فهرست مطالب

نشریه تحولات سیاسی اجتماعی معاصر ایران
سال دوم شماره 4 (پیاپی 5، زمستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/12/22
  • تعداد عناوین: 20
|
  • احمدرضا شاه علی* صفحات 2-22

    پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) وتسخیرلانه جاسوسی آمریکا با گذشت9ماه پس ازآن ،سردمداران کاخ سفید را به وحشت انداخت وسفارتخانه آمریکا را برآن داشت تا با شیوه های متعدد، ازیکسو نفوذ و قدرت خودرادرکشورحفظ کرده وازسوی دیگرموجب تضعیف نظام اسلامی و در نهایت آزادسازی گروگان های خود گردند .این پژوهش با توجه به اهمیت تسخیر لانه جاسوسی ، در صدد است به این پرسش پاسخ دهد که : واکنش های دولت ایالات متحده آمریکا در قبال تسخیر لانه جاسوسی چه بود ؟ و چه تاثیری بر روند انقلاب اسلامی طی سال های 1359-1358 داشته است؟ دراین مقاله تلاش شده ااست با استفاده از روش تفسیری وبا مراجعه به منابع کتابخانه ای وسایراسناد مربوطه به سوالات پاسخ داده شود . یافته هانشان می دهد پس ازتسخیرلانه جاسوسی،دولت آمریکا تلاش کرده است ابتدابا استفاده از اهرم های دیپلماتیک به حل مسئله بپردازد و پس از آن واکنش های مختلفی چون تحریم اقتصادی ایران ، انزوای سیاسی ، حمله نظامی در واقعه طبس و کودتای نقاب (نوژه) را طراحی و به اجرا رسانده است .در مجموع این واکنش ها هیچ خللی درعزم واراده ضد نظام امپریالیسم آمریکا در مردم و رهبران انقلابی ایران ایجاد نکرده و نتوانست در حرکت رو به رشد انقلاب اسلامی تاثیر منفی بگذارد .

    کلیدواژگان: لانه جاسوسی، تحریم اقتصادی، کودتا، واقعه طبس، آمریکا
  • علیرضا کلانتر مهرجردی* صفحات 24-39

    یکی از جریانات فکری و سیاسی در ایران معاصر، جریان لیبرالیسم می باشد. این اندیشه بعنوان نحله ای ترانزیتی از غرب، ازکمی پیش از دوره مشروطه وارد ایران گردید و با پیروزی نهضت مشروطیت، عملا جریان لیبرال در ایران متولد شد. در همین راستا سیر تحولات و میزان تاثیرگذاری این نحله فکری-عملی در تاریخ ایران معاصر، همواره از حوزه های مناقشه برانگیز مطالعات تاریخ تحولات سیاسی و جامعه شناسی سیاسی در ایران بوده است.از سوی دیگر مقطع تاریخی 1332تا 1357 از جمله ادوار تاریخی مهم می باشد که مجموعه تحولات و آرایش نیروها و جریان های فکری-سیاسی دخیل در آن، منتهی به انقلاب شکوهمند اسلامی ایران گردید.این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی پیشینه تاریخی، همچنین آرایش نیروها و تشکل های حامل اندیشه لیبرال در مقطع زمانی 1332 تا 1357، وضعیت این جریان در این سالها را به روش توصیفی- تحلیلی و مدلی جریانی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. چیزی که نمود خاص دارد تولد شکل خاصی از لیبرالیسم است که اگرچه در دوران نهضت مشروطیت و ما بعد آن هم رگه های از آن وجود داشت ولی عملا با تشکیل نهضت مقاومت ملی و به طور مشخص نهضت آزادی بود که در جامعه ایران به طور عینی بروز یافته است. این شکل از لیبرالیسم سعی بر آشتی دادن میان مذهب و برخی از اصول و آرمان های دست چین شده لیبرالی دارد.

    کلیدواژگان: جریان شناسی، لیبرال، ایران معاصر، انقلاب اسلامی
  • یاسر قزوینی حائری* صفحات 41-67
    الحرکه الرسالیه جریانی اسلام گرا می باشد که در نیمه دوم قرن بیستم میلادی در کربلا و توسط آیت الله سید محمد شیرازی و آیت الله سید محمد تقی مدرسی شکل گرفت، انتقاد از حوزه علمیه نجف و پرداختن به مسائل سیاسی و اجتماعی از شاخص های این جریان بود، مسئله ای که این جریان را به جریان انقلاب اسلامی ایران نزدیک می ساخت. این جریان پس از فشار حاکمیت عراق به کویت نقل مکان کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی رهبران و بدنه این جریان به ایران مهاجرت کردند. این جریان در آستانه انقلاب اسلامی و چند سال بعد از آن گفتمان خود را به نفع گفتمان انقلاب اسلامی به حاشیه راند و از امکانات و تجربه های خود در جهت تبلیغ گفتمان انقلاب اسلامی بهره برد. با فروکش کردن موج انقلاب، الحرکه الرسالیه دیگر بار به بازتولید گفتمان پیشین خود حول دال مرکزی «الرساله» پرداخت و از سویی با حضور جریان های رقیب از قدرتش در ایران انقلابی کاسته شد.
  • فاطمه نوری فرد* صفحات 69-88
    انقلاب اسلامی ایران جنبشی، اجتماعی بود و مردم برای دستیابی به حقوق خود، بیش از چند دهه، به مخالفت علیه رژیم حاکم پرداخته بودند. اعتراضات به ویژه پس از فرصت درهای بازسیاسی شاه، با فراز و نشیب های زیادی همراه گردید. فرصت ها ضمن اینکه اهداف انقلابی را یکی پس از دیگری فراهم می کردند، بربسیاری از اشکال عمل جمعی نیزتاثیرگذاشتند. مقاله حاضر با بازخوانی شاخص های نظریه ساختارفرصت سیاسی، به تبیین انقلاب ایران پرداخته و پرسشی که مطرح شد این بود که، صورت بندی تحلیل نظریه ساختار فرصت سیاسی درپیدایی و فرایند انتقال قدرت درایران چگونه بود؟ فرضیه ای که درپاسخ به آزمون گذاشته شد، عبارت بود از اینکه، ساختار فرصت سیاسی ازطریق تاکید بر فضای سیاسی باز، ثبات یا بی ثباتی سیاسی، وجود نخبگان متحد و راهبردهای رایج سیستم حکومتی، بعنوان الزام عمل، وانقلاب اسلامی ایران سال1357بعنوان محصول عمل، مطرح گردید. روش تحقیق، مطالعه رویکرد تحلیلی تاریخی و روش اسنادی- کتابخانه ای است. هدف پژوهش، تحلیل وتفسیر رخدادها یا فرایندهای تاریخی، دربستر نظریه پایه، یعنی ساختار فرصت سیاسی می باشد.
