سیاست‏های اسناد بین‏‏المللی و ایران در حقوق مشتری ناشی از فروش کالای معیوب

حجم قابل توجهی از معاملات بین‏المللی در قالب عقد بیع انجام می شود و یکی از مسایل اختلاف برانگیز در این قرارداد، کالای معیوب و گستره حقوق ناشی از آن برای مشتری است. با توجه به حجم روزافزون معاملات داخلی و بین‏المللی این حقوق باید کامل باشند به نحوی که تعرض به حق را به طور کلی برطرف کنند. ناکافی بودن حقوق سنتی در بحث عیب، کهنگی قوانین و نیز پتانسیل ایران برای حضور در عرصه تجارت بین‏الملل، مبین نیاز به استفاده از دستاوردهای علمی و متون و منابع آماده‏ای است که در سطح بین المللی مورد پذیرش قرار گرفته است تا با الگوگیری آگاهانه از آنها، راهی میانبر به سوی حقوق پیشرفته گشوده شود. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تطبیقی از اسنادی مانند اصول حقوق قراردادهای اروپا، اصول قراردادهای تجاری بین‏المللی و کنوانسیون بیع بین‏المللی کالا 1980 بیانگر آن است که گستره حقوق مشتری ناشی از کالای معیوب در نظام‏های حقوقی مزبور، مجموعه ضمانت اجراهایی است که به طور کلی بر اساس نهادهای 1. اجرای اجباری قرارداد؛ 2. تعدیل قرارداد (تقلیل ثمن؛ ارش)؛ 3. فسخ و 4. مطالبه خسارت، در اختیار مشتری قرار می‏گیرد و اگرچه تفاوت‏هایی وجود دارد اما این تفاوت‏ها در مبانی و اصول، منشاء اثر نبوده و به طور کلی وجوه اشتراک حقوق داخلی با اسناد مورد بررسی بیشتر از جنبه‏های اختلاف انگیز و موانع آن می‏باشد و امکان هماهنگی و همسویی بیشتر با رویه‏های جهانی و پذیرش آنها امکان‏پذیر است.