فهرست مطالب

فصلنامه سالمند
پیاپی 74 (تابستان 1403)

  • تاریخ انتشار: 1403/03/12
  • تعداد عناوین: 10
|
  • لادن ناصح، فرحناز محمدی شاهبلاغی*، حمیدرضا خانکه، کیان نوروزی تبریزی صفحات 158-175

    اهداف :

    درپی ظهور پدیده سالمندی در جهان، «سالمندی موفق» به عنوان مفهومی ناظر بر کیفیت این دوره، اخیرا توجه بسیاری از محققان و سیاستگذاران را به خود جلب کرده است. بااین حال به نظر می رسد تعریف واحد و واضحی از آن در ادبیات ارائه نشده است. هدف این مطالعه تحلیل مفهوم سالمندی موفق است.

    مواد و روش ها

    این مطالعه با رویکرد 8 مرحله ای واکر و اوانت انجام شد. بدین منظور با جست و جو در پایگاه های اسکوپوس، پابمد، وب آوساینس، نورمگز، مگیران، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پروکوئست به کمک کلیدواژه های سالمندی، سالمندی موفق و مفاهیم مرتبط با آن ها طی سال های 2000 تا 2022 مقالات دارای معیارهای ورود انتخاب شدند. سپس برای استخراج کاربردها، ویژگی ها، پیشایندها و پسایندهای مفهوم سالمندی موفق با استفاده از روش تحلیل محتوای گرانهایم و لاندمن (2004) تحلیل شدند.

    یافته ها 

    تحلیل محتوایی 83 مقاله منتخب، ویژگی های اصلی مفهوم سالمندی موفق را در 7 طبقه آشکار کرد: 1. فرآیندی قابل هدایت، 2. چندبعدی و فراگیر، 3. مبتنی بر بافتار اجتماعی فرهنگی، 4. برخورداری از سلامت جسمی روان شناختی اجتماعی، 5. عدم وابستگی به دیگران، 6. شادکامی، 7. استمرار و مشارکت فعال در زندگی.

    نتیجه گیری

    به کمک ویژگی ها، پیشایندها و پسایندهای شناسایی شده در این مطالعه تعریف جامعی از سالمندی موفق ارائه شد که می تواند به درک بهتر این مفهوم، شناخت ابعاد مختلف آن و درنهایت برنامه ریزی برای تحقق آن کمک کند.

    کلیدواژگان: سالمندی موفق، تحلیل مفهوم، واکر و اوانت
  • سعیده محمدی، محمود کاظمی*، مجید یوسفی افراشته صفحات 176-189
    اهداف

    باتوجه به افزایش جمعیت سالمندان و چالش ها و مشکلات این دوره از زندگی، تلاش برای برنامه ریزی و سیاستگذاری اجتماعی در راستای کمک به بهبود زندگی سالمندان از اهمیت ضروری برخوردار است. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجیگری تاب آوری در رابطه دین داری و بهزیستی روان شناختی سالمندان بود.

    مواد و روش ها

    تحقیق حاضر مقطعی و باتوجه به هدف از نوع کاربردی و براساس روش جمع آوری داده ها همبستگی بود. پژوهش حاضر در سال 1401 و در شهر میانه انجام شد. تعداد 319 سالمند (60 سال و بالاتر) از طریق نمونه گیری دردسترس براساس ملاک ورود انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده برای جمع آوری داده ها در این پژوهش پرسش نامه دین داری گلاک استارک، پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون و پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف بود. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون همبستگی تحلیل مسیر با نرم افزارهای SPSS و LISREL به ترتیب نسخه 26 و 10/2 تجزیه وتحلیل شدند.

    یافته ها 

    براساس نتایج به دست آمده میانگین متغیر دین داری 56/90، تاب آوری 86/16 و بهزیستی روان شناختی 76/04 بود. همچنین انحراف معیار متغیر دین داری26/42، تاب آوری 16/46 و بهزیستی روان شناختی 10/81 بود. نتایج به دست آمده نشان داد کلیه ضرایب همبستگی به دست آمده در سطح 0/05>P یا 0/01>P معنی دارهستند که می توان نتیجه گرفت دین داری و تاب آوری بالا با بهزیستی روان شناختی بالاتری همراه خواهد بود. همچنین براساس نتایج تحلیل مسیر باتوجه به مقادیر تی به دست آمده (1/96 و بالاتر) می توان گفت همه مسیر ها به جز مسیر غیرمستقیم بعد پیامدی به بهزیستی روان شناختی معنی دار گزارش می شوند. بنابراین مدل پیشنهادی نشان داد ابعاد اعتقادی، عاطفی و مناسکی دین داری از طریق میانجی تاب آوری (به صورت غیرمستقیم) با بهزیستی روان شناختی رابطه مثبت و معنی دار دارند و بین ابعاد دین داری و تاب آوری و همچنین بین تاب آوری و بهزیستی روان شناختی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. 

    نتیجه گیری 

    یافته های پژوهش حاضر بر نقش میانجیگری تاب آوری در رابطه بین مولفه های دین داری و بهزیستی روان شناختی و ارتقای بهزیستی روان شناختی از این طریق تاکید می کند. براساس این یافته ها در راستای ارتقای سلامت روان سالمندان به مسئولان جامعه توصیه می شود تاثیر دین داری، تاب آوری و آموزش آن را موردتوجه قرار دهند.

