تاثیر عملکرد اقتصادی و توسعه انسانی بر تلفات ترافیک جاده ای در ایران با رویکرد الگوهای خودرگرسیو با وقفه های توزیعی

هدف این تحقیق بررسی تاثیر عملکرد اقتصادی و توسعه انسانی بر تلفات ترافیک جاده ای در ایران می باشد. داده های آماری بکار گرفته شده در این تحقیق از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک جهانی برای سال های 1400-1379 و به صورت سالیانه بوده و از نرم افزار Eviews 10 برای برآورد مدل پیشنهادی استفاده شده است. داده های سری زمانی این مطالعه همگی ایستا نبوده و بر این اساس به منظور برآورد الگوی موردنظر، از رهیافت خود توزیع با وقفه های گسترده استفاده می شود. الگوی خودرگرسیو با وقفه های توزیعی (0,0,0,1) بر اساس معیار شوارز-بیزین انتخاب گردید. نتایج برآورد با چنین رویکردی در کوتاه مدت نشان می دهد، تلفات جاده ای با وقفه و نرخ بیکاری بر تلفات جاده ای تاثیر مثبت معنی دار ایجاد می نماید. این تاثیر در کوتاه مدت برای متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و شاخص توسعه انسانی منفی معنادار به دست آمده است. ضرایب بلندمدت برآورد شده در تاثیرگذاری بر تلفات جاده ای برای متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و توسعه انسانی منفی معنی دار و برای متغیر توضیحی نرخ بیکاری مثبت معنی دار می باشد. نتایج نشان می دهد توسعه پایدار که یکی از ابعاد آن حفظ تامین امنیت جانی افراد در سیستم حمل ونقل جاده ای می باشد، الزاما می بایست از کانال یا مسیر سرمایه گذاری در توسعه انسانی گذر نموده و این سرمایه گذاری رکن و هسته اصلی و محوری در کاهش تلفات ترافیک جاده ای می باشد. نتایج تحلیل در چارچوب الگوی تصحیح خطا بیانگر مقدار 174/0- برای ضریب تصحیح خطا بوده که بیانگر سرعت نسبتا پایین تعدیل می باشد.