تحلیل فضایی تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر سیل مطالعه موردی: نواحی منطقه یک شهر تهران

خطر سیل یک مفهوم چندبعدی مربوط به عدم اطمینان و پیچیدگی است. در مناطق شهری ارزیابی خطر سیل هنوز چالش برانگیز است زیرا تجزیه وتحلیل خطر سیل معمولا در ترکیب اثرات اجتماعی و اقتصادی مشترکا انجام نمی شود، اما منحصرا در ارزیابی خسارت های اقتصادی از نظر مالی قابل اندازه گیری است. مدیریت سیلاب متضمن کاهش اثرات و خطرات است، اما حذف اثرات و خطرات تقریبا ناممکن است. دلیل این امر، محدودیت های مالی و دانش محدود و اندک ما انسان ها است. یکی از راهکارهای کاهش اثرات در برابر مخاطرات، تاب آوری است. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش شناسایی پراکنش فضایی وضعیت تاب آوری در نواحی منطقه یک شهر تهران است. لذا برای دستیابی به هدف از روش فازی در نرم افزار GIS استفاده شد. نتایج شاخص نهایی تاب آوری نشان می دهد که ناحیه یک بالاخص جنوب و مرکز آن دارای بهترین شرایط بودند. نواحی 4 و 5 نیز در مجاورت آن دارای شرایط مناسبی بودند، اما در مقایسه با ناحیه یک میزان کمتری از مساحت آن ها در دسته با شرایط مناسب قرار می گرفت. به طورکلی این سه ناحیه (1، 4 و 5) یک قطب به هم پیوسته را تشکیل داده بودند. بعد از ناحیه 1، ناحیه 6 دارای بهترین وضعیت بود. حوزه نفوذ این ناحیه برخلاف ناحیه 1 یک محدوده به هم پیوسته را در سایر نواحی تشکیل نداده و صرفا محدوده ناحیه 6 را شامل می شود. همچنین به طورکلی نواحی غربی (2، 3، 7 و 8) تا حدی دارای وضعیت نامناسب تری نسبت به نواحی شرقی بودند.