هندسه مفاهیم کلیدی رابطه تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی با تعدد قرائت از نگاه علامه مصباح یزدی

برداشت‏های متعدد و گاه متضاد از متون دینی، یکی از موضوعات جدیدی است که امروزه در فرهنگ اسلامی مطرح شده ‏است. ازجمله بسترهای مناسبی که زمینه طرح این نظریه را فراهم آورد، تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی است. قرآن به عنوان اصلی‏ترین منبع فهم دین، دارای تعدد و ساحت های مختلف معنایی است، هرمنوتیک فلسفی نیز رویکرد ویژه ای به مسیله فهم و تفسیر متون است. ضمن آن که پذیرش تعدد قرایت ها موجب اعتباربخشیدن به همه قرایت‏ها و فهم ها از متون دینی ازجمله قرآن است که این خود موجب سردرگمی و ضلالت انسان ها می‏گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، ضمن اشاره به مبانی مختلف، طرح نظریه تعدد قرایت ها و پیامدهای حاصل از پذیرش این نظریه، دومبنای تعدد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی را مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتیجه حاصل گویای این است که، از نگاه مصباح‏یزدی، مقصود از بطن های قرآن، فهم‏های طولی و ذومراتب، غیرمتعارض باهم و ضابطه‏مند است که با این خصوصیات، هیچ گونه ارتباط و تلازمی با هرمنوتیک فلسفی و تکثر قرایت‏ها ندارد؛ بنابراین امکان قرایت های مختلف از یک متن، نتیجه نوعی نگرش درباره هرمنوتیک فلسفی است.