصلاح نباتات و گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 99-97 انجام شد. مواد گیاهی مورد استفاده شامل 45 لاین گندم دوروم امید بخش بود. ژنوتیپ های گندم دوروم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس LT50 اختلاف معنی داری را بین ژنوتیپ ها در سطح احتمال 1 درصد نشان داد. LT50 بین مقادیر 754/0- و 609/26- متغیر بود. درصد بقای گیاهان با افزایش تنش کاهش یافت. در خوشه بندی بر اساس LT50، ژنوتیپ ها به 5 گروه تقسیم شدند. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای بر اساس تمامی صفات، لاین ها را در سطح شاهد 8-، 10- و 12- درجه سانتی گراد به 8، 6، 9 و 7 گروه مختلف تقسیم کرد. 4 عامل در سطح شاهد، 5 عامل در تنش اول، 6 عامل در تنش دوم و 5 عامل در سطح تنش سوم شناسایی شدند. برای ارزیابی رابطه بین صفات اندازه گیری شده و نشانگرهای مولکولی RAPD، آنالیز رگرسیون چندگانه گام به گام انجام شد و روابط معنی داری مشاهده شد. LT50 با 9 نشانگر همبستگی نشان داد. در نهایت با توجه به تست های انجام شده، خطوط 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 10 و 23 خطوط حساس و خطوط 11، 12، 13، 14، 15، 17، 18، 19، 21، 29، 31 و 27 به عنوان مقاوم شناخته شدند.