مطالعه تطبیقی ماهیت حقوقی عدم اجرای تعهدات قراردادی به سبب پاندمی ویروس کرونا در سیستم حقوقی ایران و اسناد بین المللی

پاندمی ویروس کرونا (کووید-19) علاوه بر ابعاد پزشکی و آثار اجتماعی و اقتصادی متعددی که به دنبال داشت، از منظر حقوقی نیز مسایل متعددی، از جمله عدم اجرای تعهدات قراردادی به همراه داشت که همچنان محل بحث و نظر است. هدف مقاله حاضر بررسی تطبیقی ماهیت حقوقی عدم اجرای تعهدات قراردادی به سبب پاندمی کرونا در نظام حقوقی ایران و اسناد بین المللی است.

مقاله حاضر توصیفی تحلیلی است. مواد و داده ها نیز کیفی است و از فیش برداری در گردآوری مطالب و داده ها استفاده شده است.

ملاحظات اخلاقی: 

در این مقاله، اصالت متن، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

یافته ها بر این امر دلالت دارد که در حقوق ایران، تحت شرایطی عدم اجرای قرارداد با توسل به قاعده قوه قاهره و عسر و حرج (هاردشیپ) امکان پذیر است و می توان کرونا را از مصادیق فورس ماژور یا قوه قاهره دانست. در اسناد بین المللی چون یونیدورا و کنوانسیون بیع بین المللی کالا نیز امکان عدم اجرای تعهدات قراردادی ناشی از پاندمی کرونا در زمره مصادیق قوه قاهره امکان پذیر بوده و در قالب نظریاتی چون هاردشیپ و دشواری اجرای قرارداد نیز قابل تبیین است.

شباهت زیادی میان حقوق ایران و اسناد بین المللی در خصوص عدم اجرای تعهدات قراردادی به سبب پاندمی کرونا وجود دارد، هرچند در اسناد بین المللی به صراحت بیشتری به فورس ماژور و به خصوص هاردشیپ و دشواری اجرای قرارداد پرداخته شده است.