مقایسه کارایی چند حشره کش زیستی و شیمیایی متداول جهت کنترل کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis Walker (Lep.: Crambidae) در گرگان

کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis</em> Walker (Lep.: Crambidae) یکی از مهم ترین و مخرب ترین آفات برنج در جهان و ایران به ویژه استان های شمالی می باشد. این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تیمار شامل کلرپایریفوس، فیپرونیل ، فنیتروتیون ، حشره کش زیستی Bacillus thuringiensis</em>، ماترین و شاهد (بدون محلول پاشی) و چهار تکرار در مزرعه ای واقع در روستای هاشم آباد شهرستان گرگان به اجرا درآمد. جهت محاسبه درصد تلفات (کارایی) از فرمول هندرسون-تیلتون استفاده شد. تجزیه واریانس داده ها در نرم افزار SAS و با استفاده از مدل GLM انجام شد. مقایسه میانگین ها به وسیله آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال 5 درصد صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس میزان آلودگی ساقه پس از گذشت 14 روز از محلول پاشی حشره کش ها نشان داد که بیشترین میزان آلودگی مربوط به حشره کش بی تی بوده در حالی که سایر حشره کش ها در یک گروه آماری قرار گرفتند. اثر حشره کشی و کارایی ترکیبات مورد بررسی با گذشت زمان افزایش نشان داد  به طوری که بیش ترین کارایی حشره کشی بعد از گذشت 14 روز از اعمال تیمارها مربوط به حشره کش کلروپیریفوس (%85/85) بود؛ در حالی که از نظر آماری با ماترین (%97/78) و فیپرونیل (%65/79) دریک گروه قرار گرفتند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که حشره کش زیست پایه ماترین در مقایسه با حشره کش های شیمیایی پرمصرف می تواند گزینه مناسب و مطلوبی جهت کنترل این آفت باشد.