علل شیوع، راه های پیشگیری و درمان مالاریا و طاعون در ایران بر اساس گزارش سیاحان اروپایی

 مالاریا و طاعون از مهم ترین امراضی بودند که پس از بروز بر اساس شرایط و ویژگی های محیطی گسترش پیدا می کردند. هدف از این پژوهش، بررسی علل و زمینه های شیوع، راه های پیشگیری و نحوه درمان این دو بیماری مهلک در ایران (1344-1304 ش.) بر اساس گزارش سیاحان اروپایی است.

 این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با مراجعه به متون و منابع کتابخانه ای و نسخه های تاریخی نگاشته شده است.

ملاحظات اخلاقی: 

در مراجعه به اسناد و منابع اصول امانتداری، صداقت و استنباط از داده های تاریخی رعایت شده است.

 بیماری های مسری مالاریا و طاعون از بسترهایی مانند نبود امکانات بهداشتی و سلامت فردی و محیطی بروز و شیوع پیدا می کرد، اما باید به نقش نگرش های فردی و گروهی لایه های مختلف اجتماع در علل بروز بیماری و شیوه های درمان آن ها نیز توجه کرد. رسوخ باورهای عامیانه در میان بخش زیادی از طبقات جامعه، عدم تمایل و اعتماد به روش های درمانی نوین با ورود طب مدرن به ایران تاثیر فراوان در انتشار امراض واگیر و مرگ و میر افراد داشت.

 نتایج پژوهش نشان می دهد به دنبال به کارگیری شیوه های نوین درمانی، تلفات بیماری های مسری مالاریا و طاعون از اواخر دوران قاجار و در عصر پهلوی به ویژه پهلوی دوم کاهش یافت. نبود و ضعف امکانات و تجهیزات بهداشتی و درمانی، شرایط اقلیمی محیطی و ارتباطات اجتماعی و نیز پایبندی به طب سنتی و نگرش منفی به شیوه های درمانی مدرن، موجب بروز و گسترش امراض واگیر مالاریا و طاعون در ایران بود.