سنجش فضایی زمانی الگوهای رشد شهری به منظور ارائه راهبردهای برنامه ریزی پایدار اراضی (نمونه موردی: شهر بندرعباس)

امروزه الگوی بهینه رشد شهری از مباحث مهم توسعه پایدار شهری است؛ لذا تلاش برنامه‎ریزان شهری بر جایگزینی الگوهای مطلوب شهری به‎جای الگوی پراکنده، افقی، برنامه‎ریزی نشده و ناپایدار است؛ بنابراین این پژوهش باهدف تعیین الگوی فضایی زمانی رشد شهر بندرعباس در بازه زمانی 36ساله و تدوین راهبردهایی به‎منظور برنامه‎ریزی پایدار اراضی، الگوی رشد شهری را در سه حالت رشد درونی، بیرونی و لبه‎ای طی زمان مورد بررسی قرار داده است. به‎منظور دستیابی به هدف پژوهش، از تکنیک‎های سنجش‎ازدور، سیستم اطلاعات جغرافیایی، شاخص گسترش چشم‎انداز، شاخص گسترش میانگین وزن‎دار منطقه و تراکم مناطق ساخته شده در پهنه‎های متحدالمرکز پیرامون هسته ارگانیک شهر بهره گرفته شده است. در این راستا تغییرات پوشش اراضی از طریق طبقه‎بندی تصاویر ماهواره‎ای چهار دوره 1987، 1999، 2010 و 2023 به پنج کلاس مناطق ساخته شده، اراضی بایر، پوشش گیاهی، اراضی مرطوب ساحلی و پهنه آبی با استفاده از روش حداکثر احتمال تعیین گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد اراضی ساخته شده در دوره 36 ساله دارای بیشترین تغییرات مساحت بوده اند و اراضی بایر کاهش مساحت داشته است و از سال 2010 پوشش گیاهی با کاهش مساحت شدیدی روبرو بوده است. نتایج تحلیل شاخص گسترش چشم‎انداز و شاخص گسترش میانگین وزن‎دار منطقه نشان داد در دوره اول (1999-1987) شهر دارای الگوی لبه‎ای بوده و در دوره دوم (2010-1987)رشد لبه‎ای به مقدار حداکثر خود رسید و الگوی شهر متراکم‎تر و فشرده تر گشته و در دوره سوم (2023-2010) شهر به سمت پراکنده‎رویی و ناپایداری حرکت کرده است. در نهایت راهبردهایی به منظور برنامه ریزی پایدار اراضی ارایه شده است.