بررسی آلودگی برخی فلزات سنگین در خاک های اطراف کارخانه سیمان داراب، استان فارس

کارخانه های سیمان یکی از آلاینده ترین صنایع در کل دنیا هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت آلودگی فلزات سنگین سرب، نیکل، کادمیوم، آهن، منگنز، روی و مس در خاک های اطراف کارخانه سیمان داراب انجام شد. از این رو، تعداد 30 نمونه خاک از عمق 0-30 سانتی متری خاک اطراف کارخانه برداشت شد. غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میانگین مقادیر کل کادمیوم، نیکل، مس، سرب، روی، آهن و منگنز در خاک های منطقه به ترتیب 73/1، 52/35، 71/13، 98/27، 97/26، 27/1039 و 71/590 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد. بر اساس نتایج، میانگین کادمیوم در خاک های منطقه (71/1 میلی گرم بر کیلوگرم) از استاندارد جهانی USEPA بالاتر است. میانگین غلظت فلزات سنگین در منطقه مورد مطالعه به ترتیب به صورتFe > Mn > Ni > Pb > Zn > Cu> Cd  می باشد. میانگین غلظت کل سرب، نیکل، روی، مس و کادمیوم با حداکثر مقدار مجاز آن در خاک اختلاف معنی داری دارد و کمتر از آن بود (P<0/01). نتایج شاخص خطر بالقوه بوم شناختی نشان داد 100 درصد نمونه ها دارای شاخص خطر کم می باشند. بر اساس نتایج، منطقه مورد مطالعه به لحاظ فلزات منگنز، کادمیوم، نیکل و سرب دارای درجه آلودگی متوسط است. شاخص بار آلودگی برای همه ایستگاه ها کمتر از واحد است شاخص بار آلودگی در منطقه نزدیک به غلظت طبیعی و غیرآلوده را نشان داد. به طور کلی، اگر چه غلظت فلزات سنگین در خاک های منطقه مورد مطالعه در وضعیت بحرانی آلودگی نیست ولی برنامه ریزی جهت کنترل انتشار فلزات سنگین و سایر آلاینده ها باید مورد توجه قرار گیرد.