بررسی نقش میانجی شایستگی اجتماعی در رابطه بین سیستم های مغزی- رفتاری و آمادگی برای اعتیاد

اعتیاد به مواد مخدر یکی از معضلات مهم عصر امروزی است که بسیاری از جوانان را در تمامی جوامع با پیامدهای منفی از جمله اضطراب، افسردگی، کیفیت پایین زندگی و سلامت روان درگیر کرده است، بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی نقش واسطه ای کفایت اجتماعی در رابطه بین سیستم های مغزی- رفتاری و آمادگی برای اعتیاد بود.

پژوهش حاضر یک مطالعه همبستگی و از نوع معادلات ساختاری و جامعه آماری کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1402-1401 بود. 300 دانشجو دختر و پسر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه سیستم های رفتاری مغزی کارور و وایت (1994)، پرسشنامه آمادگی اعتیاد وید، بوچر، مک کن و بن پارات (1992) و پرسشنامه شایستگی اجتماعی فلنر و لیز (1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی) و آمار استنباطی (همبستگی و تحلیل مسیر) استفاده شد.

مطالعه ما تاثیر مستقیم متغیرهای بازداری رفتاری را بر آمادگی برای اعتیاد (07/6-=T و 0/001>P) و کفایت اجتماعی (72/4=T و 0/001>P)، نشان داد. همچنین، فعال سازی رفتاری بر آمادگی برای اعتیاد (61/4=T و 0/001>P) و کفایت اجتماعی (52/3-= Tو 0/001>P) تاثیر معنی داری داشت. کفایت اجتماعی تاثیر معنی داری بر آمادگی برای اعتیاد داشت (7/86-=T و 0/001>P) با توجه به مقدار به دست آمده برای آمار  VAF، 26/7 درصد از تاثیر بازداری رفتار و 26/2 درصد از تاثیر فعال سازی رفتار بر آمادگی برای اعتیاد از طریق کفایت اجتماعی قابل تبیین است.

بنابراین با توجه به شیوع بالای اعتیاد، بررسی میزان آمادگی برای اعتیاد و عوامل موثر بر آن از جمله سیستم های مغزی رفتاری و کفایت اجتماعی برای مقابله با شیوع اعتیاد ضروری است.