ارزیابی ارتباط بین نوسانات شاخص_های منتخب پیوند از دور نیمکره شمالی با تغییرات تبخیر و تعرق بخش جنوبی حوضه آبریز رودخانه ارس

الگوهای بزرگ مقیاس اتمسفری با توجه به سیستمی بودن اقلیم کره زمین، به عنوان یکی از مهم ترین عوامل  موثر بر اقلیم مناطق مختلف جهان تلقی می شوند. این مساله،  اهمیت تحقیق بر روی فرآیندهای بزرگ مقیاس و تاثیرات آنها بر مناطق دورتر از یک منطقه معین را نشان می دهد. در این پژوهش، ارتباط بین شاخص های پیوند از دور نیمکره شمالی با تغییرات تبخیرتعرق [1] ایستگاه های سینوپتیک جنوب حوضه آبریز رودخانه ارس طی دوره آماری 26 ساله (2017-1992) بررسی گردید. برای ارزیابی همگنی و توالی داده ها از آزمون توالی استفاده شد. برای بررسی ارتباط بین این الگوها  و تغییرات متغیر مورد مطالعه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. بالاترین ضریب همبستگی معنادار بین ET ایستگاه ها و برخی از الگوها در حالت بدون تاخیر، با تاخیر زمانی 1، 2 و 3 ماهه به دست آمد که از نظر شدت ضعیف هستند. در حالی که در فصول مختلف، بیشترین ضرایب همبستگی معنی دار از متوسط تا خیلی قوی مشاهده شد که در اهر در فصول زمستان، بهار و پاییز به ترتیب با شاخص های SCA [2]،EA[3]  ، [4] NAO و EA به مقدار *79/0، **53/0-، **49/0- و *43/0-،  در اردبیل در بهار با شاخص SCA و تابستان و پاییز باPOL[5]  به مقدار **53/0-، **44/0 و **56/0- و [6] در پارس آباد در پاییز با EP/NP به مقدار *46/0  محاسبه گردید. بین فازهای EA، EA/WR[7] و EP/NP، فاز مثبت SCA و فاز منفی PNA[8] با نمرات Z برخی از ایستگاه ها همبستگی معنی دار با شدت ضعیف تا متوسط در سطح اطمینان 95/0 و بیشتر ملاحظه شد. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی پس رونده، علاوه بر معرفی موثرترین شاخص ها در مدل بندی ET ایستگاه ها نشان داد که هیچ یک از  آنها، توان تببین بالای این متغیر  در حوضه ارس را ندارند.