    کلیدواژگان: ساختارفرصت سیاسی، فضای بازسیاسی، راهبردهای رایج، بی ثباتی سیاسی
  • یوسف خان محمدی* صفحات 90-116

    چرایی و چگونگی برآمدن و بالیدن اسلام سیاسی در ایران، استقرار اولین حکومت اسلامی و استمرار آن پس از حدود پنج دهه، همچنان مدنظر بسیاری از پژوهشگران و علاقمندان سیاست است. با توجه به این مساله، هدف پژوهش، شناسایی رویدادها و روندهای موثر بر شکل گیری اسلام سیاسی در دوره پهلوی اول و دوم است. پژوهش در پی جواب به این سوال است که چگونه اسلام باوجود سرکوب شدید در دوره پهلوی ها توانست به قدرت سیاسی دست یابد و علل و عوامل موثر در پیروزی انقلاب اسلامی چه بود. در این مقاله با بهره گیری از روش روندپژوهی و با کاوش رویدادها، مهمترین روندهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی 1357، استخراج شد. یافته ها نشان داد "ستیزه گری پهلوی ها با دین و مناسک دینی"، "مداخله گری امریکا و وابستگی شاه"، "تغییرات جمعیتی از روستایی به شهری"، "تحولات فناوری ارتباطاتی و سبک زندگی"، "غلبه دین گرایی بر ملی گرایی باستانگرای شاهی، لیبرالیسم غربی و کمونیسم شرقی"، و در نهایت "همراهی مردم با گزینه جایگزین ولایت فقیه" ، روندهایی بودند که به انقلاب اسلامی منتج شد.

    کلیدواژگان: اسلام سیاس، دوره پهلوی، امام خمینی، روندپژوهی
  • علیرضا صلواتی*، حجت الله درویش پور صفحات 118-159
    ازجمله مقولات جالب توجه و مهم در مباحث حقوقی و سیاسی، مطالعه سیستم های انتخاباتی در نظام های حقوقی مختلف است. طبعا مطالعه تطبیقی سیستم های انتخاباتی می تواند نشانگر نقاط ضعف و قوت این سیستم ها باشد و الگوبرداری از نظام های موفق انتخاباتی می تواند به رفع نقص های موجود در سیستم انتخاباتی دیگر کمک کند. سیستم انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فرانسه، در عین وجود برخی شیاهت ها، تفاوت های بنیادی نیز با یکدیگر دارند. پژوهش حاضر در صدد بررسی مقایسه ای این دو سیستم انتخاباتی است. فرضیه این پژوهش، آن است که هر دو سیستم انتخاباتی در ارتباط با کیفیت انتخابات، نهادهای مجری انتخابات و نهادهای نظارتی، دارای تشابه هستند و در عین حال در مورد شیوه رای دهی، استقلال و تکثر نهادهای نظارتی، مجریان انتخاباتی، تبلیغات انتخاباتی و نظارت مردمی بر روند انتخابات، تفاوت های بارزی با یکدیگر دارند. نتیجه کلی حاصل از نوشتار حاضر، آن است که مهمترین تفاوت انتخابات مجلس در دو کشور فرانسه و ایران، در حوزه نهادهای اجرایی و نظارتی است به این صورت که در حالیکه اجرای انتخابات در ایران، منحصرا در دست دولت است لیکن در فرانسه، دیگر نهادهای مستقل مانند شهرداری ها و همچنین شهروندان مستقل نیز نقش مهمی در اجرای انتخابات دارند. از سوی دیگر، در حوزه نظارتی نیز نظارت بر انتخابات مجلس ایران، از حیث ماهیت، از نوع استصوابی و از حیث قلمرو، بسیار گسترده -یعنی از مرحله تایید صلاحیت نامزدها تا تایید و ابطال انتخابات- و از حیث نهاد صالح برای اجرا، در انحصار شورای نگهبان است
    کلیدواژگان: سیستم های انتخاباتی، مجمع ملی فرانسه، مجلس شورای اسلامی، انتخابات، تکثرگرایی
  • محمدمحسن شارعی* صفحات 161-179
    نخستین انتخابات ریاست جمهوری در زمستان 1358 خورشیدی پس از تدوین قانون اساسی و رای آوردن آن برگزار شد. قدرت در قانون اساسی متکثر در نظر گرفته شده بود و اداره قوه مجریه برعهده نخست وزیر بود. تعیین نخست وزیر نیز منوط به رای اعتماد مجلس بود. نامزدهای گوناگونی برای انتخابات ثبت نام کردند. ابوالحسن بنی صدر مشهورترین نامزد آن دوره بود. حزب جمهوری اسلامی که قوی ترین جریان سیاسی در آن ایام بود؛ جلال الدین فارسی را به عنوان نامزد خود معرفی کرد. فردی که نفوذ کلام داشت و می توانست با بنی صدر رقابت کند. از سوی دیگر سازمان مجاهدین خلق(منافقین) نیز برای تصاحب جایگاه ریاست جمهوری برنامه داشت. مهدی بازرگان شخص دیگری بود که برخی امید داشتند تا نامزد انتخابات شود اما وی به دلایل اختلافات درون نهضت آزادی از نامزدی انصراف داد. این مقاله به دنبال آن است تا رفتارهای نامزدهای نخستین دوره ریاست جمهوری را مورد مطالعه قرار بدهد.
    کلیدواژگان: بنی صدر، حبیبی، حزب جمهوری اسلامی، فارسی، مدنی
  • سیروس پارسا، علی جانی پور*، کرم جانی پور صفحات 181-196
    سیاست های تحلیلی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بر مبانی مولفه های جرم شناسی پست مدرن در ایران معاصرچکیده:این مقاله متکفل بررسی سیاست های تحلیلی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بر مبانی مولفه های جرم شناسی پست مدرن در ایران معاصر با روش توصیفی و تحلیلی است. نقطه ی عزیمت بحث، پاسخ به این پرسش است که: اساسا خوانش جرم شناسی پست مدرن از مفهوم جرم و مجازات بر چه مولفه هایی استوار بوده و این مولفه ها تا چه میزان به مواد قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 همسو و یا ناهمسویی دارد. یافته ها بیانگر این است که مولفه های جرم شناسی پست مدرن شامل؛ عدم پذیرش مفروضات قانونی، فراروایت ها و تعبدات شرعیه، عدم پذیرش جرم انگاری در جهت صیانت از ایدئولوژی خاص یا تقویت قدرت حاکم، عدم پذیرش تفکیک جنسیتی، مذهبی، نژادی و جرایم تبعیضی در جرم انگاری می باشد. نتایج پژوهش؛ نشان داد، مفهوم جرم و مجازات در قانون مجازات اسلامی ایران در مفروضات قانون مجازات اسلامی نظیر؛ حدود الهی، قصاص و دیات، همچنین جرم انگاری سوگرا، ایدئولوژیک محور، جرم انگاری یقه چرکینی بی توجه به جرایم یقه سفیدها؛ در مخالفت با مولفه های جرم شناسی پست مدرن خواهد بود. واژه های کلیدی: جرم، جرم شناسی پست مدرن، قانون مجازات اسلامی، مجازات