    کلیدواژگان: بهزیستی روان شناختی، تاب آوری، دین داری، سالمندان
  • مریم تاجور، آذر جهانبانی، ام البنین آتش بهار، مهناز آشورخانی* صفحات 190-207
    اهداف

    سقوط در سالمندان می تواند عواقب منفی بسزایی بر سلامت و کیفیت زندگی این گروه سنی داشته باشد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین تاثیر آموزش مجازی خودمراقبتی بر آگاهی، نگرش و عملکرد سالمندان در پیشگیری از سقوط در منزل بود.

    مواد و روش ها 

    مداخله ای نیمه آزمایشی با طراحی ارزیابی قبل و بعد در سال 1400 بر روی 120سالمند 65 سال و بالاتر تحت پوشش مرکز بهداشت جنوب تهران انجام شد. پیش از مداخله، شرکت کنندگان پرسش نامه پژوهش را تکمیل کردند. مداخله در قالب برنامه  آموزش مجازی خودمراقبتی و پیشگیری از سقوط در منزل طراحی و ارائه شد. بلافاصله و 3 ماه بعد از مداخله مجددا پرسش نامه توسط سالمندان تکمیل گردید. تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار تحلیلی شامل آزمون تی مستقل، من ویتنی و کای اسکوئر انجام شد.

    یافته ها 

    حدود 22 درصد از سالمندان موردمطالعه دارای سابقه سقوط در طی 1 سال گذشته بودند. میانگین نمرات سالمندان در ابعاد آگاهی (2/86±18/39)، نگرش (2/51±14/99) و عملکرد (3/1±13/76) در پیشگیری از سقوط در منزل بلافاصله بعد از انجام مداخله نسبت به پیش آزمون به طور معنی داری بالاتر بود (001/P<0). همچنین میانگین نمرات سالمندان در ابعاد آگاهی (1/14±18/18)، نگرش (1/57±14/91) و عملکرد (2/78±9/06) 3 ماه بعد از انجام مداخله نسبت به پیش آزمون به طور معنی داری بالاتر بود (001/P<0). 

    نتیجه گیری 

    باتوجه به شرایط زندگی سالمندان و دسترسی اجتماعی کمتر به این گروه سنی آسیب پذیر، آموزش مجازی پیشگیری از سقوط در منزل می تواند به طور قابل توجهی در افزایش دانش سالمندان درمورد روش های پیشگیری از سقوط، نگرش آن ها مبنی بر مفید بودن اقدامات پیشگیری از سقوط و همچنین عملکردهای پیشگیرانه آن ها به منظور کاهش خطر سقوط تاثیرگذار باشد.

    کلیدواژگان: سقوط، سالمندان، آموزش از راه دور، آموزش مجازی، خودمراقبتی
  • اصغر شهبازی، ملیحه صبور*، ژاله زندیه، سمانه حسین زاده، لیلا میری صفحات 208-221
    اهداف

    شیوع همه گیری کووید-19یک رویداد استرس زا به ویژه در سالمندان محسوب می شود. این مطالعه باهدف تعیین ارتباط تاب آوری با سلامت روان در همه گیری کووید-19 بر روی سالمندان شهرستان اهر انجام شد.

    مواد و روش ها

    مطالعه مقطعی (توصیفی تحلیلی)، در سال 1400 بر روی 271 نفر سالمند بالای 60 سال تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اهر انجام شد و نمونه گیری با استفاده از روش خوشه ای تصادفی صورت گرفت. پس از پرکردن پرسش نامه جمعیت شناختی، سالمندان پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ)، پرسش نامه تاب آوری کونور و دیویدسون (CD-RISC) را تکمیل کردند. جهت تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 23، از آمار توصیفی و آزمون های کای اسکوئر، من ویتنی، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد میانگین نمره کل تاب آوری 16/42± 64/38 و میانگین نمره کل سلامت عمومی 10/05± 24/56 است، بین سلامت عمومی کل و تاب آوری ارتباط معنی داری وجود داشت (P<0/001, r=0/25). میانگین تاب آوری کل با افزایش سطح تحصیلات در سالمندان افزایش یافت (0/05>P). سلامت عمومی و بعد علائم جسمانی و اختلال در کارکرد اجتماعی با افرادی که با سالمند زندگی می کنند (همسر- فرزندان) افزایش داشت (0/05>P).

    نتیجه گیری

    باتوجه به ارتباط تاب آوری با سلامت روان سالمندان توجه به این حوزه ها در سالمندان دارای اهمیت است. بنابراین ارزیابی وضعیت تاب آوری سالمندان در برنامه های مراقبت روتین سالمندان به منظور بالا بردن سلامت عمومی ایشان پیشنهاد می شود. همچنین توصیه می شود برنامه های آموزشی مناسب در زمان همه گیری ها و دوران قرنطینه برای بالا بردن تاب آوری و سلامت عمومی طراحی و اجرا شود.

    کلیدواژگان: سالمند، تاب آوری، سلامت روان، کووید-19
  • فاطمه رحیمی، الهام شکیبازاده*، مهناز آشورخانی، مهشید فروغان صفحات 222-241
    اهداف 

    سالمندی جمعیت با افزایش تقاضای سالمندان برای مراقبت طولانی مدت که به طور عمده توسط مراقبین خانوادگی ارائه می شود همراه است. فراهم کردن مراقبت باکیفیت در حین حفظ سلامت مراقبین، نیازمند شناخت تسهیل کننده ها و نیازهای آموزشی است که کمتر موردتوجه قرار می گیرد. بنابراین این مطالعه باهدف تعیین تسهیل کننده های مراقبت از سالمندان در منزل، از دیدگاه مراقبین خانوادگی انجام شد.

