استراتژیهای توسعه منطقه مرزی تایباد با رویکرد آینده پژوهی

امروزه مناطق مرزی به سبب داشتن کارکردها و ویژگی های خاص جغرافیایی-سیاسی از اهمیت بسزایی برای حکومت ها برخوردار هستند. حکومت ها برای تامین ثبات سیاسی و امنیت داخلی خود نیازمند توجه به این مناطق می باشند. مرزهای شرقی به دلیل مجاورت با کانون بحران و تهدید یعنی افغانستان از اهمیت ویژه ای در راهبردهای توسعه ملی و منطقه ای ایران برخوردارند. در این میان مرز تایباد به عنوان یکی از مرزهایی که می تواند نقش بسزایی در تامین امنیت کشور داشته باشد مورد توجه قرار گرفته، که دارای اهمیت بسزایی در امنیت کشور است. بنابراین توجه به رشد و توسعه همه جانبه این منطقه برای سیاستمدارن و برنامه ریزان اولویت دارد. این مقاله با ماهیت کاربردی و استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی شاخص های توسعه منطقه تایباد پرداخته است. سوال اصلی مقاله بدین صورت مطرح شده است که عوامل تاثیرگذار بر توسعه منطقه مرزی تایباد کدامند؟و کدام پیشران های  نقش کلیدی برای تدوین سناریوهایی توسعه منطقه مرزی تایباد ایفا می کند؟ پس از  بررسی شاخص های محوری توسعه منطقه مرزی تایباد با استفاده از نرم افزار میک مک، سناریوهای پیش روی آن با استفاده از نرم افزار سناریوویزارد تدوین شد. با توجه به تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک و سناریو ویزارد یافته های تحقیق نشان می دهد،  مهم ترین متغیرها شامل تراکم جمعیتی، ثبات جمعیتی، احداث بازارهای بومی، وضعیت احداث و توسعه شهرک صنعتی و وجود ظرفیتهای ترانزیتی منحصر به فرد می باشند. تحلیل سناریوها نشان می دهد از 11 سناریوی محتمل، سناریوهای 9 و 10و 11 دارای وضعیت مطلوب، سناریوهای 1، 3،4،5،6،7،8، 2 وضعیت نامطلوب داشته اند. همچنین یافته ها نشان داد که روند توسعه مرزی در منطقه مرزی تایباد بحرانی بوده و سیاستمداران در سطح ملی، منطقه ای و محلی باتوجه به قابلیت ها و توانایی های منطقه نتوانسته اند به صورت مطلوب از آن بهره برداری نمایند.  در انتها استراتژی هایی برای توسعه آینده این منطقه مرزی در قالب پیشنهادات ارائه شده است.