    کلیدواژگان: جرم، جرم شناسی پست مدرن، قانون مجازات اسلامی، مجازات
  • حسین علی شرکائی، میر ابراهیم صدیق*، فخرالدین سلطانی صفحات 198-218
    افغانستان به عنوان کشوری باویژگی های سیاسی و اجتماعی منحصربفرد شناخته می شود. جامعه این کشور با توجه به تعصبیت قومی و دینی همواره دچار بحران های اجتماعی بوده است. طالبان با داعیه قدرت طلبی توانست در دو مرحله قدرت را در دست بگیرد، یکی در دوره 5 ساله زمامداری ملا عمر و دوره کنونی مولوی هبت اله آخوندزاده. با وجود ویژگی های مشترک این دو دوره، تفاوت هایی نیز قابل مشاهده است. پژوهش حاضر از بعد حوزه جغرافیایی محدود به کشور افغانستان و از بعد زمانی بر سه دهه اخیر و بر شخصیت های ملا محمد عمر و مولوی هبت اله آخوندزاده متمرکز می باشد. روش تحقیق از نوع تبیینی علی- تحلیلی و مقایسه ای با رویکرد سیاسی و تاریخی و بر اساس تحلیل گفتمان است. همچنین روش گردآوری اطلاعات و داده ها نیز در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای از طریق مطالعه کتب، مقالات، مجلات و اینترنت صورت می گیرد. بر این اساس ما در این پژوهش به دنبال بررسی اندیشه و عمل سیاسی رهبران طالبان با تاکید بر مقایسه اندیشه ملا محمد عمر و مولوی هبت اله آخوندزاده بر اساس تحلیل گفتمان بوده و به این پرسش پاسخ دهیم که: اندیشه و عمل سیاسی ملا محمد عمر و مولوی هبت اله آخوندزاده به عنوان مهم ترین رهبران طالبان چگونه بوده است؟ نتایج گویای این است که بر این اساس گفتمان سیاسی هبت اله آخوندزاده با تاکید بر برخی از آموزه ها و گفتمان سیاسی دوره ملاعمر شاهد تغییر جهت گفتمان هبت اله آخوندزاده به سمت عصر جدید از جمله مشروعیت بخشی به حکومت و میانه روی و همکاری با دیگر کشورها هستیم
    کلیدواژگان: طالبان، ملا عمر، آخوندزاده، سلفیت، ایران
  • اعظم شبانی، سید محمد صدری*، حیدر امیرپور، اکرم عبدالله پور صفحات 220-234
    یکی از موضوعات مهم در ادله اثبات دعوا، ارتباط بین آن ها می باشد. بررسی شباهت ها و تفاوت ها و کیفیت حصول علم در هر یک، مستلزم این نکته است که، ابتدا مفهوم آن ها(کارشناسی و شهادت شهود) تبیین شده، سپس با توجه به شرایط هریک به کیفیت حصول علم در آن ها پرداخته شود. بنابراین هدف این پژوهش، بعد از بیان چگونگی حصول علم، اشاره به شباهت ها و تفاوت ها می باشد، چرا که با وجود شباهت و تفاوت ارتباط بین کارشناسی و شهادت شهود بهتر مشخص می شود و ارزش هر یک، با وجود نوع علم در آن ها در موارد مختلف متفاوت، تقدم و تاخر جایگاهشان مشخص می شود و می تواند این باور را به هر محققی در این زمینه بدهد که تفاوت در اوصاف و اعراض مانع از امکان قیاس در مفهوم است. تفاوت در اوصاف و اعراض مانع از امکان قیاس دو مفهوم است، توضیح اینکه با وجود اشتراک جوهر، نمی توان گفت احکام هر یک از دو مفهوم در دیگری قابل اجرا است، بنابراین شناخت هر یک از کارشناسی و شهادت شهود، ما را از بررسی دقیق از چگونگی حضور علم در هر کدام بی نیاز نمی سازد. در بیان شباهت ها و تفاوت ها، بهترین نتیجه ای که در پی خواهد داشت این است که، نمی توان به صرف وجه شباهت، هر کدام از ادله دعوا را بجای دیگری قرار داد.
    کلیدواژگان: حصول علم، شهادت، شهود، شرایط شاهد، فقه و حقوق، کارشناسی
  • مرصاد رجبی، حسین حبیبی تبار*، محمود قیوم زاده صفحات 236-256
    نظام سیاسی و قضایی کشورها برای برقراری عدالت و حفظ نظم اجتماعی و پاسداری از حقوق شهروندان ضرورت وجود ضابطین دادگستری را احساس کرده است. با عنایت به نیازهای فعلی جامعه کنونی و تحول در نوع جرائم ، با تصویب قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 نسبت به قوانین سابق تغییرات و نوآوری های قابل قبولی وضع شده است وهمچنین توجه به کرامت انسانی و حقوق شهروندی نمود و جلوهای نو پیدا گرده است. با این وجود بخشی از جرایمی که در سطح جامعه به وقوع می پیوندد در علم حقوق به جرم مشهود معروف شده اند. وجود جرایم مشهود دلیلی محکم بر ضرورت وجود ضابط دادگستری به عنوان کارگزار عدالت کیفری است. بدون وجود ضابط دادگستری رسیدگی به جرایم مشهود و پاسداری از حقوق شهروندی ممکن نیست. با توجه به چنین ضرورتی قانون آیین دادرسی کیفری به صورت مفصل به جایگاه و ویژگی های ضابط دادگستری پرداخته است. این مقاله در تلاش است تا ضمن مفهوم شناسی از ضابطین دادگستری، ضرورت وجودی آن ها برای برقراری نظم و حفظ حقوق شهروندان را بیان نماید
    کلیدواژگان: آیین دادرسی کیفری، جرایم مشهود، حقوق، ضابطین دادگستری، عدالت
  • مهدی شیرازیان، رضا اکبری نوری*، محسن علوی پور صفحات 258-282
    چکیدهظرفیت سیاسی یک مفهوم بسیار مهم در علوم سیاسی است که به خصوص در رابطه با عنوان حکمرانی خوب یا کیفیت مربوط به مدیریت کشوری می باشد. با این حال تعاریف محدودی در رابطه با این مفهوم وجود دارد که آنهم بخش بسیار کمی از واقعیت مفهوم را پوشش می دهد. پژوهش حاضر با رویکرد مطالعات بنیادین یک چارچوب مفهومی به منظور تحلیل و تشریح ظرفیت سیاسی است . بر این اساس ظرفیت سیاسی را می توان استعدادها و قابلیتهای مهم برای سیاست گذاری دانست. صلاحیتها در سه نوع کلی از مهارتهای اساسی برای موفقیت سیاسی دسته بندی شده اند؛ تحلیلی، عملیاتی و سیاستی_در حالیکه قابلیتهای سیاسی در سطوح منابع فردی، سازمانی و سیستماتیک ارزیابی می شوند. غالبا عدم موفقیت سیاسی نتیجه ی عدم تعادل در توجه به این نه(9) جزء متفاوت از ظرفیت سیاسی است و چارچوب مفهومی ارائه شده در این پژوهش ابزار تشخیص شکافهای ظرفیت را فراهم می کند و بینشی انتقادی نسبت به استراتژی توانائی غلبه بر چنین شکافهایی در رفتار حرفه ای، سازمانی و فعالیتهای مدیریتی و کسانی که درگیر سیاست گذاری در سیستم سیاسی هستند، فراهم می کند.
