بررسی استعاره مفهومی «انسان، فناوری است» در زبان محاوره عربی

از منظر زبان شناسی شناختی، نظام مفهومی که انسان بر اساس آن فکر می کند و سخن می گوید ماهیتی مبتنی بر استعاره دارد؛ بنابراین استعاره بخش مهمی از زبان را تشکیل می دهد و می تواند یکی از راه های شناخت ساختار روانی افراد جامعه و مفاهیم ذهنی آن ها باشد. به تبع آن، استعاره برگرفته از فناوری نیز می تواند بیان کننده ساختار روانی گویشوران زبان و مفاهیم ذهنی آن ها درباره نحوه مواجهه انسان با فناوری و چگونگی تعامل این دو با هم باشد. در این پژوهش تلاش شده با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی، استعاره مفهومی «انسان، فناوری است» در زبان محاوره عربی بررسی شود. نتایج نشان می دهد در زبان محاوره عربی یک مدل شناختی-آرمانی از ارتباط انسان و فناوری وجود دارد که در آن، قلمرو منبع شامل عناصری همچون «ماشین»، «تلفن همراه»، «رایانه»، «اینترنت» و «صنعت» است و «انسان» به عنوان قلمرو هدف، نقطه ثقل این مدل شناختی است. بنابراین استعاره مفهومی «انسان، فناوری است» با تمامی اجزایش، به طور ناخودآگاه در زبان محاوره عربی برانگیخته شده و نگاشت استعاری میان قلمرو منبع و هدف را پدید می آورد. نگاشتی که بر مبنای آن مفاهیم انتزاعی با زبانی ساده و ملموس بیان می شود و به نوعی تداعی گر استیلای فناوری بر ذهن و زبان انسان و ناتوانی او در برابر فناوری است.