ظرفیت های سیاسی تدبر قرآنی در منظومه فکری آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله العالی)

عملیات تفسیر قرآن در زوایای مختلف همواره پیگیری و برای آن اصول، روش، مبانی و قواعدی تنظیم شده و به صورت علوم تفسیری بیان گشته اند. در این بین تفسیر سیاسی به مثابه گرایشی نوبنیاد در عصر حاضر مستلزم بحث و سازمان دهی جدید است. برای ساماندهی تفسیر سیاسی، مفسران بر پایه مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی به فهم قرآن کریم می پردازند. استنطاق از قرآن به مفسران سیاسی این فرصت را می دهد نظرات و الگوهای هماهنگ با مسایل اجتماعی- سیاسی را تیوریزه کنند و در اختیار جامعه قرار دهند. لازمه چنین اقدامی مهارت در فهم قرآن و روش مندی در نحوه تلقی از آیات قرآن است. از آنجا که عنصر تدبر در بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری بسیار مشهود می باشد و از نگاه ایشان با دوگانه تلاوت - تدبر در قرآن، می توان فهمی شگرف از آیات قرآن در تمامی ساحت ها به دست آورد؛ شناخت ظرفیت سیاسی تفسیر تدبری قرآن در منظومه فکری آیت الله خامنه ای برای این جستار هدفی ارزشمند خواهد بود. به همین روی این جستار با هدف مزبور و از رهگذر روش توصیفی- تحلیلی به بررسی عنصر تدبر در افاضات مقام معظم رهبری پرداخته و به مطالب پیش رو به عنوان نتایج تحقیق تاکید می کند: نخست از آنجا که رویکرد مقام معظم رهبری در فهم قرآن کریم رویکردی اجتماعی - تمدنی می باشد، نظام سازی رکن بنیادین و مبنای اساسی در اندیشه ایشان مطرح شده است. نظام سازی در ساحت های گوناگونی انجام می شود و عالی ترین سطح آن نظام حکومتی می باشد. دوم؛ آیت الله خامنه ای به آیات قابل توجهی از قرآن با نگاه سیاسی - اجتماعی توجه کرده و با استمداد از بعضی آیات سوره مبارکه حج، اقامه نماز، ایتاء زکات، امر به معروف و نهی از منکر را مثلث نظام ساز می دانند. سوم؛ نظام سیاسی مطلوب و مطمح نظر آیت الله خامنه ای نظامی است که بر پایه اصول الهی- اسلامی بنیان نهاده شده باشد و در آن معنویت و مادیت آحاد جامعه توامان با هم لحاظ شود؛ از این رو در اندیشه تفسیری ایشان، نظام سیاسی مشروع، نظامی است اسلامی از نوع شیعی و بر پایه رهبری ولی فقیه با رعایت شاخص هایی همچون علمیت، ایمان و تقوا که توسط رهبر و حاکم جامعه هدایت شود و مسیولان و کارگزاران و مردم در تحت رهبری چنین رهبر الهی به رشد و تعالی برسند.