ارزیابی ردپای آب و کارایی مصرف آب در محصول برنج در راستای پایداری

برنج پس از گندم مهمترین نقش را در تغذیه انسان دارد. علیرغم اهمیت حیاتی کشت آن، مصرف بالای آب و بحران کمبود آب، پایداری کشت این غله را با مشکلات زیادی روبه رو کرده است. از این رو، هدف از انجام این مطالعه بررسی ردپای آب برنج و کارایی مصرف آب در بین استان های کشور به منظور حرکت به سمت پایداری کشت می-باشد.

در این مطالعه، به منظور محاسبه کارایی مصرف آب در تولید برنج از شاخص ردپای آب استفاده شد. برای این منظور ابتدا اجزای ردپای آب برای استان های کشور محاسبه و سپس کارایی مصرف آب محاسبه شد.

نتایج محاسبه ردپای آب نشان داد که کمترین ردپای آب آبی مربوط به استان های مازندران و گیلان و بیشترین ردپای آب آبی مربوط به استان های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان می باشد. همچنین بیشترین و کمترین مقدار ردپای آب سبز به ترتیب مربوط به استان گیلان و خراسان جنوبی می باشد. نتایج محاسبه کارایی مصرف آب نشان داد که استان های مازندران (511/0) و گیلان (422/0) بالاترین کارایی و استان های خراسان جنوبی (135/0) و سیستان بلوچستان (171/0) کمترین کارایی را در مصرف آب دارند.

با مقایسه اجزای سازنده ردپای آب در بین استان های کشور مشاهده می شود که سهم ردپای آب آبی، خاکستری و سبز از کل ردپای آب به ترتیب بین 53-45 درصد، 25-6 درصد و 15-0 درصد است. همچنین کل ردپای آب کشور در دامنه 1958 و 2758 مترمکعب بر تن بدست آمد. بنابراین ضروری است کشت برنج در استان های با نیاز آبی بالا متوقف شود.