مولفه های موثر بر ریشه اتحادها در خاورمیانه: لزوم به بازبینی در نظریه پردازی اتحادها در روابط بین الملل

نظریه پردازی حول مفهوم ریشه اتحادها و موازنه سازی یکی از مهم ترین مباحث علم روابط بین الملل محسوب می شود. برجسته ترین این نظریه ها در چارچوب منطق جریان اصلی در روابط بین الملل (خردگرایی) ارائه شده اند. به عبارتی بهتر، اتحاد و موازنه سازی یکی از مفاهیم کلیدی جریان خردگرایانه رئالیستی در روابط بین الملل محسوب می شود که نظریه پردازی حول آن با رویکردی ناظر بر مولفه هایی چون قدرت، تهدید و منفعت و در چارچوب نگاهی بیرونی، عینی، مادی، ساختاری و... صورت می گیرد. از سویی دیگر، خاورمیانه یکی از مناطق مهم در جهان است که در سال های بعد از 2011، شاهد اتحادسازی های متعددی میان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است. براین اساس، در این پژوهش سعی کرده ایم به ریشه اتحادها در خاورمیانه بعد از خیزش های عربی بپردازیم. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که اتحادها و موازنه سازی ها در خاورمیانه از چه مولفه ها و متغیرهایی متاثر است؟ نگارندگان با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با مطالعه موردی ریشه اتحادها درعرصه موازنه سازی های سوریه، عراق، محور مقاومت و یمن در بعد از 2011، به این یافته دست پیدا کرده اند که «اتحادسازی ها در خاورمیانه علی رغم تاثیرپذیری از عناصر ساختاری، عقلانی، عینی، قدرت محور و مادی که جریان اصلی روابط بین الملل در بررسی ریشه اتحادها و موازنه سازی ها بر آنها صحه می گذارد؛ متاثر از متغیرهای تکوینی ذهنی، هنجاری، هویتی، فرهنگی و عاطفی نیز است». فلذا، حضور متقن عناصر غیرمادی و تکوینی چون فرهنگ، عاطفه و هویت در ریشه اتحادها در خاورمیانه نشان د هنده این امر است که توجه صرف به مولفه های ساختاری، عینی و مادی در ریشه اتحادها در خاورمیانه کفایت نمی کند و بازبینی در نظریه پردازی اتحادها در روابط بین الملل ضروری به نظر می رسد.