    مواد و روش ها

    این مطالعه پژوهشی از نوع تحلیل محتوای قراردادی بود. برای جمع آوری داده ها از بهمن سال 1399 تا فروردین سال 1400، از مشارکت 17 مراقب خانوادگی سالمندان به صورت مصاحبه های تلفنی نیمه ساختاریافته استفاده شد. مراقبینی که 18 سال یا بیشتر داشتند، حداقل 1 ماه تجربه مراقبت داشتند و حداقل 6 ساعت در هفته به مراقبت می پرداختند به صورت نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی برای مصاحبه انتخاب شدند. نمونه گیری تا اشباع داده ها ادامه یافت. تحلیل داده ها پس از بازنویسی مصاحبه های ضبط شده با نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیودا نسخه 2018 صورت گرفت و کدبندی و تجزیه وتحلیل گردید.

    یافته ها 

    عوامل فردی، بین فردی و محیط های حمایتی به عنوان 3 طبقه اصلی تسهیل کننده شناسایی شدند. عوامل فردی شامل خصوصیات فردی مراقب، منافع درک شده از مراقبت، مهارت در مراقبت و انجام فعالیت های خودمراقبتی توسط مراقب می باشد. عوامل بین فردی شامل برقراری رابطه مناسب با سالمند، عدم وابستگی کامل سالمند به مراقب، همکاری و حمایت اعضای خانواده مراقب و برخورداری از حمایت دیگران است. محیط فیزیکی، حمایت محیط های کار و حمایت سازمان های ارائه دهنده خدمات به سالمندان، زیرطبقات محیط های حمایتی را تشکیل می دهد. در بین فعالیت های مراقبتی، نحوه تهیه غذاهای مقوی و چگونگی غذا دادن به سالمندان دچار مشکلات بلع، جابه جا کردن و حرکت دادن سالمندان ناتوان جسمی، بالاترین اولویت آموزشی را داشتند.

    نتیجه گیری

    مراقبین باید باتوجه به نیازهای آموزشی خود مانند مهارت های مراقبتی که نیاز به حمایت برنامه ریزی شده از طرف سازمان های ارائه دهنده خدمات دارد، به خدمات مراقبتی و خانه داری مقرون به صرفه دسترسی داشته باشند.

    کلیدواژگان: مراقبین خانوادگی، سالمندان، مراقبت های خانگی، تسهیل کننده ها، مطالعه کیفی، ایران
  • نسیبه صرامی فروشانی، پروانه محمدخانی*، جواد راستی صفحات 242-257
    اهداف 

    یکی از شایع ترین مسائل دوران سالمندی درد مزمن است. هدف رویکردهای مبتنی بر حضور ذهن ایجاد انعطاف پذیری روان شناختی و تغییر نگرش ها نسبت به درد می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن بر نشانه های ادراک درد زنان سالمند بود.

    مواد و روش ها 

    مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 1 ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری زنان 60 سال و بالاتر اصفهانی در سال 1402 بودند که 30 نفر آن ها با روش نمونه گیری دردسترس و با استفاده از معیارهای ورود انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل مساوی گمارده شدند. ابزار پژوهش فرم کوتاه پرسش نامه درد مک گیل بود. گروه آزمایش در 8 جلسه 2 ساعته مداخله را دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. داده ها با روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 مورد تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    میانگین سنی شرکت کنندگان گروه آزمایش 3/37±64/07 و گروه کنترل 3/57±64/20، میانگین نمره کل ادراک درد گروه های آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون به ترتیب 22/67 و 35/13 و در مرحله پیگیری به ترتیب 23/60 و 35/07 گزارش شد. نتایج نشان داد بین میانگین 3 مرحله ارزیابی (پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری) در همه خرده مقیاس ها و نمره کل تفاوت معنی دار وجود دارد (0/01>P). نتایج آزمون بنفرونی حاکی از اثربخشی درمان در مرحله پس آزمون و پیگیری برای همه خرده مقیاس ها در مقایسه با گروه کنترل بود (05/P≤0).

    نتیجه گیری

    استفاده از مداخله شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن به طور معنی داری به کاهش ادراک درد در زنان سالمند منجر می شود.

    کلیدواژگان: شناخت درمانی، حضور ذهن، ادراک درد، زنان سالمند
  • نسیبه زنجری، سیده زهرا کلانتری بنادکی*، رسول صادقی، احمد دلبری صفحات 258-275
    اهداف 

    سرعت افزایش سالمندی جمعیت در ایران از سطح منطقه‏ای و جهانی بالاتر است و از دهه 1420 وارد فاز سالخوردگی جمعیت می شود. باتوجه به اهمیت تغییراتی که سالخوردگی جمعیت در جامعه ایران ایجاد خواهد کرد، هدف از مطالعه حاضر آینده پژوهی چالش ها و پیشران های سالمندی جمعیت در 3 دهه آینده است. 

