تاثیر سناریوهای تغییر کاربری اراضی بر فرسایش خاک در حوزه آبخیز قره سو، استان گلستان

فرسایش خاک نتیجه هم کنشی بین طبیعت و فعالیت های انسانی و یکی از مشکلات تهدیدکننده پایداری منابع طبیعی است. ارزیابی فرسایش خاک با استفاده از مدل های تجربی یک موضوع همیشگی تحقیقاتی است. مدل جهانی اصلاح شده خاک (RUSLE) احتمالا پراستفاده ترین نوع مدل های تجربی فرسایش خاک است. این مدل بر اساس پنج فاکتور (بارش، خاک، توپوگرافی و شیب، پوشش زمین و فعالیت های مدیریتی) به طور گسترده برای برآورد فرسایش خاک استفاده شده است. اثرات سناریوهای تغییر کاربری زمین بر فرسایش خاک با استفاده از مدل RUSLE در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور C (پوشش زمین) نشان دهنده ویژگی های پوشش و مدیریت خاک در مدل RUSLE است. این فاکتور به شدت با نوع پوشش و کاربری زمین مرتبط است. تغییرات کاربری زمین برای برآورد سناریوی آینده برای سال 1427 با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی انجام شد. مقادیر فاکتور C بر اساس داده های چندزمانه استخراج شد. تغییرات فرسایش خاک نیز برای سال های 1363، 1387، 1397 و 1427 با استفاده سناریوهای مختلف کاربری اراضی و با به کارگیری مدل RUSLE بررسی شد. نتایج نشان داد که میانگین فرسایش خاک در سناریوهای مختلف کاربری زمین به میزان 21 (سال 1363)، 9/23 (سال 1387)، 6/24 (سال 1397) تن در هکتار در سال بوده و برای سال 1427، 3/27 تن در هکتار در سال خواهد بود. زیرحوزه های 5، 8 و 11 سه زیر حوزه با بالاترین مقدار فرسایش در تمام سال ها بوده اند.