تاثیر حذف درختان اشکوب فوقانی روی برخی از ویژگی های کمی و کیفی درخت شمشاد (در ذخیره گاه جنگلی سی سنگان)

• سعید کیان، دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل داری دانشکده منابع طبیعی نور، دانشگاه تربیت مدرس• مسعود طبری، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی نور، دانشگاه تربیت مدرس (مولف رابط)• غلامعلی جلالی، عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی نور، دانشگاه تربیت مدرس • پرویز صالحی، عضو شورای عالی جنگل،مرتع و خاک، سازمان جنگلها و مراتع کشورتاریخ دریافت: تیرماه 1382 تاریخ پذیرش: مرداد ماه 1383چکیدهپاسخ برخی مشخصه های کمی و کیفی درخت شمشاد به حذف درختان اشکوب فوقانی در ذخیره گاه جنگلی سی سنگان مطالعه شد. برای این منظور ابتدا سه گروه (تیمار) تیرک شمشاد فاقد اشکوب فوقانی در حفره های تاج پوشش نسبتا دایره ای شکل 200-100، 400-300 و 1200-1000 متر مربع و یک گروه تیرک شمشاد واجد اشکوب فوقانی با تاج پوشش کامل (شاهد) انتخاب گردید. برای هر یک از چهار تیمار (گروه) فوق سه تکرار در نظر گرفته شد. سپس درجات متفاوت کیفیت تنه، وضعیت دوشاخگی تنه، شادابی تاج و رویش قطری شمشادهای قطورتر از 7 سانتیمتر در پلات های دایره ای 100 متر مربع واقع در مرکز گروه های فوق اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کیفیت تنه متاثر از مساحت حفره تاج پوشش نبود. با این وجود، فراوانی کیفیت تنه درجه یک شمشادها در تاج پوشش کامل و در حفره 200-100 متر مربع بیشتر از حفره های بزرگتر بود. بر عکس، فراوانی کیفیت شادابی درجه یک شمشادها، همانند فراوانی دوشاخگی تنه، در حفره 1200-1000 متر مربع بیشتر از دیگر تیمارها بود. میانگین رویش قطری 20 ساله آخر شمشادها در تیمار شاهد، در مقایسه با دیگر تیمارها دارای پهنای کمتری بود. به طور کلی از این تحقیق می توان استنتاج کرد که با حذف اشکوب فوقانی، برخی صفات کیفی یا کمی درخت شمشاد تنزل و برخی دیگر تقویت می یابند. در ارتباط با کیفیت شادابی می توان گفت که این صفت با فراهم شدن نور کامل در اثر حذف اشکوب فوقانی دچار تنزل نمی شود.