امکان سنجی گستراندن قاعده تسامح در ادله سنن به روایات فضائل و مصائب اهل بیت (ع)
یکی از راهکارهای بهره بردن از اخبار ضعیف اصطلاحی، به کارگیری قاعده ای است که به «تسامح در ادله سنن» نام بردار شده است. ازآنجاکه درباره شمول دامنه این قاعده به اخبار ضعیف دربردارنده موضوعاتی چون فتوای مجتهد، فضایل سور و فضایل و مناقب اهل بیت (ع)، رویکرد یکسانی در میان اندیشوران شیعی وجود ندارد، بررسی جواز بهره گیری از این قاعده در موارد پیش گفته و واکاوی ادله آن بایسته می نماید. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای در پی امکان سنجی جواز گستراندن قاعده تسامح به اخبار ضعیف دربردارنده فضایل، مناقب یا مصایب اهل بیت (ع) است. برای دستیابی به این هدف، در گام نخست، دلایلی که این شمول را قابل قبول می سازد، به شکل زیر تبیین شده است: عموم آیه تعاون، اطلاق اخبار من بلغ، عموم روایات فضایل گریاندن، حکم عقل بر نیکو بودن نقل فضایل و سیره اصحاب امامیه بر نقل این اخبار. بنابر تحلیل های پژوهش حاضر، همه ادله یادشده به ناراستی هایی دچار هستند. در دومین گام، نظریه برگزیده براساس معتبر بودن طرق دست یافتن به حدیث، کذب مخبر و قول به غیرعلم سامان یافته است. دستاورد پژوهش نیز این است که با بهره گیری از قاعده تسامح نمی توان راهکاری مناسب برای بهره برداری از اخبار ضعیف شامل فضایل و مصایب اهل بیت (ع) بنیان نهاد.
-
بررسی سندی و دلالی حدیث «حفت الجنه بالمکاره وحفت النار بالشهوات»
رامین گلمکانی *، ، محمود مقدس شرق
نشریه آموزه های حدیثی، بهار و تابستان 1402 -
بررسی سندی و محتوایی گزاره حدیثی «الصبر علی الوحده علامه قوه العقل»
، سید محمود مرویان حسینی، سمیه سروقد مقدم*
فصلنامه علوم حدیث، تابستان 1403