تاثیر داربست سازی پویای رایانه ای بر اثربخشی آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان

معلمان یکی از مهم ترین و حیاتی ترین عناصر آموزش مجازی ضمن خدمت محسوب می شوند و پشتیبانی از آن ها یکی از وظایف مدیریتی و یکی از عناصر اساسی در نظام آموزش مجازی است. پشتیبانی از معلمان در محیط یادگیری مجازی یکی از عوامل کلیدی موفقیت و توسعه نظام آموزش مجازی است که چنان چه به طور مستمر فراهم نباشد؛ موجب هدر رفت سرمایه و سلب انگیزه برای ماندگاری در محیط یادگیری مجازی می شود. پشتیبانی از معلمان دارای حیطه های مختلفی است که از جمله آن ها می توان به پشتیبانی آموزشی اشاره کرد. در آموزش مجازی ضمن خدمت معلمان، پشتیبانی آموزشی بر دیگر حیطه های مختلف پشتیبانی اولویت دارد و دارای اهمیت بیشتری است. پشتیبانی آموزشی از مولفه های اصلی موثر بر اثربخشی آموزش مجازی ضمن خدمت به شمار می رود. داربست سازی پویای رایانه ای یکی از اشکال پشتیبانی آموزشی است که به صورت شخصی سازی شده از یادگیرندگان پشتیبانی می کند. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر داربست سازی پویای رایانه ای بر اثربخشی آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان بود.

این پژوهش به روش شبه آزمایشی و با استفاده از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را معلمان ابتدایی در سال تحصیلی 1401-1402 تشکیل می دادند که متقاضی شرکت در آموزش ضمن خدمت مجازی بودند. به صورت در دسترس 30 معلم ابتدایی به عنوان نمونه جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند که به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته ارزشیابی آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان براساس الگوی توسعه یافته رودریک سیمز بود. این الگو دارای 11 مولفه شامل اهداف آموزشی، محتوا، طراحی و واسط کاربری، تعامل، ارزشیابی، خدمات پشتیبانی، کیفیت پیامدها، سازماندهی، مدیریت، فناوری آموزشی و اخلاق فناوری اطلاعات و ارتباطات است. روایی پرسش نامه توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت. همچنین پایایی پرسش نامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمد. گروه آزمایش داربست سازی پویای رایانه ای را طی آموزش مجازی ضمن خدمت دریافت کرد؛ ولی آموزش ضمن خدمت مجازی به روش متداول به گروه کنترل ارایه شد. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و در بخش آمار استنباطی از تحلیل کواریانس استفاده شد.

نتایج پژوهش نشان داد که آموزش از طریق داربست سازی پویای رایانه ای بر اثربخشی آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان موثر است. همچنین داربست سازی پویای رایانه ای در هریک از مولفه های اثربخشی آموزش مجازی ضمن خدمت معلمان شامل سازماندهی و مدیریت، فناوری آموزشی، اهداف آموزشی، محتوا، طراحی و واسط کاربری، اخلاق فناوری اطلاعات و ارتباطات، تعامل با واسط کاربری، ارزشیابی، خدمات پشتیبانی و کیفیت پیامدها تاثیر معناداری دارد.

در آموزش مجازی ضمن خدمت داربست سازی پویای رایانه ای می تواند کمک و راهنمایی مورد نیاز معلمان را ارایه داده و منجر به تسلط در یادگیری شود و به معلمان کمک می کند نقش فعالی در آموزش داشته باشند. صرف نظر از این، استفاده از ابزارهای مبتنی بر وب و فناوری ها تا زمانی که بتوانند عملکرد یادگیرندگان را در یادگیری تسهیل کنند، و بر اثربخشی آموزش موثر باشند، در مطالعات مورد تاکید است. از این رو با توجه به مزایای داربست سازی پویای رایانه ای پیشنهاد می شود دست اندرکاران آموزش ضمن خدمت مجازی معلمان طراحی و توسعه داربست سازی پویای رایانه ای را در دستور کار خود قرار دهند.