    مواد و روش ها

    رویکرد مطالعه حاضر آینده پژوهی به روش سناریونویسی است. برای شناخت چالش های احتمالی پیش روی سالخوردگی جمعیت، داده ‏ها و ابرروندها از منابع مختلف جمع آوری شدند. سپس اطلاعات حاصله با استفاده از نظر خبرگان، تحلیل ساختاری و تحلیل بالانس اثرات متقابل و سناریوپردازی مورد تحلیل قرار گرفت. داده‏ها با استفاده از نرم افزارهای میک مک و سناریوویزارد مورد تحلیل قرار گرفته است.

    یافته ها 

    براساس نتایج مطالعه، متغیرهای حکمرانی در حوزه سالمندی، صندوق های بازنشستگی، هزینه های مصرفی در سطوح خرد و کلان، توزیع رفاه، باروری و اندازه خانواده، پوشش بیمه و مستمری عوامل کلیدی بودند که بر نیروی متخصص سالمندی، روابط بین نسلی و مشارکت اجتماعی و نهایتا سبک زندگی و کیفیت زندگی سالمندان به عنوان متغیرهای نتیجه (پیامد) و خروجی سیستم تاثیر می گذاشتند. براساس اثرگذارترین متغیرها و مشخص شدن بدیل های هرکدام، سناریوهای محتمل آینده سالمندی در چشم انداز 1430 شامل «سالمندی مخاطره آمیز»، «تاریک- روشن سالمندی»، «سپیده دم سالمندی» و «سالمندی سعادتمند» می باشند.

    نتیجه گیری

    برای رسیدن به سناریوی مطلوب، یعنی «سالمندی سعادتمند» در کشور، نیازمند حکمرانی هوشمند با نگاهی آینده بین در حوزه سالمندی، توزیع برابر رفاه، صندوق های بازنشستگی برنده-برنده، مشارکت فعال اقتصادی و اجتماعی سالمندان و میزان باروری بالاتر از سطح جانشینی هستیم.

    کلیدواژگان: سالمندی، جمعیت، عدم قطعیت، پیش بینی، صندوق بازنشستگی، ایران
  • عبدالباسط محمودپور، آسیه شریعتمدار*، احمد برجعلی، عبدالله شفیع آبادی صفحات 276-295
    اهداف

    افراد سالمند دچار سندرم آشیانه خالی در حال تبدیل شدن به یک پدیده اجتماعی مهم در ایران هستند. اگرچه این یک اختلال بالینی نیست، اما سندرم آشیانه خالی می تواند اثرات واقعی بر زندگی فرد داشته باشد. تحقیقات نشان می دهد این سندرم می تواند به افسردگی، اعتیاد به الکل، درگیری های زناشویی و بحران هویت منجر شود. بنابراین این مطالعه باهدف تبیین تجارب زیسته سالمندان از آشیانه خالی در ایران انجام شد.

    مواد و روش ها 

    با روش کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی کلایزی انجام شد. گروه هدف پژوهش شامل سالمندان آشیانه خالی شهر تهران در سال 1401 بود. نمونه گیری پژوهش حاضر با روش هدفمند و تا حد اشباع نظری داده ها ادامه پیدا کرد و تعداد 17 نفر پس از احراز شرایط ورود به پژوهش و رضایت شخصی موردمصاحبه قرار گرفتند. از همه 17 مشارکت کننده در این مطالعه، 6 نفر مرد و 11 نفر زن بودند. آن ها در میانگین سنی 65/7 سال قرار داشتند. در پژوهش حاضر برای جمع آوری داده ها به منظور تعیین تجارب زیسته از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد.

    یافته ها 

    تجارب زیسته سالمندان از سندرم آشیانه خالی در 6 مضمون اصلی تجربه بحران وجودی، بروز آشفتگی هیجانی، بروز آشفتگی شناختی، کاهش و افت عملکرد، اختلال در روابط بین فردی و رضایت از دوران گذار و 23 زیر مضمون قرار گرفت.

    نتیجه گیری 

    توصیف و درک سالمندان ایرانی از آشیانه خالی می تواند اطلاعات ارزشمندی در اختیار سالمندشناسان و کنشگران رشته های وابسته در گروه های مختلف روان شناسی، مشاوره و مددکاری اجتماعی قرار دهد تا در جهت کاهش و رفع مشکلات موجود، برنامه ریزی آتی برای سالمندان آشیانه خالی، برقراری ارتباط مناسب تر با این گروه و درنهایت ارتقای دانش سالمند شناسی و بهبود کیفیت زندگی سالمندان آشیانه خالی مورد استفاده قرار گیرد.

    کلیدواژگان: سالمند، سندروم آشیانه خالی، پدیدارشناسی، تجارب زیسته​​​​​​​
  • سید سعید کسائیان، نوید دانائی، سید امیرمسعود مشکات، فرید غریبی، علی حیدری روچی، معصومه ابراهیمی توانی* صفحات 296-313
    اهداف

    مهم ترین دلیل مطرح شدن بیماری فشارخون بالا به عنوان یک مشکل اساسی در حوزه بهداشت عمومی، عوارض جانبی گسترده و بعضا شدیدی است که می تواند سلامت مردم به ویژه سالمندان جامعه را مورد تهدید جدی قرار دهد. باتوجه به اهمیت ارزیابی جوامع در این رابطه و لزوم استفاده از اطلاعات به دست آمده در جهت مدیریت صحیح بیماری، مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان شیوع عوارض فشارخون بالا و شناسایی عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر سمنان اجرا شد. 

