بررسی اندیشه های ایرانشهری به عنوان مولفه سبک فکری در گرشاسپ نامه
گرشاسپ نامه اسدی طوسی مهم ترین متون پهلوانی و حماسی پس از شاهنامه است. اگرچه موضوع آن جنگ ها و هنرنمایی های پهلوانی است، ولی عناصر مهم و اثرگذار در فرآیند شکل گیری اندیشه های ایرانشهری درآن نهفته است. غرض از تحقیق حاضر شناسایی و تحلیل مبانی فکری ایرانشهری به عنوان یکی از مختصات در سطح فکری این اثر ارزشمند است. حال این سوال مطرح است که باورها و اندیشه های ایرانشهری در این کتاب چگونه بوده؟ و چه انعکاسی داشته است؟ برای پاسخ به سوالات در این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است، موضوعات و عناصری چون «خردوخردگرایی، خداشناسی و دین مداری، شاه آرمانی، آشتی و دوستی، پیمان، سوگند، پیشگویی، دخمه ها، جادو، بخت و سرنوشت» که از عمده ترین مبانی فکری ایرانشهری ها و ایرانیان باستان بوده است، بر اساس گرشاسپ نامه و استشهاد به شاهنامه، بهمن نامه، برزونامه، فرامرزنامه، بانو گشسپ نامه و دیوان دقیقی بررسی و تحلیل شده است. با مطالعه و بررسی گرشاسپ نامه و منظومه های حماسی سبک خراسانی نتیجه می گیریم که کمتر بخشی از اشعار او را می توان یافت که تحت تاثیر اندیشه های ایرانشهری نباشد. و این موضوعات و عناصر در گرشاسپ نامه اسدی به عنوان دومین و برترین اثر ادبی سبک خراسانی متجلی شده است. و نسبت به آثار دیگر شاعران حماسه سرای این سبک به بهترین شکل انعکاس داشته است.
-
مالیات («باج»، «باژ»، «خراج»، «ساو»، «گزیت»، «گزید») در اندیشه های ایرانشهری
سید محمد فتح الله زاده، میرجلیل اکرمی*
فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، زمستان 1401 -
مالیات («باج»، «باژ»، «خراج»، «ساو»، «گزیت»، «گزید») در اندیشه های ایرانشهری
سید محمد فتح الله زاده*، میرجلیل اکرمی
نشریه مطالعات نقد ادبی، پاییز و زمستان 1400