بازگشت پذیری اقلیمی؛ رویکرد مواجهه با اختلال های زیست محیطی در حوزه سلامت

سلامت و محیط زیست در پیوند تنگاتنگی هستند. تغییرات اقلیمی به طور مستقیم با تغییر الگوهای آب و هوا و به طور غیرمستقیم با تغییر کیفیت آب، غذا و توابع اکوسیستم بر سلامت جسمی و روانی انسان تاثیر می گذارد. سیستم سلامت اغلب به عنوان خط مقدم در پیشگیری از پیامدهای نامطلوب سلامتی، به ویژه پیامدهای ناشی از تاثیرات آب و هوایی در نظر گرفته می شود. در این پژوهش، به شرح راهکارهای عمده مواجهه با مخاطرات زیست محیطی ناشی از تغییرات اقلیمی در حوزه سلامت پرداخته شده است.

روش شناسی:

 پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل سیستماتیک به مرور مطالعات در زمینه مقابله با تغییرات آب و هوایی در بازه زمانی 2024-2023 پرداخت. بدین منظور از جست وجوی مقالات انگلیسی در پایگاه داده های Elsevier، Pubmed، Web of Science و Scopus استفاده شد. غربالگری مقالات طی سه مرحله انجام شد. در مرحله اول، با استفاده ترکیبی از کلیدواژه های "تغییرات آب و هوایی" (Climate change)، "تغییرپذیری اقلیمی" (Climate variability)، "گرمایش جهانی" (Global warming) و "مواجهه با تغییرات اقلیمی" (Exposure to climate changes) به جست وجوی مقالات پرداخته شد و 60 مقاله یافت شد که 16 مقاله به دلیل تکراری بودن و هم پوشانی موضوعات حذف شدند و 44 مقاله وارد مرحله دوم شد. پس از بررسی مقالات، موارد مرتبط با تاثیر تغییرات اقلیمی بر سلامت انتخاب و 21 مقاله وارد مرحله بعد شد. سپس مقالات مرتبط با رویکردهای مواجهه با تغییرات اقلیمی در زمینه سلامت برای مطالعه و تحلیل انتخاب شدند (n=12) که یک مقاله به دلیل عدم دسترسی به متن کامل حذف شد و در نهایت 11 مقاله وارد مرحله ارزیابی نهایی شد.

تحلیل مقالات منتخب حاکی از تاکید بر سیستم های بهداشتی مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی با استفاده از رویکردهای سازگاری و کاهشی بود. در این راستا به ارتقای ظرفیت این سیستم ها، بهبود مدیریت ریسک موثر، تقویت تعامل چندبخشی، برنامه ریزی اقدامات و سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلندمدت برای افزایش انعطاف پذیری پیشنهاد شد.

سیستم های بهداشتی به عنوان یک ساختار حیاتی برای محافظت از شهروندان جهانی باید با اجرای راهکارهای کاهشی و سازگاری در مقابل تغییرات اقلیمی به افزایش تاب آوری اجتماعی بپردازند.