اثربخشی آموزش مجازی خودمراقبتی بر پیشگیری از سقوط سالمندان در منزل: یک مطالعه نیمه تجربی

سقوط در سالمندان می تواند عواقب منفی بسزایی بر سلامت و کیفیت زندگی این گروه سنی داشته باشد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین تاثیر آموزش مجازی خودمراقبتی بر آگاهی، نگرش و عملکرد سالمندان در پیشگیری از سقوط در منزل بود.

مداخله ای نیمه آزمایشی با طراحی ارزیابی قبل و بعد در سال 1400 بر روی 120سالمند 65 سال و بالاتر تحت پوشش مرکز بهداشت جنوب تهران انجام شد. پیش از مداخله، شرکت کنندگان پرسش نامه پژوهش را تکمیل کردند. مداخله در قالب برنامه  آموزش مجازی خودمراقبتی و پیشگیری از سقوط در منزل طراحی و ارائه شد. بلافاصله و 3 ماه بعد از مداخله مجددا پرسش نامه توسط سالمندان تکمیل گردید. تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار تحلیلی شامل آزمون تی مستقل، من ویتنی و کای اسکوئر انجام شد.

حدود 22 درصد از سالمندان موردمطالعه دارای سابقه سقوط در طی 1 سال گذشته بودند. میانگین نمرات سالمندان در ابعاد آگاهی (2/86±18/39)، نگرش (2/51±14/99) و عملکرد (3/1±13/76) در پیشگیری از سقوط در منزل بلافاصله بعد از انجام مداخله نسبت به پیش آزمون به طور معنی داری بالاتر بود (001/P<0). همچنین میانگین نمرات سالمندان در ابعاد آگاهی (1/14±18/18)، نگرش (1/57±14/91) و عملکرد (2/78±9/06) 3 ماه بعد از انجام مداخله نسبت به پیش آزمون به طور معنی داری بالاتر بود (001/P<0). 

باتوجه به شرایط زندگی سالمندان و دسترسی اجتماعی کمتر به این گروه سنی آسیب پذیر، آموزش مجازی پیشگیری از سقوط در منزل می تواند به طور قابل توجهی در افزایش دانش سالمندان درمورد روش های پیشگیری از سقوط، نگرش آن ها مبنی بر مفید بودن اقدامات پیشگیری از سقوط و همچنین عملکردهای پیشگیرانه آن ها به منظور کاهش خطر سقوط تاثیرگذار باشد.