اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع گونه های علفی و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز رودخانه چرداول، ایلام)

پیام:
نوع مقاله:
مطالعه موردی (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

غییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع زیستی و سایر اجزاء اکوسیستم اثرگذار است. با اینحال اطلاعات کمی در خصوص تغییرات تنوع زیستی و ویژگی های خاک در کاربری های مختلف ایجاد شده در جنگل های زاگرس وجود دارد. بدین منظور تاثیر تغییر کاربری های جنگل طبیعی بلوط به جنگل دست کاشت سوزنی برگ (سرو نقره ای)، جنگل دست کاشت پهن برگ (ارغوان)، مرتع و زمین زراعی بر تنوع زیستی گونه های علفی و ویژگی های خاک در جنگلهای حوزه آبخیز رودخانه چرداول در استان ایلام در سال 2017 مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از کاربری ها به صورت تصادفی تعداد 5 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 ×20 متر برداشت شد و در هر  یک از قطعه نمونه های اصلی، چهار قطعه نمونه کوچک 5/1 در 5/1 متر مربعی برای بررسی پوشش علفی استفاده شد. به منظور بررسی ویژگی های خاک در مرکز هر قطعه نمونه یک نمونه ترکیبی از خاک در دو عمق 5-0 و 15-5 سانتی متری تهیه شد. نتایج نشان داد که کاربری های مختلف از نظر تنوع شانون وینر و غنای مارگالف گونه های علفی اختلاف آماری معنی داری با همدیگر دارند.  بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر در کاربری مرتع و کمترین مقدار آن در کاربری زمین زراعی مشاهده شد.  همچنین بیشترین مقدار غنای مارگالف گونه های علفی در کاربری مرتع مشاهده شد.  نتایج تجزیه واریانس مشخصه های خاک در دو عمق نیز نشان داد که فسفر و نیتروژن تحت تاثیر کاربری و عمق خاک قرار گرفتند. نتایج این تحقیق بیانگر اینست که تغییر کاربری زمین از جنگل طبیعی بلوط به زراعت و جنگلکاری سبب کاهش تنوع زیستی و غنای گونه های علفی شده است. همچنین تغییر کاربری به زراعت و جنگلکاری ها سبب افزایش میزان شوری، وزن مخصوص ظاهری خاک، کاهش ماده آلی شده است.
غییر کاربری اراضی جنگلی بر تنوع زیستی و سایر اجزاء اکوسیستم اثرگذار است. با اینحال اطلاعات کمی در خصوص تغییرات تنوع زیستی و ویژگی های خاک در کاربری های مختلف ایجاد شده در جنگل های زاگرس وجود دارد. بدین منظور تاثیر تغییر کاربری های جنگل طبیعی بلوط به جنگل دست کاشت سوزنی برگ (سرو نقره ای)، جنگل دست کاشت پهن برگ (ارغوان)، مرتع و زمین زراعی بر تنوع زیستی گونه های علفی و ویژگی های خاک در جنگلهای حوزه آبخیز رودخانه چرداول در استان ایلام در سال 2017 مورد بررسی قرار گرفت. در هر یک از کاربری ها به صورت تصادفی تعداد 5 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 ×20 متر برداشت شد و در هر  یک از قطعه نمونه های اصلی، چهار قطعه نمونه کوچک 5/1 در 5/1 متر مربعی برای بررسی پوشش علفی استفاده شد. به منظور بررسی ویژگی های خاک در مرکز هر قطعه نمونه یک نمونه ترکیبی از خاک در دو عمق 5-0 و 15-5 سانتی متری تهیه شد. نتایج نشان داد که کاربری های مختلف از نظر تنوع شانون وینر و غنای مارگالف گونه های علفی اختلاف آماری معنی داری با همدیگر دارند.  بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر در کاربری مرتع و کمترین مقدار آن در کاربری زمین زراعی مشاهده شد.  همچنین بیشترین مقدار غنای مارگالف گونه های علفی در کاربری مرتع مشاهده شد.  نتایج تجزیه واریانس مشخصه های خاک در دو عمق نیز نشان داد که فسفر و نیتروژن تحت تاثیر کاربری و عمق خاک قرار گرفتند. نتایج این تحقیق بیانگر اینست که تغییر کاربری زمین از جنگل طبیعی بلوط به زراعت و جنگلکاری سبب کاهش تنوع زیستی و غنای گونه های علفی شده است. همچنین تغییر کاربری به زراعت و جنگلکاری ها سبب افزایش میزان شوری، وزن مخصوص ظاهری خاک، کاهش ماده آلی شده است.

زبان:
فارسی
صفحات:
19 تا 28
لینک کوتاه:
magiran.com/p2674577 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 1,390,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!