    کلیدواژگان: ظرفیت سیاسی، حکمرانی، سیاست گذاری سیستم
  • فاطمه اقبال منش، شهریار نصابیان*، محمود محمودزاده، علیرضا دقیقی اصلی صفحات 284-312
    امروزه افزایش انرژی تجدیدپذیر به مخلوط انرژی جهانی نه تنها فشارها را از تقاضای جهانی برای سوختهای فسیلی کاهش می دهد بلکه مکمل ذخایر انرژی تجدید ناپذیر جهانی در بهبود قابل توجهی قابلیت اطمینان کلی منابع انرژی خواهد بود.توسعه مصرف انرژی های تجدیدپذیر باتوجه به محدودیت های رو به تزاید منابع طبیعی مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است. در این مطالعه نوسانات قیمت نفت و شدت توسعه تجاری بر مصرف انرژی های تجدید پذیر در کشورهای صادر کننده نفت شامل عربستان صعودی، روسیه، عراق، کانادا، ایران، امارات متحده عربی، کویت، نیجریه، قطر و آنگولا طی سال های 2000 تا 2022 مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه نوسانات قیمت نفت از روش EGARCH محاسبه شده سپس نتایج برآورد الگو و روابط بین متغیرها در چارچوب مدل GMM (گشتاورهای تعمیم یافته) برآورد گردیده است. نتایج نشان می دهد در کشور های صادر کننده نفت ، نوسانات قیمت نفت با ضریب 36/0، متغیر شدت توسعه تجاری با ضریب 08/0، نوآوری با ضریب 79/0 و متغیر توسعه منابع انسانی با ضریب 29/0 مصرف انرژی های تجدید پذیر را افزایش خواهند دارد.
    کلیدواژگان: قیمت نفت، توسعه تجاری، انرژی های تجدیدپذیر، نوآوری
  • محمد اسمائیلی، ابوالحسن مبین*، امید سپهری راد صفحات 314-334
    قشر روشنفکر یکی از تاثیرگذارترین گروه ها در تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه ایران به شمار می روند. این گروه در دوره قاجار با وجود محدودیت های فراوان توانستند نقش بسزایی در توسعه سیاسی-اجتماعی ایران در این برهه از تاریخ ایفا کنند. هدف از این پژوهش بررسی نقش روشنفکران در تحولات سیاسی- اجتماعی عصر قاجار (با رویکرد به اقدامات عباس میرزا، امیرکبیر، میرزا حسین خان سپهسالار و امین الدوله) می باشد.این پژوهش بهروش تاریخی و بررسی توصیفی تحلیلی و تطبیق داده ها و اطلاعات از اسناد و منابع صورت گرفته و شیوه گردآوری اطلاعات آن مراجعه به مراکز کتابخانه ای و آرشیوهای اسناد و روزنامه ها است. تحقیق در تاریخ معاصر ایران و شناخت شخصیتهای صحنه های مختلف و بازیگران میدانهای گوناگون در ارتباط تنگاتنگی با جامعه کنونی ایران است. مطالعه ی حاضر نشانمیدهد که روشنفکران معرفی شده در این پژوهش، با بهره گیری از عنصر روشنفکری در رویدادهای دوره قاجاریه ایران سعی در افزایش آگاهی توده های مختلف داشتند توانستند خود را به عنوان یکی از گروه های تاثیرگذار جامعه معرفی کنند.
    کلیدواژگان: تحولات سیاسی، دگرگونی های اجتماعی، روشنفکران، عصر قاجار
  • محسن شکرنیا، عزیز جوانپور هروی*، رضا نصیری حامد صفحات 336-359
    ارتباط مردم و حکومت در نظام سیاسی یکی از مباحث مهم در مطالعه تحلیلی هر نظریه سیاسی است. صاحبنظران سیاسی معمولا مشروعیت نظریه خویش درباره سیاست و حکومت را بر تبیینی خاص از کنش حکومت و مردم بنا مینهند. هرچند شکل غالب این موضوع مربوط به دوران جدید است، اما این موضوع در نزد فارابی به عنوان اندیشمند کلاسیک هم وجود دارد. هدف پژوهش تبیین نقش مردم در تحقق حکومت مطلوب در اندیشه فارابی است. سوال اصلی پژوهش این است که، برغم تاکید فارابی بر مدینه فاضله و وجه آرمانی و اتوپیای آن، مردم چه نقشی در تحقق حکومت مطلوب دارند؟ مدعای پژوهش در پاسخ به سوال آن است که، فارابی به عنوان بنیانگذار فلسفه سیاسی اسلامی با سه عنصر بنیادین به شهروندی میپردازد که عبارت اند از حقیقت، فضیلت و سعادت؛ او حقیقت را در مرکز نظام شهروندی خود قرار میدهد. شهروندی حقیقتگرایانه فارابی براساس تعامل نزدیک شریعت و فلسفه بازسازی میگردد. حقوق و تعهدات متقابل فرد و جامعه در درون نظم مبتنی بر حقیقت سازماندهی میگردد تا با رساندن مردم به فضیلت، سعادت او را میسر سازد. براین اساس، ارزشهایی چون آزادی، برابری، عدالت، مالکیت، قانون مداری و دیگر مولفه های شهروندی با توجه به اقتضائات حاصل از تعامل نزدیک حقیقت، فضیلت و سعادت در کانون توجه حکومت مطلوب مورد نظر فارابی قرار میگیرد. فرایند شکل گیری قدرت در حاکمیت مورد قبول فارابی از دو منشا هدایت الهی و اطاعت شهروندان مایه میگیرد. بنابراین، دو الگوی مطرح حکومت نامطلوب(نظام استبدادی و دموکراسی) مورد قبول فارابی قرار نمیگیرد.
    کلیدواژگان: استبداد، اندیشه فارابی، حکومت مطلوب، دموکراسی، سعادت، فضیلت
  • اسماعیل شهابی نژاد، بهناز اژدری*، مرتضی بابایی ساخمرس صفحات 361-387
    یکی از مهمترین موضوعات جامعه شناسی سیاسی ایران رابطه امنیت سیاسی و مطالبه گری سیاسی می باشد. از اینرو پژوهش حاضر به بررسی رابطه امنیت سیاسی و مطالبه گری سیاسی و نقش آن در توسعه سیاسی استان سیستان و بلوچستان با تمرکز بر شهر زاهدان در سال 1403 می پردازد.روش پژوهش در این مطالعه از نوع توصیفی همبستگی می باشد و جامعه آماری نیز کلیه نخبگان فکری شهر استان سیستان و بلوچستان، شامل 312 نفر از محققین، اساتید دانشگاه ها، کارشناسان، صاحب نظران و کنشگران مسائل سیاسی را شامل می شود که بر اساس محاسبه انجام شده از طریق فرمول کوکران تعداد 173 نفر بعنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای اطلاعات آنان استخراج شده است. در این تحقق جهت سنجش توسعه سیاسی از پرسشنامه استاندارد توسعه سیاسی «هانتینگتون»، جهت سنجش امنیت سیاسی از پرسشنامه استاندارد امنیت سیاسی «باری بوزان» و جهت سنجش مطالبه گری سیاسی از پرسشنامه استاندارد مطالبه گری مدنی سیاسی «مارشال» استفاده شده است. در این پژوهش فرضیه هایی در رابطه با متغیرهای امنیت سیاسی، مطالبه گری سیاسی و توسعه سیاسی مطرح شد و نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی تحقیق نشان می دهد که بین امنیت سیاسی با مطالبه گری سیاسی و نقش آن در توسعه سیاسی استان سیستان و بلوچستان رابطه معنادار و مستقیم و در حد متوسطی وجود دارد.
