روند شکل گیری اسلام سیاسی در ایران، از برآمدن پهلوی تا پیروزی انقلاب اسلامی

چرایی و چگونگی برآمدن و بالیدن اسلام سیاسی در ایران، استقرار اولین حکومت اسلامی و استمرار آن پس از حدود پنج دهه، همچنان مدنظر بسیاری از پژوهشگران و علاقمندان سیاست است. با توجه به این مساله، هدف پژوهش، شناسایی رویدادها و روندهای موثر بر شکل گیری اسلام سیاسی در دوره پهلوی اول و دوم است. پژوهش در پی جواب به این سوال است که چگونه اسلام باوجود سرکوب شدید در دوره پهلوی ها توانست به قدرت سیاسی دست یابد و علل و عوامل موثر در پیروزی انقلاب اسلامی چه بود. در این مقاله با بهره گیری از روش روندپژوهی و با کاوش رویدادها، مهمترین روندهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی 1357، استخراج شد. یافته ها نشان داد "ستیزه گری پهلوی ها با دین و مناسک دینی"، "مداخله گری امریکا و وابستگی شاه"، "تغییرات جمعیتی از روستایی به شهری"، "تحولات فناوری ارتباطاتی و سبک زندگی"، "غلبه دین گرایی بر ملی گرایی باستانگرای شاهی، لیبرالیسم غربی و کمونیسم شرقی"، و در نهایت "همراهی مردم با گزینه جایگزین ولایت فقیه" ، روندهایی بودند که به انقلاب اسلامی منتج شد.