    مواد و روش ها 

    مطالعه مقطعی حاضر با مشارکت 400 نفر از سالمندان مبتلا به فشارخون بالا در ماه دی و بهمن سال 1401 که به صورت تصادفی به مطالعه وارد شدند در شهر سمنان انجام شد. داده های موردنیاز مطالعه با استفاده از یک پرسش نامه محقق ساخته ای بود که روایی محتوایی آن براساس دیدگاه 10 نفر صاحبنظر و کسب نمره 0/95 و 0/98 به ترتیب برای شاخص های CVR و CVI تایید شد. پایایی پرسش نامه نیز با بررسی همسانی درونی از طریق روش آزمون-باز آزمون و کسب نمره 0/895 برای شاخص آلفای کرونباخ تایید گردید. نتایج بررسی های توصیفی برای متغیرهای کمی به صورت میانگین و انحراف معیار و برای متغیرهای کیفی به صورت فراوانی و درصد گزارش شد. ارتباط آماری میان متغیرهای جمعیت شناختی و زمینه ای با عوارض جانبی فشارخون بالا با آزمون کای اسکوئر بررسی شد. تمام بررسی ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 27 انجام و در همه موارد 0/05≥P معنی دار در نظر گرفته شد. 

    یافته ها 

    میانگین سنی سالمندان شرکت کننده در این مطالعه، 68/35 سال (5/23±) و بازه سنی آنان بین 60 تا 94 سال بود. توزیع جنسیتی سالمندان تقریبا برابر بود، به طوری که 196 نفر از آنان (49 درصد) را مردان و 204 نفر (51 درصد) را زنان تشکیل می دادند. نتایج بررسی ها نشان داد 26/75 درصد (22/42-31/08=95%CI) از سالمندان با عوارض جدی فشارخون بالا مواجه هستند و میزان شیوع عوارض و نارسایی قلبی 14/3 درصد (11/13-17/47=95%CI)، رتینوپاتی (مشکلات چشمی و بینایی) 7/5 درصد (4/92-10/08=95%CI)، عوارض و نارسایی کلیوی 5/5 درصد (3/27-7/73=95%CI)، سکته قلبی 0/4 درصد (2/08-5/92=95%CI) و سکته مغزی 1/5 درصد (0/31-2/65=95%CI) برآورد شد. این نتایج همچنین حاکی از ارتباط معنی دار آماری بین متغیرهای سن، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، زمان سپری شده از تشخیص اولیه، فاصله زمانی میان تشخیص اولیه تا آغاز مراقبت، تحت کنترل بودن بیماری، سابقه عدم دریافت مراقبت های ضروری و سابقه دریافت کمک های مالی جهت تامین مخارج درمانی با شیوع عوارض فشارخون بالا می باشد (0/05>P).

    نتیجه گیری

    بخش قابل توجهی از سالمندان شهر سمنان با عوارض جانبی جدی فشارخون بالا مواجه هستند و متغیرهای متعدد جمعیت شناختی و زمینه ای و نیز رفتارهای جست وجوگر بهداشتی در سالمندان با شیوع این عوارض در ارتباط هستند. پژوهشگران امید دارند تحلیل وضعیت حاضر و پیشنهادات کاربردی ارائه شده بتواند به سیاستگذاران حوزه سلامت در طراحی و اجرای مداخلات ارتقایی یاری رساند.

    کلیدواژگان: بیماری های غیرواگیر، فشارخون بالا، عوارض، سالمندان
  • میترا خادم الشریعه*، اعظم ملانوروزی، مرضیه السادات آذرنیوه، ایوب سعیدی صفحات 314-327
    اهداف 

    هدف از این پژوهش، اثر یک دوره تمرین راه رفتن به جلو و راه رفتن به عقب بر برخی از عوامل التهابی و آمادگی جسمانی زنان سالمند بود.

    مواد و روش ها 

    به این منظور 24 زن سالمند (60-75 سال) به سه گروه تمرین راه رفتن به جلو، راه رفتن به عقب و گروه کنترل تقسیم شدند. دو گروه راه رفتن به جلو و راه رفتن به عقب 3 جلسه در هفته و به مدت 8 هفته با شدت 14-15 براساس مقیاس درک فشار بورگ، به تمرین پرداختند. قبل و بعد از انجام تمرینات از آزمودنی ها اندازه گیری های پیکرسنجی شامل سن، قد، وزن و نمایه توده بدن و همچنین، پیش آزمون های قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و نمونه گیری خونی (جهت تجزیه وتحلیل بیوشیمایی) انجام شد. برای مقایسه میانگین داده ها از آزمون آنووا با اندازه گیری مکرر استفاده گردید. محاسبه ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS  نسخه 23 انجام و سطح معنی داری آزمون ها 05/P≤0 در نظر گرفته شد.

    یافته ها 

    نتایج حاکی از آن بود که تمرینات راه رفتن به عقب نسبت به گروه کنترل و راه رفتن به جلو باعث افزایش معنی دار قدرت و استقامت عضلانی شد، اما تغییر معنی داری در سطوح TNF-α ،TGF- β و VDBP ایجاد نکرد.

    نتیجه گیری

    به نظر می رسد انجام تمرین راه رفتن به عقب، نسبت به راه رفتن به جلو بیشتر می تواند بر شاخص های عملکردی در سالمندان تاثیرگذار باشد و نقش موثرتری را در ایجاد یک زندگی سالم تر برای آن ها ایفا کند.

