تعیین نیاز کودی برنج رقم گیلانه (Oryza sativa L.) با استفاده از شاخص تغذیه نیتروژن و عدد دستگاه کلروفیل سنج

به منظور بررسی تعیین نیاز کودی نیتروژن برنج رقم گیلانه با استفاده از شاخص تغذیه نیتروژن  (NNI) و کلروفیل سنج، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1395 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شش سطح کود نیتروژن (صفر، 60، 120، 180، 240 و 300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره) بودند. ارزیابی رابطه بین شاخص تغذیه نیتروژن و مقادیر عدد کلروفیل سنج در سه مرحله رشدی (حداکثر پنجه زنی، آبستنی و ظهور خوشه) جهت پیش بینی عملکرد دانه در پاسخ به کود نیتروژن نشان داد که رابطه غلظت نیتروژن بحرانی برای برنج رقم گیلانه به صورت Nc = 3.99W -0.36 بود. همبستگی بین مقادیر عدد کلروفیل سنج و شاخص تغذیه نیتروژن در هر کدام از مراحل رشدی و در برگ های مختلف گیاه مثبت و معنادار بود. نتایج نشان داد که برگ های مسن تر (برگ های بالغ) حساسیت بیشتری نسبت به برگ های جوان تر بوته در پاسخ به مصرف کود نیتروژن داشتند و برای تشخیص وضعیت نیتروژن گیاه، خصوصا در مراحل آبستنی و ظهور خوشه، مناسب تر هستند. بالاترین همبستگی بین شاخص تغذیه نیتروژن برنج و مقادیر عدد کلروفیل سنج (*95/0=r) و مقادیر عدد کلروفیل سنج نسبی (نسبت مقادیر عدد کلروفیل سنج در تیمار مورد نظر به مقادیر عدد کلروفیل سنج تیمار اشباع شده از نیتروژن) (**96/0=r) در برگ سوم (از بالا) و در مرحله آبستنی دیده شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که استفاده از شاخص تغذیه نیتروژن و کلروفیل سنج شاخص های قابل اعتمادی برای بررسی وضعیت نیتروژن برنج رقم گیلانه در طول فصل رشد می باشند.