    کلیدواژگان: توسعه سیاسی، مطالبه گری، امنیت سیاسی، جامعه شناسی سیاسی، دولت
  • سینا کمالخانی*، غلامرضا خواجه سروی صفحات 389-417
    دیوانسالاری جزء لاینفک دولت مدرن است. تصور دولت مدرن بدون دیوان سالاری ممکن نیست. دیوان سالاری در واقع تقسیم کار و انسجام و انضباط کارمندان دولت به عنوان ابزار اعمال اقتدار دولت هست. دیوان سالاری از سوی تفکرات مختلف مورد نقد قرار گرفته است. برخی دیوانسالاری را روشی برای محدود کردن آزادی و نابودی لیبرالیسم پنداشته اند و برخی دیگر آن را ابزاری برای اعمال قدرت سرمایه داران تصور کردند. آنچه مسلم است تصور توسعه بدون حضور دیوانسالاری ناممکن است. با شروع سلسله پهلوی تلاش ها برای برقراری نظم دیوانسالار در کشور شروع شد. با توجه به شخصیت اقتدارگرای پهلوی و همچنین فرهنگ سیاسی استبدادی دیوانسالاری ایران با چالش و بحران شکل گرفت. با پیروزی انقلاب اسلامی هرچند تحولات شگرفی در سیاست و دستگاه دیوانسالاری شکل گرفت اما بسیاری از بحران های دوران پهلوی در نظام دیوانسالار ادامه یافت. در واقع می توان گفت هرچند نهادهای گوناگونی به واسطه انقلاب اسلامی دگرگون شدند اما نظم دیوانسالار به حیات خود ادامه داد.
    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، پهلوی، توسعه، دیوانسالاری، فرهنگ سیاسی
  • رضا نصیری، آمنه فیروزآبادی*، سنجر سلاجقه، مهدی محمدباقری صفحات 419-450
    هدف اصلی از پژوهش حاضر طراحی مدل مدیریت عمومی استانداری کرمان با تاکید بر سازمان حکمت محور بود. در بخش کیفی از روش داده بنیاد و در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی بهره گرفته شد. مشارکت کنندگان بخش کیفی شامل اساتید و خبرگان مدیریت دولتی، مدیریت آموزشی، مدیریت استراتژیک در کشور بودند، که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 11 نفر بعنوان مطلعین کلیدی انتخاب شدند، برآورد حجم نمونه مورد نظر بر مبنای اشباع نظری داده ها انجام شد. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه مدیران ستادی استانداری کرمان به تعداد 70 بود. با استفاده از روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند تمام شمار، پرسشنامه های پژوهش بین کلیه جامعه آماری توزیع شد و تعداد 59 پرسشنامه برگشت و مورد تحلیل قرار گرفت. اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و کدگذاری مجدد توسط خبرگان محاسبه گردید. داده ها در بخش کیفی بوسیله کد گذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند، تعداد 94 کد باز (مفاهیم)، 22 کد محوری (ابعاد و مولفه ها) و 6 کدانتخابی(مقوله‎های اصلی) احصاء شد و در بخش کمی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم و مدل سازی ساختاری در نرم افزار PLS تحلیل شدند. یافته های بخش کیفی نشان داد که مقوله های عمده و هسته ای در قالب ابعاد شش گانه شرایط علی، پدیده محوری، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها به سطح انتزاعی بالاتر ارتقاءداده شد و در نهایت مدل پارادایمی پژوهش ارائه گردید. در بخش کمی نیز مدل مدیریت عمومی مورد تایید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: استانداری کرمان، سازمان حکمت مدار، سبک مدیریتی، مدیریت عمومی
  • مهدی حسنی، نعمت فلیحی*، مرجان دامن کشیده، علیرضا دقیقی اصلی صفحات 452-471
    در این مطالعه به بررسی رابطه میان شش شاخص حکمرانی (حق اظهار نظر و پاسخ گویی، ثبات سیاسی، کارایی و اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد) و سرمایه گذاری در بخش نفت ایران و 8 کشور منتخب (امارات متحده عربی، عراق، کویت، نروژ، عمان، عربستان، روسیه و ایالات متحده آمریکا) طی سال های 1996-2022 پرداخته گردید. نتایج نشان داد بجز شاخص حق اظهار نظر و پاسخ گویی سایر شاخص ها در سطح 99 درصد معنادار بوده و دارای تاثیر مثبتی بر سرمایه گذاری در بخش نفت بوده-اند. بر اساس این نتایج بیشترین اثر بر سرمایه گذاری در بخش نفت را متغیر کارایی و اثربخشی دولت داشته است. به این معنی که یک درصد افزایش در کارایی و اثربخشی دولت، سرمایه گذاری در بخش نفت به میان 08/5 درصد افزایش خواهد یافت. پس از این شاخص، شاخص حاکمیت قانون با کشش 7/4 بیشترین اثر را بر سرمایه گذاری در بخش نفت داشته است. عددی که نشان می دهد یک درصد بهبود در حاکمیت قانون و تسری بیشتر قانون مداری در کشورها به افزایش 7/4 درصدی سرمایه گذاری در بخش نفت منجر می شود. باتوجه به اهمیت نوع قانون گذاری و تاثیر بهره وری و کارایی بر سرمایه گذاری در بخش نفت، می توان با چابک سازی دولت و بهبود قوانین و مقررات می توان به شکل محسوسی تغییرات بهینه و موثری در بخش نفت ایجاد نمود.
    کلیدواژگان: ایران، سرمایه گذاری، سیاست گذاری نفتی، حکمرانی خوب نفت
  • سید ابراهیم مرتضوی، مصطفی فروتن*، امیر ایروانیان صفحات 473-501
    بی تردید، تحقق مقوله بنیادین شفافیت در سطوح مختلف حکمرانی، نقش غیرقابل انکاری در راستای پیشگیری از فسادهای اداری- مالی خواهد داشت. از آنجا که تصمیم سازی و سیاست گذاری در قلمرو معاملات بانکی، تمامی جنبه های زندگی شهروندان و نیز، فعالیت های اشخاص حقوقی را تحت تاثیر قرار می دهد، از این رو، اهمیت این موضوع در قلمرو موردبحث، بیش از پیش آشکار خواهد شد.در قانون جدید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازوکارهای بسیار موثر و قابل دفاعی همچون لزوم تکمیل کاربرگ عدم تعارض از سوی مدیران تصمیم ساز، اصل لزوم انتشار مذاکرات و مصوبات بانک مرکزی، افزایش شفافیت در عملکرد اشخاص حقوقی تحت نظارت و همچنین نظارت بر اقدامات مظنون به پولشویی و...در جهت افزایش شفافیت مورد شناسایی قرار گرفته که البته ناکافی است.از این رو در تحقیق حاضر به بررسی و شناخت اصل شفافیت در قلمرو معاملات بانکی با تاکید بر قانون جدید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مصوب30/3/1402 می پردازیم.
    کلیدواژگان: سیاست، نظارت پذیری، معاملات بانکی، قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
|
  • AhmadReza shah ali* Pages 2-22

    The victory of the Islamic Revolution of Iran under the leadership of Imam Khomeini (RA) and the capture of America's espionage 9 months later, terrified the leaders of the White House and prompted the American Embassy to use several methods to preserve the country's influence and power on the one hand, and on the other hand to weaken the Islamic system and in finally release their hostages. Considering the importance of capturing the spy den, this research aims to answer the question: What were the reactions of the United States government to the capture of the spy den? And what effect did it have on the process of the Islamic revolution during the years 1358- 1359? In this article, an attempt has been made to answer the questions by using the interpretation method and referring to library sources and other related documents. Hanshan's findings show that after capturing the espionage nest, the US government has tried to solve the problem first by using diplomatic levers and then different reactions such as economic sanctions on Iran, political isolation, military attack in the Tabas incident and the Niqab (Nojeh) coup. designed and implemented. All in all, these reactions did not create any disturbance in the determination and will of the American people and revolutionary leaders against the American imperialism system and could not have a negative impact on the growing movement of the Islamic revolution.