    کلیدواژگان: راه رفتن، سالمند، TNF-Α، TGF- Β
|
  • Ladan Naseh, Farahnaz Mohammadi-Shahboulaghi*, Hamidreza Khankeh, Kian Norouzi Tabrizi Pages 158-175
    Objectives

    Following the emergence of population aging phenomenon in the world, “successful aging” as a quality concept has recently attracted the attention of many researchers and policy makers; yet it seems that there is no single and clear definition of it presented in the literature. This study aims to analyze the concept of successful aging.

    Materials & Methods

    The study was conducted with Walker and Avant’s 8-step approach. For this purpose, articles meeting the inclusion criteria were selected through searching the SID, Magiran, Noormags, ISI, Pubmed, Scopus and Proquest databases and using the keywords of aging, successful aging and related concepts during the years 2000-2022. Then they were analyzed using Graneheim and Lundman's content analysis method to extract the successful aging concept's applications, characteristics, antecedents and consequences.

    Results

    The content analysis of 83 selected articles revealed the characteristics of successful aging in the following seven categories: 1) "manageable process", 2) "multi-dimensional and comprehensive", 3) "socio-cultural context-bounded", 4) "enjoyment of physical, psychological and social health", 5) "non-dependence on others", 6) "happiness", and 7) "continuity and active participation in different fields of life".

    Conclusions

    A comprehensive definition of successful aging was presented using the identified characteristics, antecedents and consequences, which can help to better understand this concept, recognize its various dimensions, and ultimately, plan for its realization.

    Keywords: Successful Aging, Concept Analysis, Walker, Avant
  • Saeideh Mohammadi, Mahmoud Kazemi*, Majid Yousefi Afrashteh Pages 176-189
    Objectives 

    Given the increase in aged population and the challenges and problems associated with aging, planning and policy-making to improve the quality of life of older adults is of crucial importance. This study aims to investigate the mediating role of resilience in the relationship between religiosity and psychological well-being in Iranian older adults.

    Methods & Materials 

    This is a correlational and cross-sectional study that was conducted in 2022 in Mianeh county in East Azerbaijan province, Iran. Participants were 319 older adults (aged ≥60 years) who were selected using a convenient sampling method and based on inclusion criteria. The tools used to collect data included the Glock and Stark’s religiosity scale, the Connor-Davidson resilience scale, and Ryff psychological well-being scale. The collected data were analyzed using correlation test and path analysis in SPSS software, version 26 and LISREL software, version 2.10 applications.

    Results

    The mean scores of religiosity, resilience, and psychological well-being were 56.90±26.42, 86.16±16.46, and 76.04±10.81, respectively. All correlation coefficients were significant (P<0.05 or P<0.01) and revealed that high levels of religiosity and resilience are associated with higher level of psychological well-being. Furthermore, based on the path analysis results and the obtained t values (≥1.96), all paths were significant, except for the indirect path between the “consequences” component of religiosity and psychological well-being. Therefore, the proposed model showed that the belief, emotional, and practice dimensions of religiosity had a indirect and significant relationship with psychological well-being through the of resilience. There was a positive and significant relationship between the dimensions of religiosity and resilience, as well as between resilience and psychological well-being.

    Conclusion 

    The findings emphasize the mediating role of resilience in the relationship between religiosity and psychological well-being of Iranian older adults. It is recommended that authorities in Iran should pay attention to the effect of religiosity, resilience, and their education to promote the psychological well-being of older adults.

    Keywords: Psychological Well-Being, Resilience, Religiosity, Aged
  • Maryam Tajvar, Azar Jahanbani, Omolbanin Atashbahar, Mahnaz Ashoorkhani* Pages 190-207
    Objectives 

    Falling can have significant negative consequences on the health and quality of life of older adults. This study aims to assess the effect of online self-care education on the knowledge, attitude and practice of older adults in preventing falls at home.

    Methods & Materials

    This is a quasi-experimental study with a pre-test/post-test/follow-up design that was conducted on 120 people aged ≥65 years referring to comprehensive health centers in the south of Tehran, Iran, in 2021. A researcher-made questionnaire was completed by the participants before, immediately after, and three months after the intervention. The intervention was a virtual self-care educational program for fall prevention at home. Data analysis was done in SPSS software, version 26 using descriptive statistics (such as Mean±SD) and analytical tests including independent t-test, Mann-Whitney U test, and chi-square test.

    Results

    About 22% of the elderly had a history of falling in the past year. Immediately after the intervention, the mean scores of knowledge, attitude, and practice were 18.39±2.86, 14.99±2.51, and 13.76±3.1, respectively, which were significantly higher than the pre-test scores (P<0.001). Three months after the intervention, the mean scores of knowledge, attitude, and practice were 18.18±1.14, 14.91±1.57, and 9.06±2.78, respectively, which were significantly higher than the pre-test scores (P<0.001).

    Conclusion 

    Online self-care education for fall prevention at home can significantly increase the knowledge, attitude, and practice of the elderly and reduce the risk of falling.

    Keywords: Falling, Elderly, Distance Training, Virtual Education, Self-Care
  • Asghar Shahbazi, Malihe Saboor*, Zhale Zandieh, Samane Hosseinzadeh, Leila Miri Pages 208-221
    Objectives

    The COVID-19 pandemic was a stressful event, especially for the elderly. This study aims to determine the relationship between resilience and general health of Iranian older adults during the COVID-19 pandemic.

