چالش‏ های کارکردی نظام ممنوعیت جنگ ‏افزارهای بیولوژیکی

پاندمی کرونا، اعم از آنکه در آزمایشگاه ‏های بیولوژیک با اهداف راهبردی طراحی شده یا به ‏نحو طبیعی منتشر شده باشد، زنگ هشداری در زمینه تهدیدات بیولوژیک است. پیشرفت گسترده علوم بیولوژیک و امکان دستکاری‏ های ژنتیکی، فاجعه بالقوه نسل‏ کشی و نسل آزاری را یادآور شده و تهدیدات فزاینده تروریسم، نگرانی را تشدید می‏کند. بنابراین اراده ‏ای راسخ ‏تر از پیش در راستای تقویت‏ تعهدات اعضای جامعه جهانی برای محو سلاح ‏های بیولوژیک و عوامل بالقوه آن ضروری است. عمده ‏ترین تعهدات نظام منع سلاح‏ های بیولوژیک در کنوانسیون منع سلاح ‏های بیولوژیک 1972 طرح شده است، لیکن به ‏طور ویژه، فقدان پیش‏بینی نهاد نظارتی، نبود تضمینات کافی و مستقل به ‏منظور پایش موارد نقض تعهدات، خارج بودن ناقضان از گستره اعضا و... تاثیر کارکرد آن را خدشه‏ دار و مبهم ساخته است. شناسه‏ دار کردن دانشمندان زیستی، تدوین کردارنامه ‏ها و محدودسازی زمینه های دسترسی تروریست از راهبردهایی است که صرفا در سند چندجانبه و جامع جدیدی با پیش‏بینی نهاد مستقل بین‏ المللی ناظر و تضمینات کافی امکان‏ پذیر می‏شود.