فضاهای هتروتوپیایی (دگرسان) در داستان های شهریار مندنی پور: خوانشی فضا مکان محور

شهریار مندنی‏پور از نسل نویسندگان معاصری است که به تجربه‏گرایی در ساختار و فرم پرداخته است. برای همین، خواننده در داستان‏های او با فضاهایی مواجه است که درواقع ترکیبی از فضاهای مختلف و در عین حال ناهمگون می‏باشد. پرداخت به این نوع فضاها را به صورت نظری و گاه عملی می‏توان در رویکرد میشل فوکو مشاهده کرد که او آن ها را فضاهای هتروتوپیایی یا دگرسان می‏نامد. در همین راستا، این مطالعه به شرح این نوع فضاها در آرای فوکو و دیگر متفکران می‏پردازد که در این زمینه اندیشه ورزیده‏اند تا خواننده آگاهی عمیقی از فضاها به دست آورد. سپس مطالعه حاضر، جستاری به بحث این فضاها در آثار مندنی‏پور مومیا و عسل، ماه نیمروز، شرق بنفشه و آبی ماورای بحار می‏زند که از معدود نویسندگان ایرانی است که چنین تجربه‏ای در داستان‏نویسی داشته است. این مطالعه به این نتیجه گیری می‏رسد که مندنی‏پور با مطرح کردن چنین فضاهایی در داستان‏های خود به حقیقت مکتوم در ورای ساختار همگن تک فضایی اشاره دارد و چنین فضاهایی به شخصیت‏ها کمک می‏کنند از محدودیت‏های فضاهای همگن فراتر رفته و طرحی نو دراندازند.