بررسی الگوی فلس و بدشکلی بدن در جمعیت های ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در دریای خزر و ماهیان مولد پرورشی در مراکز تکثیر ایران

ویژگی های ریخت شناسی ماهیان از جمله وجود تنوع فنوتیپی در الگوی فلس، باله مخرجی و شکل ستون فقرات نقش مهمی در قابلیت زنده مانی و ارزش اقتصادی آنها دارد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی الگوی فلس و بدشکلی در ماهیان کپور معمولی دریای خزر و ماهیان مولد کپور معمولی پرورشی در مراکز تکثیر ایران است. به این منظور، در مجموع 219 نمونه شامل 40 ماهی وحشی و 179 ماهی پرورشی (از مرکز تکثیر سیلور کارپ در استان گیلان، مرکز تکثیر تعاونی 12 استان گیلان و مرکز تکثیر شهید ملکی استان خوزستان) جمع آوری گردید. از تمام نمونه های ماهی کپور پرورشی و وحشی عکس برداری شد و سایر ویژگی های ریخت شناسی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل حاکی از وجود تنوع در الگوی فلس در ماهیان پرورشی بود. در کل نمونه ها، سه الگوی فلسی متفاوت شامل فلس کامل (Normal)، فلس های درشت در امتداد خط جانبی بدن (Line) و تعداد اندکی فلس درشت (Mirror) مشاهده شد. علاوه بر این در یک نمونه ماهی کپور وحشی بدشکلی ستون فقرات و در یک نمونه ماهی پرورشی عدم وجود باله مخرجی مشاهده گردید. یک الگوی فلس کامل ولی نامنظم نیز در بین ماهیان کپور پرورشی وجود داشت. نتایج تحقیق حاضر که برای نخستین بار در ایران به بررسی تنوع احتمالی در الگوی فلس و انواع بدشکلی ظاهری ماهیان کپور معمولی وحشی و پرورشی ایران می-پردازد می تواند اطلاعات ارزشمندی جهت انجام تحقیقات بعدی در زمینه شناسایی مولکولی اساس ژنتیکی تنوع مشاهده شده در ماهیان کپور فراهم آورد.