بررسی ماهیت و ویژگی های قواعد کلامی

اصول عقاید انسان، نقش بنیادینی در تمام حرکات مادی و معنوی او دارد. این اهمیت بنیادین، توجه ویژه به علم کلام که عهده دار معارف اعتقادی است را می طلبد و لزوم توسعه و تعمیق در آن را روشن می سازد. قواعد کلامی در علم کلام جایگاهی تعیین کننده دارند؛ لذا توسعه و تعمیق در این قواعد، نقش بسزایی در رشد و شکوفایی علم کلام دارد. هرچند تا دوران معاصر توجه استقلالی و مناسبی به قواعد کلامی، نشده است؛ اما در عصر حاضر برخی محققین اقدام به باز پژوهی قواعد کلامی موجود و همچنین تحصیل قواعد جدید نموده اند. این حرکت ارزشمند نیاز به مقدماتی دارد که نقش مدخل و باب ورود به این تحقیقات را دارد. ازجمله این مقدمات، تحلیل و بررسی ماهیت و ویژگی های قواعد کلامی و ارایه تعریفی جامع افراد و مانع اغیار از این قواعد است. جستار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این امر پرداخته است. با بررسی های صورت گرفته می توان قواعد کلامی را چنین تعریف کرد: «احکام کلی حاصل از مباحثات کلامی که اساس علم کلام اند و نقش موثری در جهت گیری های کلی مذاهب اعتقادی دارند.»