    Keywords: spy den, economic sanctions, Tabas incident, coup, America
  • Alireza Kalantarmehrjardy * Pages 24-39

    One of the intellectual and political currents in contemporary Iran is the current of liberalism. This idea entered Iran as a transit branch from the West, shortly before the constitutional period, and with the victory of the constitutional movement, the liberal current was practically born in Iran. In this regard, the course of developments and the extent of the impact of this intellectual-practical school in the history of contemporary Iran, has always been one of the most controversial areas in the study of the history of political developments and political sociology in Iran.On the other hand, the historical period of 1953 to 1979 is one of the important historical periods in which the set of developments and arrangement of forces and intellectual-political currents involved, led to the glorious Islamic Revolution of Iran. This article intends to study the historical background, as well as the arrangement of forces and organizations carrying liberal thought in the period 1953 to 1979, to analyze the situation of this trend in these years by descriptive-analytical method and flow model.The result was that the current of liberalism had many ups and downs after the coup of 19 August 1953. . What has a special appearance is the birth of a special form of liberalism which, although there were traces of it during the constitutional movement and after it, but in practice with the formation of the National Resistance Movement and specifically the Freedom Movement that has objectively manifested in Iranian society.

    Keywords: Current, Liberalism, contemporary Iran, Islamic Revolution
  • Yaser Ghazvini Haeri * Pages 41-67
    Al-Harka al-Rasaliyah is an Islamist movement formed in the second half of the twentieth century in Karbala by Ayatollah Seyyed Mohammad Shirazi and Ayatollah Seyyed Mohammad Taqi Modarressi. Criticism of the seminary of Najaf and addressing political and social issues were the indicators of this process Was an issue that brought this current closer to the current of the Islamic Revolution of Iran. This movement moved to Kuwait after the pressure of the Iraqi government, and after the victory of the Islamic Revolution, its leaders and body migrated to Iran. On the eve of the Islamic Revolution and a few years later, this movement marginalized its discourse in favor of the discourse of the Islamic Revolution and used its facilities and experiences to propagate the discourse of the Islamic Revolution. As the wave of the revolution subsided, Al-Harka al-Rasaliyah once again reproduced its previous discourse around the central sign of al-Rasalah, and on the other hand, its power in revolutionary Iran diminished with the presence of rival currents.
  • Fatemeh Nourifard * Pages 69-88
    The Islamic Revolution of Iran was a social movement, and people had been protesting against the ruling regime for more than a decade to claim their rights. The protests were accompanied by many ups and downs, especially after Shah's opening of political doors. Opportunities, while providing revolutionary goals one after another, also affected many forms of collective actions. The present article explains the Iranian revolution by re-reading the indicators of the theory of political opportunity structure. The question that arises is, what will be the formulation of the analysis of the theory of political opportunity structure in the emergence and process of power transfer in Iran? The hypothesis that will be put to test as a response is that, the structure of political opportunity through emphasis on open political space, political stability or instability, the existence of united elites, common strategies of the governing system is a requirement of action and the Islamic Revolution of Iran in 1978 is a product of action. The research method are the analytical-historical approach and documentary-library method. The purposes of research are analysis and interpretation of historical events or processes in the context of the basic theory, i.e. the structure of political opportunity. Keywords: Political Opportunity Structure, open political Space, Common Strategies, Political Instability
    Keywords: Political opportunity structure, Political openness, common strategies, Political Instability
  • Yousef Khan Mohammadi* Pages 90-116

    Why and how the rise and rise of political Islam in Iran, the establishment of the first Islamic government and its continuation after about five decades, are still considered by many researchers and political enthusiasts. Considering this issue, the aim of the research is to identify the events and trends affecting the formation of political Islam in the first and second Pahlavi period. The research seeks to answer the question of how Islam was able to achieve political power despite severe repression during the Pahlavi period and what were the causes and effective factors in the victory of the Islamic Revolution. In this article, the most important trends leading to the victory of the Islamic Revolution of 1357 were extracted by using the trend research method and by exploring the events.The findings showed "the hostility of the Pahlavis with religion and religious rituals", "American intervention and Shah's dependence", "demographic changes from rural to urban", "developments in communication technology and lifestyle", "the victory of religiosity over royalist archaic nationalism, western liberalism and Eastern Communism", and finally "the people's support with the alternative option of Velayat al-Faqih", were the trends that led to the Islamic Revolution.

    Keywords: political Islam, Pahlavi period, Imam Khomeini, Trend research
  • Alireza Salavati *, Hojatallah Darvishpour Pages 118-159
    Comparative study of the electoral system of the National Assembly of France and the Islamic Council of Iran" Abstract Among the interesting and important categories in legal and political issues is the study of electoral systems in different legal systems. Naturally, the comparative study of electoral systems can show the weaknesses and strengths of these systems, and modeling successful electoral systems can help to fix the flaws in other electoral systems. The electoral system of the Islamic Republic of Iran and the French Republic, while similar, also have fundamental differences. The current study aims at comparing these two electoral systems. The hypothesis of this research is that both electoral systems are similar in relation to the quality of the elections, executive electoral institutions and supervisory institutions from one side, and regarding the voting method, independence and plurality of supervisory institutions, election administrators, election campaigns and people's monitoring of the election process have clear differences from each other. The general result of this article is that the most important difference between the parliamentary elections in France and Iran is in the field of executive and supervisory institutions, so that while holding elections in Iran is exclusively under government’s control, in France, other independent institutions such as municipalities and independent citizens also play an important role in holding the elections. On the other hand, supervision of Iran's parliamentary elections is essentially , discretionary type and it’s domain is very broad - which means from the stage of monitoring the authenticity.
    Keywords: electoral systems, French National Assembly, Islamic Council, elections, pluralism
  • Mohammadmohsen Sharei * Pages 161-179
    the constitution and its voting. Power was considered plural in the constitution, and the administration of the executive branch was the responsibility of the prime minister. The appointment of the prime minister was also subject to a vote of confidence by the parliament. Various candidates registered for the elections. Abul Hasan Bani Sadr was the most famous candidate of that period. The Islamic Republic Party, which was the strongest political current in those days; He introduced Jalaluddin Farsi as his candidate. A person who had the influence of words and could compete with Bani Sadr. On the other hand, the Mojahedin Khalq organization (hypocrites) also had a plan to take over the presidency.Mehdi Bazargan was another person who some hoped would be a candidate for the election, but he withdrew from the candidacy due to differences within the freedom movement. This article seeks to study the behaviors of the first term presidential candidates.