    Methods & Materials

    This is a descriptive-analytical study with a cross-sectional design that was conducted in 2021 on 271 older adults aged >60 years referred to the health centers in Ahar county, East Azerbaijan Province, Iran, who were selected using a random cluster sampling method. After recording their demographic characteristics, the general health questionnaire and the Connor-Davidson resilience scale were completed by them. The collected data were analyzed in SPSS software, version 23 using descriptive statistics and chi-square, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, and Spearman correlation test.

    Results

    The mean total scores of resilience and general health were 64.38±16.42 and 24.56±10.05, respectively. There was a significant relationship between resilience and general health (r=0.25, P<0.001). There total score of resilience was higher in older adults with higher educational level (P<0.05).The general health and its dimensions of somatic symptoms and social dysfunction were higher in older adults who were living with others (P<0.05).

    Conclusion 

    There was a significant relationship between resilience and general health in Iranian older adults during the COVID-19 pandemic. It is important to pay attention to these areas in them. Therefore, it is recommended to evaluate the resilience of older people during providing routine elderly care for improving their general health. It is also recommended to design appropriate educational programs during pandemics to increase resilience and general health of older adults.

    Keywords: Elderly, Resilience, General Health, COVID-19
  • Fatemeh Rahimi, Elham Shakibazadeh*, Mahnaz Ashoorkhani, Mahshid Foroughan Pages 222-241
    Objectives 

    Population aging is accompanied by an increase in the elderly's demand for long-term care, which is mainly provided by family caregivers. Providing quality elderly care, while maintaining the health of caregivers, requires recognition of facilitators and the educational needs. Therefore, this study aims to investigate facilitators of elderly care at home and the educational needs of the family caregivers of older adults in the south of Tehran, Iran.

    Methods & Materials

    This is a qualitative study using the conventional content analysis method. To collect data, we conducted semi-structured telephone interviews. Seventeen family caregivers aged ≥18 years with at least one month of caregiving experience and at least six hours of caregiving per week were selected using purposive and snowball sampling methods until data saturation from January to April 2021. After transcribing the recorded interviews, the data were entered into the MAXQDA 2018 software and analyzed.

    Results

    Personal factors included personal characteristics of caregivers, Capability in caregiving, perceived benefits of caregiving, and self-care activities of caregivers. Interpersonal factors included proper relationship with older adults, older adults’ partial  dependence on caregivers, cooperation and support of family members, and receiving others’ support. Supportive environments included physical environment, receiving support from work environments and organizations providing elderly care services. The most important educational needs of family caregivers were the needs to learn how to prepare nutritious foods for the elders, the way to nourish older adults with dysphagia, and how to move the physically disabled older adults.

    Conclusion

    Family caregivers of older adults in the south of Tehran should have access to affordable elderly care and home care services based on their educational needs that require planned support from service providers.

    Keywords: Family Caregivers, Older Adults, Homecare, Facilitators, Qualitative Study, Iran
  • Nasibeh Sarrami Foroushani, Parvaneh Mohammadkhani*, Javad Rasti Pages 242-257
    Objectives 

    One of the most common problems in old age is chronic pain. The present study aims to investigate the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) in reducing the pain intensity of older women.

    Methods & Materials 

    This is a randomized controlled clinical trial with a pretest/posttest/one-month follow-up design. The study population consists of all women aged ≥60 in Isfahan, Iran, in 2023. From this population, 30 women were selected using a convenience sampling method and based on the entry criteria. They were randomly assigned into two groups of intervention and control. The research tool was the short form of the McGill Pain Questionnaire. The intervention group received the MBCT in eight two-hour sessions, while the control group was put on the waiting list. The data were analyzed by repeated measure analysis of variance in SPSS software, version 25.

    Results 

    The mean age of women was 64.07±3.37 years in the intervention group and 64.20±3.57 in the control group. The mean total score of pain intensity in the intervention and control groups was 22.67 and 35.13 respectively in the post-test phase and 23.60 and 35.07 in the follow-up phase, respectively. The results showed a significant difference between the mean of the three assessment phases  in all subscales and the total score (P<0.01). The results of the Bonferroni test indicated the effectiveness of the intervention in the post-test and follow-up phases for all subscales compared to the control group (P≤0.05).

    Conclusion 

    The MBCT can reduce the pain intensity of older women.

    Keywords: Mindfulness-Based Cognitive Therapy, Pain Intensity, Older Women
  • Nasibeh Zanjari, Seyedeh Zahra Kalantari Banadaki*, Rasoul Sadeghi, Ahmad Delbari Pages 258-275
    Objectives 

    The rate of population aging in Iran is higher than the regional and global levels and Iran will enter the aging phase by 2040s. Considering the importance of the changes that population aging will create in Iranian society, this study aims to investigate the challenges and drivers of population aging in the next three decades in Iran.

    Methods & Materials 

    The is a futures study using the scenario analysis method. Data were collected from different sources to understand the possible challenges of the population aging. Then, the obtained information was analyzed based on experts’ opinions, structural analysis, cross-impact balance analysis, and scenario development. The data were analyzed using Mic-Mac and Scenario Wizard applications.

