بررسی رابطه علی متقارن و نامتقارن بین ریسک ژئوپلیتیک جهانی، قیمت نفت خام و هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه علی متقارن و نامتقارن بین سه متغیر ریسک ژیوپلیتیک جهانی، قیمت نفت خام و هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه طی سال های 2021-1988م می باشد. به این منظور از آزمون رابطه علی گرنجری حاتمی-ج (2012) در قالب تجزیه و تحلیل های دومتغیره استفاده شده است. نتایج آزمون رابطه علی متقارن بین متغیرها نشان می دهد که تنها وجود رابطه علی یک طرفه از سمت قیمت نفت خام به هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه تایید می شود. نتایج آزمون رابطه علی نامتقارن نیز تاییدکننده رابطه علی یک طرفه از سمت شوک های مثبت شاخص ریسک ژیوپلیتیک جهانی و قیمت نفت خام به شوک های مثبت هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه می باشد. همچنین، رابطه علی نامتقارن یک طرفه از سمت شوک های منفی قیمت نفت خام به شوک های منفی هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه و از سمت شوک های مثبت شاخص ریسک ژیوپلیتیک جهانی به شوک های مثبت قیمت نفت خام تایید می شود. بر این اساس می توان گفت که افزایش ریسک ژیوپلیتیک جهانی منجر به افزایش قیمت نفت خام می شود. افزایش در ریسک ژیوپلیتیک جهانی و قیمت نفت خام نیز به افزایش هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه می انجامد. همچنین، می توان انتظار داشت که با کاهش قیمت نفت خام، هزینه های دفاعی منطقه خاورمیانه کاهش یابد.