رابطه نیازهای بنیادین روان شناختی و رفتارهای ارتقادهنده سلامت با اضطراب سلامت در زنان سالمند: نقش میانجی تاب آوری

سالمندی یکی از مهمترین مراحل زندگی انسان است که در آن، سالمند با طیف وسیعی از تغییرات بخصوص در حیطه سلامتی جسمانی و روان شناختی مواجه می شود. اضطراب سلامت در افراد به خصوص در سالمندان می تواند تاثیرات نامطلوبی داشته باشد که بررسی عوامل تاثیرگذار بر آن اهمیت پیدا می کند. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی رابطه نیازهای بنیادین روان شناختی و رفتارهای ارتقادهنده سلامت با اضطراب سلامت در سالمندان با میانجی گری تاب آوری انجام شد. روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان سالمند ساکن در شهر تبریز در بهار 1402 بود که از میان آنها تعداد 220 سالمند به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل مقیاس تاب آوری کونور و دیویدسون، پرسش نامه نیازهای بنیادین روان شناختی، پرسش نامه رفتارهای ارتقادهنده سلامت و پرسش نامه اضطراب سلامت بود. داده‏های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 و با استفاده از تحلیل مسیر به وسیله نرم افزار Lisrel نسخه 8.8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که نیازهای بنیادین روان شناختی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) با اضطراب سلامت زنان سالمند رابطه منفی دارد، رفتارهای ارتقادهنده سلامت (تغذیه، فعالیت بدنی، مسئولیت پذیری در مورد سلامت، مدیریت استرس، روابط بین فردی و رشد معنوی) با اضطراب سلامت زنان سالمند رابطه منفی دارد. تاب آوری با اضطراب سلامت زنان سالمند رابطه منفی دارد. همچنین نیازهای بنیادین روان شناختی از طریق تاب آوری با اضطراب سلامت زنان سالمند رابطه دارد و رفتارهای ارتقادهنده سلامت از طریق تاب آوری با اضطراب سلامت زنان سالمند رابطه دارد. بنابراین نتیجه گیری می شود که با افزایش تاب آوری در سالمندان و برآورده کردن نیازهای روان شناختی و آموزش رفتارهای ارتقادهنده سلامت می توان از افزایش اضطراب سلامت پیش گیری کرد.