    Results 

    The main drivers of population aging in the future will be governance variables in the field of old age, pension funds, health costs at micro and macro levels, distribution of welfare, fertility and household size, insurance coverage & pension. These variables will affect the geriatric workforce, intergenerational relationships, social participation, and the lifestyle and quality of life of older adults (outcomes). The possible scenarios for the future of population aging in 2050 were “Risky ageing”, “ Twilight ageing”, “Dawn of ageing”, and “Prosperous ageing”. 

    Conclusion 

    To achieve the desired scenario, i.e., “ prosperous ageing” in Iran, we need a smart governance with a forward-looking view in the field of aging, equal welfare distribution, win-win pension funds, active economic and social participation of older adults, and fertility rate above the replacement level.

    Keywords: Aged, Forecasting, Scenario Planning, Iran
  • Abdolbaset Mahmoudpour, Asyie Shariatmadar*, Ahmad Borjali, Abdollah Shafiabadi Pages 276-295
    Objectives 

    Empty nest syndrome (SEN) in Iranian older adults is becoming an important social phenomenon. Although it is not a clinical disorder, it can affect a person’s life and lead to depression, alcoholism, marital conflicts, and identity crisis. This study aims to explore the lived experiences of older adults with SEN in Iran.

    Methods & Materials 

    This is a qualitative phenomenological study. Participants were 17 older adults with a mean age of 65.7 years (6 males and 11 females) suffering from ENS in Tehran, Iran, in 2022. Sampling was done purposefully and until reaching theoretical saturation. Semi-structured interviews were used to collect data regarding lived experiences.

    Results 

    Six main themes (existential crisis, emotional turmoil, cognitive disorientation, functional decline, disruption in interpersonal relationships, and satisfaction with the transition period) and 23 sub-themes were extracted.

    Conclusion

    Understanding of Iranian older adults’ experiences of ENS can provide valuable insights to gerontologists and practitioners in fields of psychology, counseling, and social work to develop future interventions for these older adults and enhance their quality of life.

    Keywords: Older Adults, Empty Nest Syndrome, Phenomenology, Lived Experiences
  • Sayed Saeed Kassaeian, Navid Danaei, Sayed Amirmasoud Meshkat, Farid Gharibi, Ali Heidari Roochi, Masoumeh Ebrahimi Tavani* Pages 296-313
    Objectives 

    The most important reason for considering hypertension as a major health problem, especially in older adults, is its severe complications. This study aims to investigate the prevalence of hypertension complications and identify the related factors among older adults in Semnan, Iran.

    Methods & Materials 

    This cross-sectional study was conducted on 400 older adults with hypertension in Semnan, in January-February 2023. The data collection tool was a researcher-made questionnaire, whose content validity was confirmed based on the opinion of 10 experts (CVR=0.95 and CVI=0.98) and internal consistency was conmfired using Cronbach's alpha (α=0.895). Descriptive statistics (mean, standard deviation, frequency, and percentage) were used to present the data. The statistical difference in hypertension complications based on the demographic and contextual factors was investigated using chi-square test. All the statistical analyses were performed in SPSS software, version 27 and P<0.05 was considered statistically significant

    Results 

    The mean age of participants was 68.35±5.23 years, ranged 60-94. Participants were 196 men (49%) 204 women (51%). The prevalence of hypertension complications was 26.75% in overall (95% CI: 22.42%-31.08%). Also, the prevalence of heart failure was 14.3% (95% CI:11.13%-17.47%), the prevalence of retinopathy was 7.5% (95% CI:4.92%-10.08%), the prevalence of renal failure was 5.5% (95% CI:3.27%-7.73%), the prevalence of heart attack was 4% (95% CI:2.08%-5.92%), and the prevalence of stroke was 1.5% (95% CI:0.31%-2.65%). Moreover, the prevalence of hypertension complications had a statistical relationship with age, marital status, educational level, time elapsed since the initial diagnosis, interval between the initial diagnosis and the start of treatment, the disease control, no history of receiving the necessary treatment, and receiving financial aid to cover medical expenses (P≤0.05). 

    Conclusion 

    Most of older adults in Semnan suffer from serious complication of hypertension, which is related to several demographic and contextual factors. The results can help managers and policymakers in the health sector in Iran to make correct decisions and develop effective interventions for the hyspetensive elderly.

    Keywords: Non-Communicable Diseases, Hypertension, Complications, Older Adults
  • Mitra Khademosharie*, Azam Mollanovruzi, Marziye Azarniveh, Ayoub Saidi Pages 314-327
    Objectives 

    This study aims to assess the effect of a forward and backward walking training program on some inflammatory markers and physical function of older women.

    Methods & Materials 

    Twenty-four older women (aged 60-75 years) were divided into three groups of walking forward, walking backward, and control. Two groups of walking forward and walking backward, performed training three times a week for eight weeks with an exertion rate of 14-15 according to Borg’s scale. Before and after the training, anthropometric factors (age, body height, body weight, and body mass index) and the muscle strength and muscle endurance were measured and blood sampling (for biochemical analysis) was conducted. Repeated measures ANOVA was used to compare the means in SPSS software, version 23, and the significance level was set at 0.05.

    Results 

    The results showed that backward walking training significantly increased muscle strength and muscle endurance compared to the control and forward walking groups, but the program did not cause a significant change in the levels of tumor necrosis factor-alpha, transforming growth factor-beta, or vitamin D binding protein.

    Conclusion

    It seems that backward walking training can have a greater effect on physical function in older women compared to forward walking, and lead to a healthier life for them.

    Keywords: Walking, Elderly, Physical Function, Inflammatory Markers