تاثیر تغییرات اقلیم بر شمار گله های منتخب و عملکرد گاوهای هلشتان ایران

یکی از عوامل موثر بر تولید شیر، چربی و پروتیین شرایط اقلیمی است، با توجه به این که کشور ایران دارای اقلیم های مختلفی است (حتی دریک استان ممکن است اقلیم های مختلفی وجود داشته باشد)، در این پژوهش اثر اقلیم های مختلف کشور بر صفات تولیدی گله های گاو شیری هلشتاین در سرتاسر کشور بررسی شد. صفات تولیدی شامل میانگین تولید شیر، چربی، پروتئین، درصد چربی و درصد پروتئین بین سال های 1386 تا 1400 برای تعداد 325040 راس تلیسه از 270 گله بود. مناطق کشور از لحاظ اقلیمی بر اساس طبقه بندی کوپن (Köppen) به پنج اقلیم  BSh، BSk، BWk، Csa و Dsa با دما و رطوبت متفاوت تقسیم شدند. در این طبقه بندی سه حرفی، حروف مورد استفاده شامل سه بخش آب و هوای اصلی اقلیم: B (خشک)، C (معتدل) و D (قاره ای)، میزان بارش: s (مرطوب با تابستان خشک)، S (نیمه خشک) و W (خشک بیابانی)، و دمای اقلیم: a (معتدل با تابستان داغ)، h (داغ) و k (سرد) هستند. بر اساس نتایج بدست آمده، اقلیم BWk (سرد و خشک) با وجود شرایط اقلیمی نامطلوب، بیشترین تولید را داشت که این می تواند به دلیل مدیریت گله مناسب در شهرهای این اقلیم همچون اصفهان باشد. اقلیم Dsa (قاره ای با تابستان گرم و خشک)، که آب و هوایی نسبتا مناسب برای پرورش دام داشته و همچنین برای کشت علوفه مورد نیاز دام بسیار مناسب است، جایگاه سوم تولید شیر را داشت و در مقدار و درصد چربی و پروتئین نیز بهترین عملکرد را نشان داد. این اقلیم با کمترین تعداد گله در بین اقلیم ها، در صفات تولیدی عملکرد بهتری نسبت به سایر اقلیم ها داشت. همچنین، در بازه زمانی سال های 1394 تا 1400، به دلیل مشکلات اقتصادی رو به افزایش، هم چون افزایش نرخ تورم، ارز، و افزایش هزینه های تهیه خوراک در نتیجه ی برداشته شدن یارانه های نهاده های دامی، در تمام اقلیم ها به جز اقلیم Dsa کاهش تعداد گله مشاهده شد. از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که اثر اقلیمی هم از لحاظ تنش گرمایی برای دام و هم از لحاظ مناسب بودن شرایط آب و هوایی برای کاشت علوفه و تامین خوراک دام می تواند اثر تعیین کننده ای بر صفات تولیدی دام داشته باشد.