بررسی نقش گسل خشکرود بر رفتار هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت زرندیه ساوه

بهره برداری صحیح از منابع آب زیرزمینی در هر ناحیه مستلزم شناخت ویژگی ها و ساختارهای زمین شناسی و آب شناسی آن ناحیه است. ساختارهای تکتونیکی، به ویژه گسل ها، تاثیر عمده ای بر وضعیت فراوانی و کیفیت منابع آب زیرزمینی دارند. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر گسل خشکرود بر ویژگی های هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت زرندیه ساوه است. این آبخوان با مساحت 1219 کیلومترمربع در شمال استان مرکزی واقع شده است. گسل نرمال خشکرود با امتداد غربی- شرقی آبخوان را به دو بلوک شمالی و جنوبی تفکیک کرده است. در این تحقیق، هندسه آبخوان و تغییرات پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان در طرفین خط گسل خشکرود، با استفاده از داده های دوره آماری 21ساله (1369 تا 1390) و با به کارگیری نرم افزار ArcGIS9.3 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بیشترین ضخامت آبرفت با مقدار بیش از 250 متر و حداکثر مقاومت عرضی الکتریکی برابر با 6000 اهم مترمربع، در مرکز بلوک شمالی، در غرب روستای رحمت آباد و مناطقی با کمترین ضخامت های آبرفت با مقدار کمتر از 50 متر و کمترین مقدار مقاومت عرضی الکتریکی برابر با 500 اهم مترمربع، در حاشیه های آبخوان، واقع بر بلوک جنوبی است که بیانگر تاثیر مستقیم گسل خشکرود بر هندسه آبخوان هست. در محدوده غربی گسل، از ابتدای محل ورود گسل به آبخوان تا حوالی شهر خشکرود به طول 23 کیلومتر، با توجه به عدم وجود جریان عرضی از گسل و موازی بودن جهت جریان با خط گسل، عدم شباهت روند افت سطح آب در پیزومترهای مقابل و طرفین گسل در سری زمانی 48ماهه (1387 تا 1390) و عدم شباهت نقشه پراکندگی غلظت پارامترهای هیدروشیمیایی آب نمونه برداری شده در شهریور 1390 در طرفین گسل، نشان می دهد در قسمت غربی آبخوان، گسل به عنوان یک سد هیدرولیکی عمل کرده و ارتباط دو طرف شمالی و جنوبی را قطع می کند و در حالی که، در سایر قسمت های امتداد گسل، از شهر خشکرود به سمت شرق دشت، ارتباط برقرار است.