رفتارهای پرخطر رانندگی: مرور گسترده
رفتارهای پر خطر رانندگی خطر آسیب و مرگ ناشی از تصادف را افزایش می دهد. رفتارهای متفاوتی در مطالعات به عنوان رفتار پر خطر رانندگی معرفی شده اند و تعاریف متمایزی از آن وجود دارد. هدف این پژوهش مروری، تعیین رفتارهای پرخطر رانندگی بر اساس متون منتشر شده توسط محققان است.
براساس چارچوب آرکسی و اومالی (Arkesy and OMalley)، یک مطالعه مرور گسترده (scoping review) انجام گرفت. جستجوی متون با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی PubMed ،Embase ،Scopus و Web of Science انجام شد. مجلات مرتبط به صورت دستی جستجو و به رفرنس مقالات وارد شده به مطالعه نیز مراجعه شد. مقالات به طور مستقل توسط دو نفر از محققان غربالگری شدند. داده ها به صورت نظام مند با استفاده از یک جدول استخراج از پیش تعیین شده، از مقالات استخراج شدند.
با جستجوی متون 3761 مقاله یافت شد و با غربالگری، 45 مقاله وارد مطالعه شدند. اکثر مطالعات وارد شده، از کشور امریکا (13 مطالعه) بودند و بعد از آن ایران (5 مطالعه)، استرالیا (4 مطالعه) و چین (4 مطالعه) قرار داشتند. رانندگی با سرعت غیر مجاز (در 70 درصد مطالعات)، رانندگی در حالت مستی (52 درصد)، رانندگی تهاجمی (44 درصد)، تعقیب خودرو دیگر (41 درصد) و نبستن کمربند ایمنی (37 درصد) شایع ترین رفتارهای پرخطر رانندگی گزارش شده در مطالعات بودند.
نتایج این مطالعه موجب شناسایی رفتارهای پرخطر رانندگی رایج در کشورهای مختلف شد. تعریف مفهوم و شناسایی رفتارهای پر خطر رانندگی به صورت یکسان می تواند راهکاری برای طراحی و اجرای مداخلات اثر بخش جهت پیشگیری از بروز این رفتارها باشد.
پیامدهای عملی:
نتایج این مطالعه می تواند سیاست گذاران را جهت تدوین سیاست ها و برنامه های پیشگیری و کاهش آسیب این رفتارها در سطوح مختلف ملی، منطقه ای و محلی راهنمایی کند.