نقش هویت گرایی در قوام و دوام ژئوکالچر شیعه مطالعه موردی: راه پیمایی اربعین

بسیاری از تحلیل ها درباره پدیده اربعین، در حوزه ژیوپلیتیک و پیامدهای سیاسی این پدیده برای منطقه و جهان بوده است. این درحالی ست که نمی توان این پدیده را محدود به حوزه سیاسی _امنیتی کرد، بلکه تحلیل-های ژیوکالچر با محوریت مسایل هویتی، پرتو روشنی بر ابعاد مختلف آن خواهد انداخت و از این مدخل نیز می توان به تحلیل های هویتی پیرامون نظم منطقه ای ورود پیدا کرد. بر این اساس تحلیل چرایی و چگونگی تاثیرگذاری راه پیمایی اربعین بر ژیوکالچر شیعه با تمرکز بر هویت گرایی برخاسته از آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. سوال: پرسش اصلی این است که مولفه های هویت ساز راه پیمایی اربعین چگونه بر قوام نظم منطقه ای در چارچوب ژیوکالچر شیعه نقش داشته است؟ فرضیه: در پاسخ به پرسش مذکور، فرضیه پژوهش این است که هویت سازی در دو سطح مذهب (با محوریت مذهب شیعی) و عقیده گرایی (با محوریت عقاید شیعی) سبب قوام نظم ژیوکالچر شیعه در سطح منطقه ای شده است.

در روش شناسی، شاخص های پژوهش، جامعه و نمونه آماری، با استفاده از روش های کمی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. این مقاله به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی - تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع پیمایشی میدانی است.

یافته های پژوهش نشان میدهد که بیشتر نمونه آماری پژوهش، با وجود دیدگاه های متفاوت درباره هویت گرایی شیعی، نسبت به چالش های موجود آن حساسیت داشته و تمایل به کنشگری دارند. همچنین نمونه آماری راهپیمایی اربعین را موجب ارتقای حس تعلقگرایی به هویت شیعی ارزیابی کرده است که این نشان میدهد؛ مراسم اربعین در حفظ، تثبیت و مانایی هویت شیعی در میان پیروان آن اثری مثبت داشته است.

براساس یافته های پژوهش،کمرنگ شدن مرزهای فیزیکی و گسترش مرزهای هویتی در باور نیروهای اجتماعی در آینده، محتمل به نظر میرسد که اگر با فراهم شدن زمینه های همبستگی همراه باشد، سبب دوام جغرافیای فرهنگی گروه های اجتماعی خواهد بود