رهیافت های انتقادی به تصویر حاکمان زن در کتاب تاریخ ایران از ظهور اسلام تا ظهور حکومت سلجوقی، پژوهش دانشگاه کمبریج

با وجود اینکه حضور و جایگاه زنان در جوامع اسلامی از موضوعات مهم و مورد توجه مستشرقان بوده است، اما به دلایلی در کتاب "تاریخ ایران از فروپاشی دولت ساسانیان تا آمدن سلجوقیان " پژوهش دانشگاه کمبریج، جایگاه و نقش زنان در تحولات سیاسی و اجتماعی نادیده گرفته شده است. در واقع با نادیده انگاری نقش زنان در مجموعه مقالات این کتاب، حضور آنان در امور مختلف اعم از سیاسی، اجتماعی و دیگر امور، بسیار کم اهمیت جلوه داده شده است. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و انتقادی، سعی کرده است  تا به بازتاب جایگاه و نقش زنان ایرانی به روایت نویسندگان مجموعه مقالات این کتاب بپردازد. به نظر می رسد علی رغم آگاهی نویسندگان مقالات این کتاب از نقش و جایگاه زنان در تحولات این دوره ، جایگاه زنان ایرانی بویژه زنان فرمانروا و حاکم به درستی مشخص و تبیین نشده است. پس پرسش اصلی این است : نقش  و جایگاه زنان ایرانی در کتاب تاریح کمبریج چیست؟ مستشرقان چه تصویری از زن ایرانی در این کتاب ارایه داده اند؟ هرچند باید اعتراف کرد که  انعکاس حضور آشکار زنان در کتاب های تاریخی به صورت کلی هم بسیار کم  رنگ است، لیکن مطالعه انتقادی این مجموعه مقالات نشان می دهد، عدم بررسی همه جانبه منابع مکتوب تاریخی، یکی از عوامل مهم نادیده انگاری نقش آفرینی زنان در تاریخ تحولات ایران بوده است. هرچند در این مقوله پیش داوری های مستشرقین نسبت به زنان مسلمان هم سبب عدم اهتمام به درج نقش آفرینی آنان در تحولات هم موثر بوده است.