مفهوم پردازی مرجعیت فناورانه از منظر فرارسی فناورانه؛ شاخص ها، الزامات و راهکارهای سیاستی

مرجعیت فناوری سال ها است که به صورت صریح و ضمنی و با بیان های مختلف در قوانین و اسناد بالادستی علم و فناوری کشور مورد اشاره قرار می گیرد. با این حال، تاکنون تلاش نظری خاصی برای مفهوم پردازی و روشن ساختن ابعاد مختلف این مفهوم صورت نگرفته است. در همین راستا، در این پژوهش با بهره برداری از مبانی نظری و پیشینه پژوهش همپایی فناورانه به شناسایی شاخص ها و معیارها، الزامات و راهکارهای سیاستی تحقق مرجعیت فناورانه پرداخته شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ثبت اختراعات بین المللی، فروش فناوری و دانش فنی و تعداد شرکت های پیشرو در عرصه های فناوری در سطح بین المللی می توانند معیارها و شاخص های مناسبی برای سنجش تحقق مرجعیت فناورانه باشند. همچنین، توجه به الزامات تحقق مرجعیت فناورانه در عرصه های مختلف بویژه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نهادی و سیاسی با تمرکز بر ضرورت حضور در زنجیره های ارزش منطقه ای و جهانی، تقویت زیرساخت های قانونی و حقوقی، بهره گیری از پنجره های فرصت ضروری به نظر می رسند. بعلاوه، تدوین آمیخته سیاستی مناسب مشتمل بر اهداف و ابزارهای سیاستی هم افزا به منظور تحقق مرجعیت فناورانه با تاکید بر سیاست های توسعه سرمایه های انسانی، تامین مالی، بسترسازی اجتماعی، شبکه سازی و توسعه زیست بوم، تقویت تعاملات بین المللی، تحریک سمت تقاضا و تشویق بنگاه های بزرگ به نقش آفرینی پررنگ تر در توسعه فناوری و نوآوری می تواند تاثیرگذار باشد.