اثر ترکیبات مختلف کود نیتروژن با کمپوست بقایای نیشکر (Saccharum officinarum L.) و محل کشت بر رشد و عملکرد ذرت سیلویی (Zea mays L.) (S.C.704) تحت تنش خشکی در خوزستان

به منظور بررسی واکنش ذرت سیلوئی (Zea mays L.) به محل کشت و نسبت های مختلف کود نیتروژن و کود کمپوست بقایای نیشکر (Saccharum officinarum L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه ای به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1400 در مزرعه آزمایشی هنرستان کشاورزی شهرستان رامهرمز در استان خوزستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه سطح آبیاری پس از تخلیه 30 درصد رطوبت قابل دسترس، 50 درصد رطوبت قابل دسترس و 70 درصد رطوبت قابل دسترس در کرت های اصلی، پنج تیمار کودی شامل 100 درصد نیتروژن، 75 درصد نیتروژن + 25 درصد کمپوست،50 درصد نیتروژن + 50 درصد کمپوست، 25 درصد نیتروژن + 75 درصد کمپوست و 100 درصد کمپوست در کرت های فرعی و دو روش کاشت در راس پشته و کف جوی در کرت های فرعی فرعی بودند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح تنش خشکی، کود شیمیایی و کود آلی و روش کشت بر صفات ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، طول بلال، قطر بلال، عملکرد خشک برگ، ساقه و بلال، عملکرد تر و خشک کل و نسبت بلال به کل معنی دار است. مقایسه میانگین اثر برهم کنش روش کشت و کاربرد کود نیتروژن و کمپوست بقایای نیشکر در شرایط تنش خشکی نشان داد که در شرایط آبیاری مطلوب (شاهد بدون تنش)، بیشترین عملکرد خشک کل (25847 کیلوگرم در هکتار) از 100 درصد نیتروژن و کشت در کف جوی و کمترین (15725 کیلوگرم در هکتار) از 100 کمپوست و کشت در راس پشته حاصل شد. در شرایط تنش خشکی ملایم، حداکثر عملکرد خشک کل (20193 کیلوگرم در هکتار) از 50 درصد نیتروژن + 50 درصد کمپوست و کشت در کف جوی و حداقل آن (12256 کیلوگرم در هکتار) از 100 درصد کمپوست و کشت در راس پشته به دست آمد. همچنین در شرایط تنش شدید، بالاترین عملکرد خشک کل (13744 کیلوگرم در هکتار) از تیمار تلفیقی 50 درصد نیتروژن + 50 درصد کمپوست و کشت در کف جوی و کمترین آن (10242 کیلو گرم در هکتار) از 100 کمپوست و کشت در راس پشته به دست آمد. نتایج نشان داد که تیمار تلفیقی 50 درصد نیتروژن + 50 درصد کمپوست نسبت به سایر تیمارها به ویژه در شرایط تنش خشکی (ملایم و شدید)، باعث افزایش عملکرد خشک کل علوفه ذرت شد و ثبات عملکردی بالاتری داشت. به طور کلی، کاربرد تلفیقی کود نیتروژن با کمپوست، با فراهمی عناصر غذایی، آزاد کردن تدریجی آن ها و نگهداشت رطوبت در خاک و کاشت در کف جوی با حفظ رطوبت بیشتر و ایجاد میکروکلیمای مناسب برای گیاه، موجب توسعه رشد، تعدیل تنش خشکی و افزایش عملکرد علوفه ذرت شده است.