الگوی پراکنش گونه پده با استفاده از توابع K، L، G و J در منطقه مارون بهبهان

شناخت الگوی مکانی گونه های گیاهی برای بررسی موقعیت تاج پوشش، وضعیت زادآوری، پویایی جنگل و شناسایی روابط زیستی موجود در این اکوسیستم ها ضروری است. یکی از اهداف اصلی در تحلیل الگوی مکانی درختان در بوم سازگان جنگل، کشف روابط معنی دار بیشتر بین درختان و محیط زیست آن ها است. به این منظور از روش های تجزیه وتحلیل خاصی برای کمی کردن الگوی مکانی جوامع گیاهی استفاده می شود. هدف از این پژوهش تعیین الگوی مکانی پده از طریق به کارگیری توابع مختلف K، L، G و J و بررسی قابلیت توابع در تعیین جزئیات بیشتر الگوی مکانی این گونه در جنگل های رودخانه ای مارون بهبهان است.

دو توده خالص و آمیخته از گونه پده مورد مطالعه و آماربرداری صد در صد قرار گرفت. موقعیت مکانی (فاصله و آزیموت) تمام درختان پده دارای قطر بیشتر از 5 سانتی متر تعیین شد. با استفاده از توابع K رایپلی، L، G و J الگوی مکانی پده در دو توده خالص و آمیخته تعیین شد. جهت تحلیل تبیینی در تجزیه آمار نقطه ای، آزمون فرض تصادفی بودن کامل نقاط در نظر گرفته شد. آزمون فرض معمول در آمار تحلیل نقطه ای، بر پایه آزمون های شبیه سازی مثل آزمون معنی داری مونت کارلو منطبق شد. این آزمون با تکرار 999 بار انجام شد تا احتمال خطای نوع اول حداقل نزدیک به 5% شود. همچنین به منظور بررسی همگنی و ناهمگنی مناطق موردمطالعه نیز از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف و برای تحلیل الگوی پراکنش نیز از نرم افزار R (Var3.2.2) استفاده شد.

نتایج مربوط به تحلیل الگوی پراکنش مکانی پده با استفاده از تابع K رایپلی در توده خالص بیانگر این است که الگوی توزیع پده تا فاصله تقریبا 150 متری کپه ای و از این فاصله به بعد، الگو به سمت تصادفی و سپس یکنواختی تغییر یافته است. در توده آمیخته نیز تا فاصله حدودا 125 متری الگوی کپه ای معنی داری دیده می شود. نتایج تحلیل تابع L ناهمگن در توده خالص الگوی مکانی پده را تا فاصله حدود 150 متری کپه ای معنی داری نشان می دهد. در توده آمیخته تا حدود فاصله 125 متری الگو کپه ای و از این فاصله به بعد الگو به سمت تصادفی و سپس به طور معنی داری به سمت یکنواختی تغییر پیدا می کند. تابع ناهمگن G در توده خالص پده تا فاصله حدود 100 متری با یک شیب ملایم مبین الگوی کپه ای است. در توده آمیخته پده از فواصل اولیه به بعد، منحنی با یک شیب ملایم نشانگر یک الگوی کپه ای متوسط است. مقدار شاخص J در توده خالص، تا فاصله حدود 30 متری معادل 1 است و منحنی حالت یکنواخت نشان می دهد که بیانگر وجود یک الگوی تصادفی تا این فاصله است. مقدار شاخص از فاصله 30 تا حدودا 75 متری با یک شیب تقریبا تند کمتر از 1 شده است که بیانگر الگوی کپه ای نسبتا قوی است. در توده آمیخته، مقدار شاخص تا فاصله حدود 60 متری، با یک شیب تند تر کمتر از 1 شده و الگوی کپه ای قوی را نشان می دهد.

کلیه توابع مورد بررسی در توده خالص و آمیخته، تا فاصله حدود 100 متری نتایج مشابهی را که همان الگوی کپه ای است تایید کردند. تابع J جزئیات بیشتری از الگوی مکانی را ارائه داد. همه توابع وجود یک نوع وابستگی اکولوژیکی بین پایه های پده را مورد تایید قراردادند.