رابطه بین آلودگی هوا و خاک و مهارت های شناختی مرتبط با مغز کودکان در محدوده سنی 4 تا 12 سال: مروری سیستماتیک

آلودگی محیط زیست یکی از علل اصلی افزایش اختلالات شناختی- عصبی است. تمامی آلاینده ها، اعم از زیست تخریب پذیر و زیست تخریب ناپذیر، به مسائل مختلف عصبی، از جمله اختلالات شناختی کمک می کنند و زندگی انسان، خصوصا در مراحل اول رشد را تحت تاثیر قرار می دهند. با توجه به نگرانی فزاینده در مورد تاثیری که آلاینده های هوا ممکن است بر یادگیری و رشد عصبی کودکان داشته باشند، این مطالعه با هدف، تعیین رابطه بین قرار گرفتن در معرض آلودگی و مهارت های رشد عصبی در کودکان، در مراحل اولیه آموزش و تحصیل، انجام پذیرفت.

مطالعه مروری سامانمند حاضر، مطابق با استانداردهای بین المللی و طبق چک لیست PRISMA انجام شد. مقالات انگلیسی زبان، از پایگاه های اطلاعاتی Pubmed، Scopus، Web of Science، Science Direct و Google Scholar تا سپتامبر 2023 جستجو شدند. مقالات واجد شرایط با خواندن عناوین و چکیده ها توسط محقیق غربالگری شده اند. سپس، متن کامل مقالات مرتبط، ارزیابی و مغایرت ها، قبل از اتخاذ تصمیم نهایی، بر طرف گردید. مطالعات بررسی شده در این پژوهش شامل آلودگی هوا و خاک، یکی از اختلالات شناختی و یادگیری مانند توجه، حافظه، هوش، تفکر، رشد عصبی و...، پیش دبستان و دبستان بود. در پژوهش حاضر، مقالات به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت و پژوهش هایی که دامنه مطالعاتی آن در محدوده سنی پیش دبستان و دبستان نبوده است، مانند مقالات مربوط به آلودگی هوا در دوران جنینی بوده و یا کودکان محدوده سنی بالای 12 سال، از حیطه بررسی و مطالعه خارج گردید. مقالاتی که هم زمان شامل کودکان در محدوده سنی مطالعه و خارج از آن بود، فقط گروه های سنی مورد نظر بررسی شدند و از مقالات مروری نیز برای پیدا کردن مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش استفاده شد.

استراتژی جستجو در مجموع منجر به شناسایی 528 مطالعه مرتبط با موضوع مقاله شد که براساس غربالگری معیارهای ورود و خروج، در نهایت 37 مقاله متناسب با اهداف این پژوهش انتخاب شد. نتایج بیانگر ناهمگونی گسترده ای در ابزارهای بررسی عصب روان شناختی، مناطق جغرافیایی و حجم نمونه ها ثبت شده بود. همچنین، بسیاری از یافته ها اثرات مخرب قابل توجهی از آلاینده های هوا بر روی عملکردهای شناختی و توانایی های حسی- حرکتی (تفاوت قابل توجهی را از نظر حجم ماده سفید مغز و توانایی های حرکتی کودکان در معرض آلودگی گزارش شد، که نشان می دهد زندگی در یک منطقه آلوده عامل خطری برای اختلال در عملکردهای حسی- حرکتی است)، افزایش خطر ADHD، کاهش هوش و عملکرد فکری، کاهش حافظه، کاهش توجه، و کاهش قدرت یادگیری و ادراک را گزارش کردند که اغلب آن ها اثرات چندین آلاینده را در تغییرات شناختی کودکان در مرحله پیش دبستانی و دبستان بررسی کردند. در دو مورد از مقالات بررسی شده در این پژوهش، ارتباط بر اساس جنسیت تحلیل شده است. در این مطالعات، پسران از نظر حافظه فعال، در معرض خطرات شناختی بیش تری بودند. هم چنین، در ارزیابی کیفیت مقالات، امتیاز بیش تر مقالات 15 به بالا بود که نشان دهنده وضعیت مطلوب اکثر مقالات انتخاب شده است.

قرار گرفتن در معرض آلودگی با مشکلاتی در مهارت های شناختی، به ویژه در مورد عملکردهای عقلانی، توجه، یادگیری، درک و مهارت های حافظه همراه است. با این وجود، ارتباط آلودگی با مهارت های رشد عصبی خاص در کودکان پیش دبستان و دبستان به طور واضح مشخص نیست و به تحقیقات بیش تری نیاز دارد.