قلمرو رعایت حریم خصوصی متربیان در مراکز آموزشی از دیدگاه فقه تربیتی

برخورداری از حق حریم خصوصی و رعایت آن از سوی دیگران، در عرف و قوانین به رسمیت شناخته شده است. متربیان در محیط آموزشی نیز، از داشتن حریم خصوصی بهره مند بوده و مدیران باید به آن احترام گذارند. اما زیست جمعی مراکز آموزشی، اقتضائاتی دارد و ترجیح منافع و مصلحت جمعی، زمینه ورود مدیران به حریم خصوصی متربیان را، فراهم می سازند که مشروعیت آن را باید فقه تربیتی روشن سازد. مقاله حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی و اجتهادی، به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که حکم فقهی رعایت حریم خصوصی متربیان چیست؟ حد مجاز ورود به حریم خصوصی متربیان تا کجاست و آیا این ورود، به اذن والدین نیاز دارد؟ مهمترین نتایج پژوهش عبارت است از «حرمت ورود به حریم خصوصی افراد، بدون اجازه آنان و حرمت اولی تجسس یا استراق سمع» که مواردی چون «عناوین ثانوی مقدم کننده مصالح جمعی» از حکم حرمت، استثنا شده است. به پشتوانه فقهی ادله قرآنی مانند آیه «وقایه» و ادله «امر به معروف و نهی از منکر»، تامین مصالح جمعی متربیان و صیانت از جسم و روان آنها، مدیران مراکز آموزشی می توانند به حوزه حریم خصوصی به ویژه سطحی از اطلاعات شخصی و نیز، محتوای فکری و عقیدتی آنان، دسترسی داشته باشند و این ورود، نیازمند اخذ اذن، از ولی متربی نیست.