تعارض انسان-گرگ خاکستری: مروری بر راهکارهای مدیریت تعارض

انقراض های اخیر ناشی از تلافی جویی انسان در برابر حیات وحشی است که سرمایه های انسانی را تهدید کرده اند یا تصور می شود منافع فعلی یا آینده انسان را تهدید می کنند. تعارض به هر نوع درگیری یا برخوردی بین انسان، سرمایه های انسانی و حیات وحش گفته می شود که منجر به رقابت می گردد. بنابراین تعارض شامل آسیب انسان به حیات وحش و هم چنین حیات وحش به انسان است که ممکن است به هر دلیلی رخ دهد. تعارض بین انسان و گوشت خواران  در کشور ایران نیز در دهه اخیر رشد قابل ملاحظه ای داشته است. در بین گوشت خواران، گرگ خاکستری (Canis lupus) تعارض بالاتری با انسان و دام دارد. گرگ در بسیاری از کشورها به عنوان یک مثال عمومی برای تقابل و یا تعارض با مردم محلی شناخته شده است. در خاورمیانه مشاهدات میدانی و مطالعات صورت گرفته درباره رژیم غذایی گرگ حاکی از وابستگی این گونه به منابع غذایی انسانی (دام اهلی، پسماندها و غیره) است که این امر منجر به تعارض شدید این گونه با جوامع بومی گردیده است. متاسفانه تعارض بین انسان و گرگ دربرخی از مناطق کشور به ویژه مناطق غربی ایران (استان های همدان، زنجان، کردستان و اردبیل) به اوج خود رسیده است تا جایی که در سال های اخیر تعدادی از مردم محلی و هم چنین تعداد زیادی از دام های اهلی توسط  گرگ کشته شده اند. به همین دلیل پرداختن به جنبه های بوم شناسی و رفتاری این گونه گامی مهم در جهت کاهش تعارضات محسوب می شود. در این مطالعه با استفاده از مرور منابع داخلی و خارجی مطالب به تفکیک به رژیم غذایی، هیبرید سگ و گرگ، مدیریت پسماند، مدیریت لاشه یا پسماند مرغداری و دامداری ها، مدیریت حملات گرگ به انسان و هم چنین مدیریت حملات گرگ به دام تقسیم و به تفکیک شرح داده شدند. تلاش شده است تا برخی از آخرین یافته های محققین در جهان و مطالعات صورت گرفته درایران استفاده گردد. نتایج این مطالعه می تواند به منظور مدیریت تعارض گرگ در کشور ایران مورد استفاده قرار گیرد.