    Keywords: Bani Sadr, Habibi, Islamic Republic Party, Farsi, Madani
  • SIROUS PARSA, ALI JANIPOUR *, KARAM JANI POUR Pages 181-196
    Analytical policies of the Islamic Penal Code approved in 2012 on the basis of post-modern criminology components in contemporary IranAbstract:This article aims to investigate the analytical policies of the Islamic Penal Code approved in 1392 on the basis of the components of postmodern criminology in contemporary Iran with a descriptive and analytical method. The starting point of the discussion is the answer to this question: basically, what components is the postmodern criminological reading of the concept of crime and punishment based on, and to what extent are these components aligned or inconsistent with the provisions of the Islamic Penal Code approved in 2013. The findings indicate that the components of postmodern criminology include; Non-acceptance of legal assumptions, meta-narratives and Sharia rituals, non-acceptance of criminalization in order to protect a particular ideology or strengthen the ruling power, non-acceptance of gender, religious, racial segregation and discriminatory crimes are criminalization. research results; showed that the concept of crime and punishment in the Islamic Penal Code of Iran in the assumptions of the Islamic Penal Code such as; Divine limits, retribution and diat, as well as biased, ideologically oriented criminalization, white-collar criminalization without regard to white-collar crimes; It will be against the components of postmodern criminology.Keywords: crime, Islamic Penal Code, postmodern criminology, punishment
    Keywords: Crime, Islamic Penal Code, Postmodern Criminology, Punishment
  • _ Hosseinali Shorakaei, Mir Ebrahim Sedigh *, Fakhreddin Soltan Pages 198-218
    Afghanistan is as a country with different ethnic groups and unique political and social characteristics. The society of this country has always suffered from social crises due to ethnic and religious prejudice. The Taliban was able to seize power in two phases, one during the 5-year term of Mullah Omar's leadership and the current term of Maulvi Hebatullah Akhundzadeh. Despite the common characteristics of these two periods, differences can also be seen. The current research is limited to Afghanistan from the geographical point of view, and from the time point of view, it is focused on the last three decades and on the personalities of Mullah Mohammad Omar and Maulvi Hebat Elah Akhundzadeh. The research method is causal-analytical and comparative with a political and historical approach and based on discourse analysis. Also, the method of gathering information and data in this research is done using the library method through books, articles, magazines and the internet. Based on this, in this research, we seek to investigate the political thought and practice of the Taliban leaders, emphasizing the comparison of the thought of Mullah Muhammad Omar and Maulvi Hebat-Allah Akhundzadeh based on discourse analysis, and answer this question: the political thought and practice of Mullah Muhammad Omar. And how was Maulvi Hebatullah Akhundzadeh as the most important leader of the Taliban? The results show that, based on this, the political discourse of Hebataleh Akhundzadeh, emphasizing some of the teachings and political discourse of Mullah Omar's period,
    Keywords: Taliban, Mullah Omar, Akhundzadeh, Salafism.Iran
  • Azam Shabani, Seyed Mohamad Sadri *, Heydar Amirpour, Akram Abdolahpur Pages 220-234
    One of the important issues in the proof of the lawsuit is the connection between them. Examining the similarities and differences and the quality of knowledge acquisition in each of them requires that, first, their meaning (scholarship and witness testimony) is explained, then the quality of knowledge acquisition in them should be discussed according to the conditions of each. Therefore, the purpose of this research is to point out the similarities and differences, after explaining how knowledge is obtained, because despite the similarities and differences, the relationship between expertise and eyewitness testimony is better defined, and the value of each, despite the type of knowledge in them, in cases Differently, their position is determined differently, and it can give the belief to any researcher in this field that the difference in attributes and symptoms prevents the possibility of comparison in the concept. The difference in the attributes and symptoms prevents the possibility of comparing the two concepts, explaining that despite the common essence, it cannot be said that the rulings of each of the two concepts are applicable in the other, so the knowledge of each of the experts and the testimony of the witnesses prevents us from examining It is not necessary to be precise about the presence of science in each of them. In expressing the similarities and differences, the best result that will follow is that it is not possible to put each argument in place of another just because of the similarity.
    Keywords: Acquiring Knowledge, Conditions Of Witnesses, Expert, Jurisprudence, Law, Testimony, Witness
  • Mersad Rajabi, حسین حبیبی تبار *, محمود قیوم زاده Pages 236-256
    The political and judicial system of the countries has felt the need for justice officers to establish justice and maintain social order and protect the rights of citizens. Considering the current needs of today's society and the evolution in the type of crimes, with the approval of the Criminal Procedure Law approved in 2012, acceptable changes and innovations have been made compared to the previous laws, and attention to human dignity and citizenship rights has been shown and new fronts have been found. However, some of the crimes that occur at the community level are known as visible crimes in law.The existence of obvious crimes is a strong proof of the necessity of the bailiff as an agent of criminal justice. Without the presence of a judicial officer, it is not possible to deal with obvious crimes and protect the rights of citizens. Considering this necessity, the law of criminal procedure has dealt in detail with the position and characteristics of the bailiff. This article is trying to explain the concept of judicial officers and their necessity to establish order and protect the rights of citizens.
    Keywords: Criminal Procedure, Obvious Crimes, Law, Judicial Officers, Justice
  • Mahdi Shiraziyan, Reza Akbari Nori *, Mohsen Alavipour Pages 258-282
    abstractPolitical capacity is a very important concept in political science, which is especially related to the title of good governance or the quality of country management. However, there are limited definitions related to this concept, which also cover a very small part of the reality of the concept. The current research is a conceptual framework with the approach of fundamental studies to analyze and describe political capacity. Based on this, political capacity can be considered important talents and capabilities for policy making. Competencies are categorized into three general types of basic skills for political success; Analytical, operational and policy-while political capabilities are evaluated at individual, organizational and systematic resource levels. Often the lack of political success is the result of an imbalance in attention to these nine (9) different components of political capacity, and the conceptual framework presented in this research provides a tool for identifying capacity gaps and a critical insight into the strategy of overcoming such gaps in It provides professional behavior, organizational and managerial activities and those involved in policy making in the political system.
    Keywords: Political Capacity, Governance, Policy Making System
  • Fateme Eghbalmanesh, شهریار نصابیان *, محمود محمودزاده, علیرضا دقیقی اصلی Pages 284-312
    Today, the addition of renewable energy to the global energy mix will not only reduce the pressures from the global demand for fossil fuels, but will also complement the global non-renewable energy reserves in significantly improving the overall reliability of energy resources. In this study, oil price fluctuations and the intensity of commercial development on the consumption of renewable energies in oil-exporting countries including Saudi Arabia, Russia, Iraq, Canada, Iran, the United Arab Emirates, Kuwait, Nigeria, Qatar, and Angola during the years 2000 to 2022 have been investigated. In this study, oil price fluctuations are calculated using the EGARCH method and then the results of estimating the pattern and the relationships between the variables are estimated in the framework of the GMM (Generalized Moments) model. The results show that in oil-exporting countries, oil price fluctuations with a coefficient of 0.36, the variable of intensity of commercial development with a coefficient of 0.08, innovation with a coefficient of 0.79, and the variable of human resource development with a coefficient of 0.29 will increase the consumption of renewable energies.
    Keywords: Oil Prices, Business Development, Renewables, Innovation
  • Mohammad Esmaili, Abolhasan Mobayen *, Omid Sepehri Rad Pages 314-334
    The intellectual class is one of the most influential groups in the political and social developments of Iranian society. In the Qajar period, despite many limitations, this group was able to play a significant role in the socio-political development of Iran in this period of history. The purpose of this research is to examine the role of intellectuals in the political and social developments of the Qajar era (with an approach to the actions of Abbas Mirza, Amir Kabir, Mirza Hossein Khan Sepahsalar and Amin al-Doleh). And the method of gathering information is to refer to library centers and archives of documents and newspapers. Researching the contemporary history of Iran and getting to know the personalities of different scenes and actors in different fields is closely related to the current society of Iran. The present study shows that the intellectuals introduced in this research tried to increase the awareness of different masses by taking advantage of the intellectual element in the events of Qajar period of Iran and were able to introduce themselves as one of the influential groups of the society.
