مسئولیت مدنی ناشی از امتناع از درمان بیمار

امروزه یکی از مواردی که سبب نارضایتی مردم و نیز افزایش دعاوی مطروحه علیه صاحبان حرف پزشکی شده است مبحث امتناع از درمان بیمار است. مقصود از امتناع از درمان بیمار هرگونه خودداری از پذیرش و معالجه بیمار از سوی صاحبان حرف پزشکی است . لذا هدف ما از این تحقیق تببین ماهیت و ارکان مسئولیت مدنی صاحبان حرف پزشکی در امتناع از درمان بیمار خواهد بود. مطالعه حاضر سعی دارد تا ضمن بررسی احکام تکلیفی مبنی بر ارائه خدمات درمانی به بیماران، قرائتی نو از مواد قانون مجازات اسلامی در خصوص مبنا قرار دادن تقصیر در مسئولیت ناشی از امتناع از درمان ارائه نماید.

این تحقیق مطالعه ای کیفی از نوع توصیف و تحلیل محتوا است که مرور ساختار یافته منابع کتابخانه ای شامل اسناد، کتب و مقالات بر اساس کلمات کلیدی امتناع از درمان و مسئولیت مدنی انجام گردید.

یافته ها حاکی از آن است که اگرچه امتناع از پذیرش بیمار در برخی از موارد دارای توجیه اخلاقی، قانونی است لیکن در بسیاری از موارد، امتناع از پذیریش بیمار، موجب متضرر شدن وی و در نهایت منتهی به تحقق مسئولیت مدنی ارائه دهنگان خدمات درمانی می شود. 

در صورت تجمیع شروط  فعل زیانبار، حدوث ضرر و رابطه سببیت، امتناع از درمان بیمار نیز  به عنوان یکی از صور تحقق مسئولیت مدنی مدنظر قرار خواهد گرفت. بر همین اساس در شرایط غیر اورژانسی ارائه دهندگان خدمات درمانی تا پیش از برقراری قرارداد معالجه صرفا در قبال برخی از آسیب های وارده بر بیمار مسئولیت مدنی دارند لکن پس از برقراری رابطه مذکور هرگونه امتناع از درمان بیمار موجب  تحقق مسئولیت مدنی صاحبان حرف پزشکی خواهد شد. از سوی دیگر در شرایط اورژانسی امتناع از کمک رسانی به بیمار به عنوان یکی از اسباب ورود ضرر به وی موجب شکل گیری مسئولیت مدنی صاحبان حرف پزشکی می شود و بعلاوه امتناع از کمک موثر، علت تامه ورود ضرر شناخته شده و منتهی به تحقق مسئولیت ارائه دهندگان خدمات درمانی خواهد شد.