تاثیر پیش تیمار زیستی و جیبرلین بر کیفیت و خصوصیات جوانه زنی بذر جعفری (Petroselinum crispum)

با توجه به ریز بودن بذر جعفری مشکلات متعددی از جمله عدم امکان استفاده از ماشین آلات کاشت و جابجا شدن بذرها توسط آب، کاهش جوانه زنی و رویش به دلیل افزایش عمق کاشت یا عدم استقرار بذر در خاک ایجاد شده و در نتیجه افزایش میزان مصرف بذر به وجود می آید. به همین دلیل به کارگیری روش هایی برای افزایش توانایی جوانه زنی و بهبود استقرار بذرها و گیاهچه جعفری در خاک امری ضروری است. هدف از این آزمایش تعیین اثرگذارترین پیش تیمارهای زیستی و هورمون جیبرلین جهت بهتر شدن خصوصیات جوانه زنی و استقرار بذر جعفری می باشد.

جهت تعیین بهترین پیش تیمارهای زیستی و هورمون جیبرلین بر خصوصیات جوانه زنی و استقرار بذر جعفری سه آزمایش با چهار تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1394 انجام شد. آزمایش اول پیش تیمار زیستی با استفاده از باکتری های محرک رشد در قالب طرح کاملا تصادفی با هشت تیمار شامل جدایه باکتری سودوموناس فلورسنس سویه 21، باسیلوس سویه بیوسوبتیل، انتروباکتر کلوآک سویه 5، و همچنین ترکیبات دو و سه تایی از این باکتری ها به همراه تیمار شاهد، و آزمایش دوم با پنج تیمار از جدایه های قارچ تریکودرما هارزیانوم (T36، T39، T42 و T43) به همراه تیمار شاهد انجام شد، و در نهایت آزمایش سوم، هورمون پرایمینگ به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با غلظت های هورمون جیبرلین صفر، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر و زمان های پرایم 6 و 12 ساعت انجام گردید. صفات مورد اندازه گیری شامل طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، درصد جوانه زنی و شاخص طولی بنیه گیاهچه بود.

نتایج نشان داد که بهترین تیمارهای آزمایش اول پیش تیمار زیستی با اینتروباکتر+ سودوموناس، آزمایش دوم پیش تیمار زیستی با سویه قارچ T36 و آزمایش سوم، غلظت 50 میلی گرم در لیتر پرایم با جیبرلین در زمان های 6 و 12 ساعت بودند. نتایج نشان داد که اکثر تیمارهای پیش تیمار زیستی و هورمون پرایم باعث بهبود کیفیت در بذر جعفری شدند به نحوی که درصد جوانه زنی در بذرهای شاهد به میزان 70 درصد بود که بعد از اعمال تیمار پیش تیمار زیستی با باکتری افزاینده رشد (سودوموناس+ اینتروباکتر) این صفت به میزان 31 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت که در بین تمامی تیمارهای اعمال شده در این تحقیق بیشترین میزان را نشان داد. استفاده از غلظت 50 میلی گرم در لیتر پیش تیمار جیبرلین در زمان های 6 و 12 ساعت به ترتیب باعث افزایش 19 و 14 درصدی جوانه زنی نسبت به تیمار شاهد شدند.

نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که پیش تیمار زیستی با باکتری سودوموناس+ اینتروباکتر بیشترین تاثیر را بر بهبود کیفیت و خصوصیات جوانه زنی بذر جعفری داشت، به طور کلی پیش تیمار زیستی به استثنای قارچ سویه T42، و همچنین پیش تیمار جیبرلین بهبود کیفیت و خصوصیات جوانه زنی بذر جعفری را نشان دادند.

جنبه های نوآوری:

1- اثرات استفاده از پیش تیمار زیستی و هورمون پرایم رایج است، در حالی که برای جعفری مشخص نیست.
2- پیش تیمار زیستی با باکتری سودوموناس+ اینتروباکتر بیشترین تاثیر را بر بهبود کیفیت و خصوصیات جوانه زنی بذرجعفری داشت.
3- پرایمینگ با قارچ T42 کیفیت و ویژگی های جوانه زنی بذر جعفری را کاهش داد.