    Keywords: Intellectuals, Political Developments, Qajar Era, Social Transformations
  • Mohsen Shokrnia, Aziz Javanpour Heravi *, Reza Nasiri Hamed Pages 336-359
    The relationship between the people and the government in the political system is one of the important topics in the analytical study of any political theory. Political experts usually base the legitimacy of their theory about politics and government on a specific explanation of the actions of government and people. Although the dominant form of this issue is related to the new era, this issue was and still exists in the eyes of Farabi as a classical thinker. The purpose of the research is to explain the role of the people in realizing the desired government in Farabi's thought. Therefore, the main question of the research is that, despite Farabi's emphasis on utopia and its ideal and utopia, what role do people play in realizing the desired government? The purpose of the research is to answer the question that, as the founder of Islamic political philosophy, Farabi deals with citizenship with three fundamental elements, which are truth, virtue and happiness; He places the truth in the center of his citizenship system. The mutual rights and obligations of the individual and the society are organized within the order based on the truth in order to make people's happiness possible by bringing them to virtue. Therefore, values such as freedom, equality, justice, ownership, rule of law, and other citizenship components, according to the requirements resulting from the close interaction of truth, virtue, and happiness, are placed in the focus of the ideal government considered by Farabi.
    Keywords: Despotism, Desirable Government, Democracy, Farabi's Thought, Prosperity, Virtue
  • Esmaeil Shahabi Nezhad, Behnaz Azhdari *, Morteza Babaei Sakhmers Pages 361-387
    One of the most important subjects of Iranian political sociology is the relationship between political security and political demands. Therefore, the present study examines the relationship between political security and political demands and its role in the political development of Sistan and Baluchistan province, focusing on the city of Zahedan in 1403.The research method in this study is descriptive-correlation and the statistical population includes all the intellectual elites of Sistan and Baluchistan province, including 312 researchers, university professors, experts, experts and activists of political issues, based on the calculation Through Cochran's formula, the number of 173 people was determined as the sample size, and their information was extracted using the quota sampling method.In this realization, the "Huntington" standard political development questionnaire was used to measure political development, the "Bari Buzan" standard political security questionnaire was used to measure political security, and the "Marshall" civil political demand standard questionnaire was used to measure political demands. In this research, hypotheses related to the variables of political security, political demand and political development were proposed and the results of the main hypothesis test show that there is a significant relationship between political security and political demand and its role in the political development of Sistan and Baluchistan province. It is direct and moderate.
    Keywords: Political Development, Political Demands, Political Security, Political Sociology, Government
  • سینا کمالخانی *, غلامرضا خواجه سروی Pages 389-417
    Bureaucracy is an integral part of modern government. It is impossible to imagine a modern government without bureaucracy. Bureaucracy is actually the division of work and cohesion and discipline of government employees as a means of exercising government authority. Bureaucracy has been criticized by different schools of thought. Some have seen bureaucracy as a way to limit freedom and destroy liberalism, and others have seen it as a tool to exercise the power of capitalists. What is certain is that it is impossible to imagine development without the presence of bureaucracy.With the beginning of the Pahlavi dynasty, efforts were made to establish a bureaucratic order in the country. Due to Pahlavi's authoritarian personality and authoritarian political culture, Iran's bureaucracy was formed with challenges and crises. With the victory of the Islamic revolution, although tremendous changes were made in the politics and bureaucratic system, many crises of the Pahlavi era continued in the bureaucratic system. In fact, it can be said that although various institutions were transformed by the Islamic Revolution, the bureaucratic system continued to exist.
    Keywords: Islamic Revolution, Pahlavi, Development, Bureaucracy, Political Culture
  • Reza Nasiri, Ameneh Firouzabadi *, Sanjar Salajeghe, Mahdi Mohammad Bagheri Pages 419-450
    The main goal of the current research was to design the general management model of Kerman governorate with an emphasis on wisdom-oriented organization. In the qualitative part, the foundation data method was used, and in the quantitative part, the descriptive survey method was used. The participants of the qualitative part included professors and experts of public administration, educational management, and strategic management in the country, who were selected as key informants through the purposeful sampling method of 11 people.The estimation of the desired sample size was done based on theoretical data saturation.The statistical population in the quantitative section included all the managers of the Kerman Governorate's headquarters in the number of 70.Using non-random targeted sampling of the whole population,research questionnaires were distributed among all the statistical population and59questionnaires were returned and analyzed.The reliability and validity of the data were calculated from the two methods of review by participants and recoding by experts.The data were analyzed in the qualitative part by open, central and selective coding,the number of 94 open codes(concepts),22 central codes(dimensions and components)and 6 selective codes (main categories) were counted and in the quantitative part using analysis Second-order confirmatory factor and structural modeling were analyzed in PLS software.The findings of the qualitative section showed that the major and core categories in the form of six dimensions of causal conditions,central phenomenon, contextual conditions,intervening conditions, strategies and consequences were upgraded to a higher abstract level and finally the research paradigm model was presented.In the quantitative section,the general management model was approved.
    Keywords: Kerman Governorate, Management Style, Public Management, Wise Organization
  • Mahdi Hasani, نعمت فلیحی *, Nemat Falihi, علیرضا دقیقی اصلی Pages 452-471
    In this study, the relationship between six indicators of governance (right to comment and accountability, political stability, efficiency and effectiveness of government, quality of regulations, rule of law, and control of corruption) and investment in the oil sector of Iran and 8 selected countries (United Arab Emirates, Iraq, Kuwait, Norway, Oman, Saudi Arabia, Russia, and the United States of America) during the years 1996-2022 was examined. The results showed that except for the index of right of comment and accountability, other indicators were significant at the level of 99% and had a positive effect on investment in the oil sector. Based on these results, the most impact on investment in the oil sector has been the variable of efficiency and effectiveness of the government. This means that a 1 percent increase in the efficiency and effectiveness of the government, investment in the oil sector will increase by 5.08 percent.This number shows that a 1 percent improvement in the rule of law and further expansion of the rule of law in countries leads to an increase of 4.7 percent in investment in the oil sector. Considering the importance of the type of legislation and the impact of productivity and efficiency on investment in the oil sector, it is possible to make optimal and effective changes in the oil sector by making the government agile and improving laws and regulations.
    Keywords: Iran, Investment, Oil Policy, Good Oil Governance
  • Syed Ibrahim Mortazavi, Mostafa Forutan *, Amir Iravanian Pages 473-501
    Undoubtedly, the realization of the fundamental category of transparency at different levels of governance will play an undeniable role in preventing administrative-financial corruption. Since decision-making and policy-making in the field of banking transactions affect all aspects of citizens' lives as well as the activities of legal entities, therefore, the importance of this issue in the discussed field will become more apparent. In the new law of the Central Bank of the Islamic Republic of Iran, very effective and defensible mechanisms such as the need to complete the non-conflict worksheet by the decision-making managers, the principle of the need to publish the negotiations and approvals of the Central Bank, increasing transparency in the performance of legal entities under supervision and also monitoring the actions of suspects Money laundering and... have been identified in order to increase transparency, which is of course insufficient. Therefore, in the present research, the principle of transparency in the field of banking transactions is investigated with emphasis on the new law of the Central Bank of the Islamic Republic of Iran approved on 3/30/1402. we pay.
    Keywords: Politics, Monitoring, Banking Transactions, The Law Of The Central Bank Of The Islamic Republic Of Iran