جبران خسارت بزه دیدگان جنایات علیه بشریت در حقوق بین الملل با تاکید بر اساسنامه دیوان کیفری بین المللی (ICC)

لازمه یک سیاست جنایی کارآمد در هر نظام حقوقی توجه به حقوق بزه دیدگان و جبران کامل زیان های وارده بر آنان از رهگذر وقوع جرم است که بتوان جایگاه خاص جنایات علیه بشریت در میان سایر جنایات بین المللی بررسی کرد.در این مقاله به بررسی روند شکل گیری قواعد و مقررات مربوط به جبران خسارت بزه دیدگان جنایات علیه بشریت از ابتدای شناسایی این مفهوم دردادگاه های کیفری بین المللی از جمله در اساسنامه های دادگاه کیفری بین المللی نورنبرگ و توکیو، دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق و روآنداوپس از آن ،تلاش های دیوان کیفری بین المللی در این راستا و معیارهای مندرج در این اساسنامه و مقررات آیین دادرسی و ادله دیوان و همچنین بررسی آراء مهم صادره و رویه قضایی این محاکم در خصوص جبران خسارت بزه دیدگان پرداخته شده است و با توجه به تلاش های منطقه ای در جهت جبران خسارت بزه دیدگان از جمله در کنوانسیونهای اروپایی و آمریکایی حقوق بشر به بیان مهم ترین پرونده های دیوان کیفری بین المللی و نقش مهم صندوق امانی در پرداخت غرامت قربانیان این گونه جرایم توجه می گردد و اگرچه گام های مثبتی در ارتقاء حقوق اشخاص با ضوابط موجود جهت جبران خسارت برداشته شده است ولی به نظر می رسد تمامی این تمهیدات تاکنون نتوانسته باعث تحقق بخشیدن کامل عدالت ترمیمی و جبران خسارت بزه دیدگان با جرایم علیه بشریت چه از بعد شکلی که ناظر بر پذیرش دعاوی مربوط به جبران خسارت در مراجع بین المللی و چه از بعد ماهوی که ناظر بر قواعد و مقررات در سطح بین المللی است، شود.