انگشت‎نگاری ژنتیکی بخشی از ژرم‎پلاسم خربزه ایران با استفاده از نشانگر‎های ریز‎ماهواره

آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی بر اساس نشانگر‎های مولکولی روشی سریع است که نقش مهمی در برنامه‎های اصلاحی دارد. در این بررسی تنوع ژنتیکی 40 توده محلی خربزه از مناطق شرقی و مرکزی ایران با استفاده از 15 جفت آغازگر ریز‎ماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت که 13 جفت از آغازگر‎های مورد استفاده، قادر به تکثیر مکان‎های ژنی ریز‎ماهواره شدند. تمام مکان‎های ژنی به جز آغازگر CMCT44، چند شکل بودند، در مجموع تعداد 25 آلل با میانگین 1/93 آلل به ازای هر جایگاه ژنی ریز‎ماهواره، مشاهده گردید. بالا‎ترین میزان مکان‎های چند شکلی (84/62 درصد) متعلق به توده KC-357009 بود. میزان بالای مکان‎های چند شکلی، تایید‎کننده کارآیی نشانگر‎های مولکولی SSR در آنالیز ژنتیکی توده‎های بومی مورد بررسی است. میانگین محتوای اطلاعات چند شکلی و هتروزیگوتی مورد انتظار به ترتیب 0/24 و 0/23 به‎دست‎آمد. مقادیر بالای هموزیگوتی مشاهده شده با میانگین 0/84 نشان‎دهنده تنوع پایین درون توده‎های مورد بررسی است که دلیلی بر میزان پایین دگر‎گشنی بین توده‎ها و میزان بالای خویش‎آمیزی است. در بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت‎ها، توده‎های مورد بررسی در دو گروه (زیر‎جمعیت) قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه ساختار جمعیت بر‎اساس روش بیزین و خوشه‎بندی UPGMA نشان داد که طبقه‎بندی ژنوتیپ‎های مورد مطالعه مستقل از منشاء جغرافیایی‎شان می‎باشد. با توجه به مقادیر حاصل از پارامتر‎های فوق از بین آغازگرهای مورد مطالعه، مکان‎های ژنی CMCCA145، CMGA172 و CMCT134b جهت تجزیه و تحلیل مجموعه‎های ژرم پلاسم خربزه در تحقیقات آتی توصیه می‎شود.